روایتهای متناقض
رسانههای غربی به تناقضهای روایت آمریکا از نقش ایران در حمله به تاسیسات نفتی عربستان پرداختهاند
آمریکا، با ارائه تصاویر ماهوارهای اصرار دارد ثابت کند که حمله به تاسیسات نفتی عربستان در عمق خاک این کشور، نه توسط حوثیها از یمن که با حمایت ایران درمنطقه خلیج فارس صورت گرفته است؛ با این حال کارشناسان، با استناد به همین مدارک، درستی ادعای آمریکا را به چالش کشیدهاند.
مایک پمپئو، وزیر امورخارجه آمریکا نخستین مقام ارشد آمریکایی بود که در نخستین واکنش، ایران را متهم کرد به این تاسیسات در بقیق و خریص حمله کرده است. پمپئو شنبه در توییتر نوشت که شواهدی در دست نیست که ثابت کند این حمله از یمن انجام شده است. او البته در حالی ادعا کرد ایران پشت حمله به عربستان است که هیچ مدرکی هم از دخالت احتمالی ایران ارائه نکرد و گروه انصارالله یمن رسما مسئولیت این حمله را بهعهده گرفته است. صحبتهای پمپئو با واکنش ایران مواجه شد و وزارت خارجه کشورمان رسما آن را رد کرد.
روز شنبه، والاستریت ژورنال در گزارشی نوشت که مقامات آمریکایی و سعودی در حال بررسی احتمال حمله به این تاسیسات توسط موشک کروز از ایران یا عراق هستند. عراق در نخستین واکنش به این مسئله گفت که از خاک این کشور برای حمله به عربستان استفاده نشده است. بهگزارش رویترز، دیروز هم دفتر نخستوزیری عراق در بیانیهای اعلام کرد که پمپئو در تماس تلفنی با عادل عبدالمهدی نخستوزیر این کشور تأیید کرده که براساس اطلاعات آمریکا، این حمله از عراق انجام نشده است.
یکشنبه شب، مقامات ارشد آمریکایی در جلسهای توجیهی برای برخی رسانههای آمریکایی و بینالمللی، مدارکی را برای اثبات ادعای پمپئو مطرح و این مسئله را عنوان کردند که این حمله، با توجه به جزئیات، از ایران یا عراق انجام شده و آن را نه حوثیها، که ایران انجام داده است.
بهگزارش نیویورکتایمز، بهگفته مقامات آمریکایی در تصاویر ماهوارهای ارائه شده، 17نقطه برخورد در تاسیسات نفتی عربستان مشخص شده است که زاویه برخورد آنها مشخص میکند حمله، از شمال یا شمال غرب انجام شده؛ بنابراین مبدا حملات، ایران یا عراق بوده و یمن نبوده است. در جلسات توجیهی دیگر، مقامات آمریکایی به خبرنگاران گفتهاند که حمله، ترکیبی از پهپاد و موشک کروز بوده و تعداد زیادی از آنها مورد استفاده قرار گرفته است. آنها وعده دادهاند که در روزهای آینده اطلاعات بیشتری را ارائه کنند. به گفته آنها، برخی از تسلیحات شلیک شده به اهداف خود نرسیدهاند و تحلیل بقایای آنها میتواند به سؤالات زیادی پاسخ دهد.
تصویری که آمریکاییها برای اثبات دخالت ایران در این حمله ارائه کردهاند، البته در بررسیهای بیشتر توسط رسانهها، تناقضهایی را درباره ادعای آمریکا آشکار کرده است؛ به گزارش نیویورک تایمز، مقامات آمریکایی با توجه به زاویه برخورد (شمال و شمالغرب) مدعی شدهاند شلیکها نه از یمن که از منطقهای در شمال عربستان و احتمالا ایران بوده است اما در همین تصویر ارائه شده، برخی اهداف از سمت غرب مورد هدف قرار گرفتهاند.
