دمکراسی در قلب آشوب
دومین انتخابات دمکراتیک تونس در حالی برگزار میشود که دیگر کشورهای عرب انقلابی بعد از سال2011 همچنان با بحرانهای نظامی-امنیتی دستوپنجه نرم میکنند
سیاوش فلاحپور ـ خبرنگار
دومین آزمون دمکراسی انقلاب تونس از صبح امروز با رقابت میان 24نامزد انتخابات ریاستجمهوری آغاز شده است؛ نامزدهایی که از میان 97گزینه داوطلب، موفق به تأیید صلاحیت و شرکت در انتخابات شدهاند. لیست متنوع نامزدها نشان میدهد تقریبا تمام گرایشهای غالب سیاسی-اجتماعی در جامعه تونس در انتخابات ریاستجمهوری این کشور حضور دارند؛ از جریانات اسلامی گرفته تا گروههای سکولار. رقابت تمامعیار گروههای سیاسی تونس در حالی رخ میدهد که بسیاری از کشورهای عربی طی سالهای گذشته شاهد بحرانهای بیسابقهای برای انتقال قدرت بودهاند؛ از آشوبهای امنیتی گرفته تا کودتا و حتی جنگ داخلی. به این ترتیب آنچه امروز در تونس میگذرد دستکم برای جهان عرب فراتر از یک انتخابات ریاستجمهوری بوده و در حکم نوعی الگو بهشمار میرود؛ انقلابی که موفق شد ثبات کشور را حفظ و زمینه را برای دمکراسی فراهم کند. اگرچه نظرسنجیهای دقیقی از میزان رأی احتمالی نامزدهای انتخابات ریاستجمهوری تونس در دست نیست اما نشانههای اولیه گویای برتری قابل توجه آرای 5نامزد اصلی نسبت به سایر رقباست. با این حال برخی رسانهها پیشبینی کردهاند انتخابات دومرحلهای خواهد بود.
نبیل القروی
این تاجر 56ساله تونسی را میتوان پدیده انتخابات ریاستجمهوری تونس دانست. اگرچه خط و ربط سیاسی او مشخص است اما از اساس هویتی سیاسی نداشته و بیشتر در کسوت یک سرمایهدار فعال در حوزه شبکههای رسانهای شناخته میشود. او ازجمله تجاری بود که نقش مهمی در تأسیس حزب ندای تونس (مهمترین جریان سیاسی سکولار تونس) داشت اما در سال2014 از این حزب جدا شد و حزب خود را با عنوان قلب تونس تأسیس کرد. ابتدای سالجاری پرونده فساد مالی و پولشویی القروی و برادرش در دادگستری تونس به جریان افتاد اما تاکنون بینتیجه مانده است.
شعار انتخاباتی: من نامزد تونسیهای فراموششده هستم و اولویتم، مبارزه با فقر خواهد بود.
عبدالفتاح مورو
او از پشتیبانی قدرتمندترین حزب تونس برخوردار است؛ النهضه؛ جریانی اسلامگرا که عبدالفتاح مورو ازجمله مؤسسین آن بوده است. این حزب که شاخه تونسی اخوانالمسلمین شناخته میشود برخلاف برادران مصری خود در نخستین انتخابات ریاستجمهوری بعد از انقلاب در تونس شرکت نکرد. با این حال اکنون النهضه رویکرد دیگری را در پیش گرفته است. عبدالفتاح مورو 71ساله که 2سال سابقه زندان در نظام زینالعابدین بنعلی را دارد، پیش از این با حمایت حزب النهضه در سال2014 با رأی بالایی وارد مجلس نمایندگان مردم شد.
شعار انتخاباتی: نامزدی من نه صرفا از طرف حزب النهضه، بلکه از طرف تمام کشور است.
عبدالکریم الزبیدی
او یک سیاستمدار نظامی است؛ اگرچه کفه ترازویش همواره به سوی نظامیگری متمایل بوده است. الزبیدی 69ساله در مقاطع مختلفی قبل و بعد از انقلاب تونس در منصب وزیر دفاع فعالیت داشته است. او روابط بسیار نزدیک با قاید السبسی، رئیسجمهور سابق تونس داشته و به نوعی میراثدار او شناخته میشود. از سوی دیگر بخش مهمی از حزب ندای تونس که تمایلی به حمایت از یوسف الشاهد ندارند از الزبیدی پشتیبانی میکنند. همچنین بهنظر میرسد بخشی از قدرتهای منطقهای مخالف انقلاب تونس نیز تمایل دارند او پیروز انتخابات باشد.
شعار انتخاباتی: تعهد میدهم سفارت تونس در سوریه را تا پیش از 20مارس2020 بازگشایی کنم.
منصف المرزوقی
رئیسجمهور غیرمنتخب؛ المرزوقی 74ساله اصلیترین دوگانه جریانات اسلامی در انتخابات را تشکیل داده است تا جایی که راشد الغنوشی، رهبر حزب اسلامگرای النهضه (حامی عبدالفتاح مورو) رسما از وی خواسته به نفع نامزد این حزب از رقابتها کنارهگیری کند. منصف المرزوقی ازجمله مبارزین سیاسی است که بعد از پیروزی انقلاب بهمدت 3سال ریاست دولت تونس را بر عهده گرفت اما در انتخابات ریاستجمهوری سال2014 مقابل قاید السبسی شکست خورد. او همواره امارات و عربستان را برای توطئه در این انتخابات متهم میکند.
شعار انتخاباتی: زنان و مردان تونس در جریان انقلاب بخش اول رسالت آزادی تاریخی را محقق کردند؛ حالا نوبت بخش دوم است.
یوسف الشاهد
مدیر جوان؛ الشاهد 44ساله جوانترین نخستوزیر تونس تا به امروز است. او پیش از این بهعنوان یکی از مدیران جوان حزب ندای تونس شاخته میشد اما در اثر اختلافات با فرزند قاید السبسی، ناچار به ترک این حزب شده و حزب خود با عنوان زنده باد تونس را تاسیس کرد؛ اگرچه هماکنون همچنان حمایت مالی و سیاسی اصلی برای او از طریق بدنه حزب ندای تونس تامین میشود. الشاهد در حقیقت نماینده طیفی از جریانات سکولار و حامی نظام سابق تونس است که تمایل چندانی نسبت به روی کار آمدن نظامیان ندارند.
شعار انتخاباتی: میخواهم از نظام قدیم جدا شده و امید واقعی برای تغییر را در اختیار جوانان قرار دهیم.
از میان 24نامزد انتخابات، عبیر موسی 44ساله از حزب قانون آزاد و سلمی اللومی 63ساله از حزب امید (وزیر گردشگری کنونی) تنها نامزدهای زن انتخابات ریاستجمهوری تونس بهشمار میروند. میانگین سنی نامزدهای انتخابات ریاستجمهوری تونس 59سال است.