سیانان در گزارشی در اینباره، به نقل از 3کارشناس امور امنیتی نوشته است که مدارک ارائه شده از سوی آمریکا، ثابت نمیکند که این حملات آنطور که کاخ سفید مدعی شده، از ایران بوده باشد. ژنرال بازنشسته مارک هرتلیلنگ گفته است که این تصاویر «واقعا چیزی نشان نمیدهند، به جز دقت زیاد حمله به انبارهای نفت.» دریادار بازنشسته جان کربی هم به همین مسئله اشاره کرده و گفته است: «چیزی در این تصاویر نیست که تأیید کند حمله از مکان مشخصی بوده باشد. بهاحتمال بسیار زیاد حمله با پهپاد بوده است. اما باز هم باید بگویم، این (تصاویر) چیزی را ثابت نمیکند.»
مسئله دیگری که مقامات آمریکایی نتوانستهاند در جلسه توجیهی برای خبرنگاران حل کنند، احتمال چرخش پهپادهای یمنی از سمت شمال به تاسیسات پیش از حمله بوده است. سیانان نوشته است که مقام آمریکایی که خبرنگاران را توجیه میکرده نتوانسته این مسئله را توضیح دهد.
با وجود این تناقضها، بهنظر میرسد که دولت آمریکا مصمم است تا دخالت ایران در عربستان را قطعی نشان دهد و حتی برای تصمیمگیری در اینباره هم برنامههایی دارد. دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، در توییتر بدون اشاره به نام ایران، اعلام کرد که دلایلی وجود دارد که آمریکا براساس آن میداند مقصر چهکسی است و از آمادگی برای هرگونه اقدام در اینباره صحبت کرد. او البته تأکید کرد که منتظر دریافت اطلاعات بیشتر از عربستان سعودی است تا درباره واکنشش تصمیمگیری کند.
صحبتهای ترامپ، با واکنشهای متفاوتی مواجه شده و بسیاری انتقادهای شدیدی علیه او مطرح کردهاند. برخی که این صحبتهای ترامپ را آمادهسازی شرایط برای حمله نظامی تلافیجویانه میدانند، این مسئله را مطرح کردهاند که اصلا چرا آمریکا باید بهخاطر عربستان وارد تنش نظامی شود. برنی سندرز، سناتور دمکرات که یکی از منتقدان روابط ترامپ با عربستان سعودی است، در واکنش به این صحبتهای ترامپ در توییتر نوشت که تصمیمگیرنده درباره شروع جنگ، نه ترامپ که کنگره است؛ «آقای ترامپ، قانون اساسی آمریکا کاملا شفاف است. تنها کنگره - نه رئیسجمهور- میتواند اعلام جنگ کند و کنگره، فقط به این خاطر که دیکتاتوری بیرحم سعودی گفته است، به شما اجازه شروع یک جنگ فاجعهبار دیگر در خاورمیانه را نخواهد داد.»
توییتر
برایان شاتز
سناتور هاوایی
هیچ تهدید قریبالوقوعی وجود ندارد و ارتش آمریکا این اجازه را ندارد به نمایندگی از کشورهای دیگر تلافیجویی کند.
بن رودز
معاون مشاور امنیت ملی آمریکا در دولت اوباما
خارج شدن از توافق هستهای،دادن چک سفیدبه سعودیها برای جنگشان در یمنو روی هم انباشتن تحریمها و تهدیدها جواب نداده است. ما در آستانه جنگی گستردهتر هستیم که مشخصا سیاستهای فاجعهبار ترامپ باعث آن است.
کوینام کروز
مورخ و نویسنده آمریکایی
همانطور که همه میدانیم، ماده اول قانون اساسی آمریکا صراحتا اعلام میکند که اختیار اعلام جنگ در اختیار پادشاهی عربستان سعودی است .
کریس مرفی
سناتور آمریکایی
واقعا شگفتانگیز است که این روزها چطور سعودیها به ما میگویند باید چهکار کنیم. بیدلیل نیست که ما با پادشاهی عربستان سعودی قرارداد دفاعی دوجانبه نداریم. نباید طوری وانمود کنیم که چنین قراردادی وجود دارد.