تعامل سازنده با دانشگاه‌های دنیا

دانشگاه فردوسی مشهد ظرف چند سال اخیر سعی کرده در راستای فعالیت‌های علمی خود، نقشی موثر در جامعه پیرامونی و همچنین دیگر کشورهای منطقه ایفا کند. به گزارش ایرنا، یکی از مواردی که می‌تواند به گسترش علم و تاثیرگذاری بر فرهنگ‌های دیگر افراد و کشورها بینجامد، به اشتراک‌گذاری منابع و مفاهیم علمی است. بر همین اساس برای تنظیم مناسبات بین‌المللی علم و فناوری، نیاز به مجموعه‌‌ای از راهبردها، دیدگاه‌ها و سازوکارها و عواملی است که از آن به دیپلماسی علمی تعبیر می‌شود. با توجه به اهمیت این موضوع، دانشگاه فردوسی مشهد در چند سال اخیر در راستای دیپلماسی علمی گام‌های موثری برداشته است. 

این دانشگاه که در سال ۱۳۲۸ تأسیس شده است، سومین دانشگاه تاسیس‌شده در ایران پس از دانشگاه‌های تهران و تبریز با بیش از ۶ دهه قدمت، هم‌اکنون ۲۵ هزار دانشجو دارد که 2۵۰۰ نفر آنها در مقطع دکتری و ۶ هزار نفر در مقطع کارشناسی ارشد و بقیه در مقطع کارشناسی مشغول تحصیل هستند. ۸۲۰ نفر عضو هیات علمی در دانشگاه فردوسی مشغول فعالیت هستند که ۶۵۰ نفر آنان دارای مدرک پی‌اچ‌دی یا رتبه استادی هستند. دانشگاه فردوسی مشهد به‌ عنوان بزرگ‌‌ترین دانشگاه شرق کشور دارای ۱۳ دانشکده شامل ادبیات و علوم انسانی، الهیات و معارف اسلامی، علوم، مهندسی، کشاورزی، علوم ریاضی، علوم اداری و اقتصادی، دامپزشکی، علوم تربیتی و روانشناسی، منابع طبیعی، علوم ورزشی، معماری و شهرسازی، حقوق و علوم سیاسی و 7 پژوهشکده است. این دانشگاه هم‌اکنون ۱۷۵۰ دانشجو و دانش‌پذیر بین‌المللی دارد که با جذب ۷۵۰ دانشجوی خارجی بیشتر از دانشگاه تهران در رتبه اول جذب دانشجوی بین‌المللی قرار دارد. 


امضای تفاهم‌نامه‌ها در راستای دیپلماسی علمی 

رئیس دانشگاه فردوسی مشهد در حاشیه مراسم امضای تفاهم‌نامه‌ای با دانشگاه چک گفت: امضای تفاهم‌نامه‌های دیپلماسی علمی از برنامه‌های اساسی این دانشگاه است و ارتباط با دانشگاه‌های معتبر کشورهای اروپایی از جمله دانشگاه چک در راستای گسترش این دیپلماسی است. «محمد کافی» افزود: صرف‌نظر از رتبه‌بندی‌های بین‌المللی، دانشگاه فردوسی مشهد در همه ابعاد خود تبدیل به دانشگاه بین‌المللی شده است و شاهد این امر نیز پذیرش دانشجو از ۲۰ کشور دنیا در این دانشگاه است. وی اظهار کرد: تلاش می‌کنیم خدمات علمی خود را به همه کشورهای منطقه ارائه دهیم و ارتباطات خود را با دانشگاه‌ها و کشور‌های تراز اول جهان حفظ کنیم و ارتقا دهیم. 

رئیس دانشگاه فردوسی مشهد گفت: در سیاست‌های جدید آموزش عالی کشور ارتقای 5 دانشگاه به تراز بین‌المللی و حضور در رتبه‌های زیر ۲۰۰ رتبه‌بندی‌های بین‌المللی هدف‌گذاری شده که دانشگاه فردوسی مشهد یکی از این 5 دانشگاه است. کافی افزود: در راستای رسیدن به این هدف به‌هیچ‌وجه نباید از ارائه خدمات آموزشی با کیفیت مطلوب غافل شویم، چراکه اصل تاسیس دانشگاه برای آموزش است. البته آموزشی که مبتنی بر پژوهش باشد. وی اظهار کرد: دانشگاه فردوسی تلاش کرده است در کنار بین‌المللی شدن و ارتقای علمی در حوزه مسئولیت‌پذیری اجتماعی هم خود را وظیفه‌‌مند بداند. 

رئیس دانشگاه فردوسی مشهد همچنین در مراسم عقد قراردادهای پژوهشی و فناوری میان مدیریت اکتشاف نفت کشور با دانشگاه فردوسی مشهد و شرکت‌های دانش‌بنیان گفت: برای پیشرفت در دیپلماسی علمی باید شبکه‌سازی را در دستور کار قرار دهیم و این امکان وجود دارد که به‌جای مشارکت با دانشگاه‌های برون‌مرزی در جاهایی که توانمندی داخلی وجود دارد، با دانشگاه‌های خودمان قرارداد ببندیم و در عین حال این ظرفیت وجود دارد تا با شرکت‌ها و دانشگاه‌های بین‌المللی تعامل سازنده داشته باشیم. 


۱۴۰ تفاهم‌نامه با ۳۷ کشور 

مدیر همکاری‌‌های علمی بین‌المللی و امور دانشجویان غیرایرانی دانشگاه فردوسی مشهد نیز گفت: این دانشگاه در مجموع بیش از ۱۴۰ تفاهم‌نامه با ۳۷ کشور جهان دارد که ۳۳ مورد آن با ۲۰ درصد اجرا در مفاد آن مربوط به سال ۹۷ است. «احسان قبول» افزود: این قراردادها آورده مالی بسیار خوبی برای دانشگاه ایجاد می‌کند، به طوری که در سال گذشته بیش از ۳۰ فرصت مطالعاتی برای دانشجویان دانشگاه فردوسی در دانشگاه‌های اروپایی ایجاد شد و تعداد بسیاری از استادان دانشگاه فردوسی مشهد توانستند در همایش‌های کشورهای چین، ژاپن و روسیه با هزینه طرف مقابل شرکت کنند. 

وی اظهار کرد: میانگین پرداختی یک دانشجوی خارجی برای تحصیل در دوره دکتری حدود ۸۰ میلیون تومان و برای دوره تابستانی یک ماه آموزش زبان فارسی حدود ۵۰۰ دلار است که درصد قابل توجهی از آن آورده مالی برای دانشگاه به شمار می‌رود. مدیر همکاری‌‌های علمی بین‌المللی و امور دانشجویان غیرایرانی دانشگاه فردوسی مشهد گفت: برنامه پنج – دویست وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، قرار گرفتن این دانشگاه در بین 5 دانشگاه برتر ایران تا پایان سال ۱۴۰۴ و همچنین حضور بین‌المللی در بین ۲۰۰ دانشگاه برتر جهان است. 

قبول افزود: دانشگاه فردوسی فعالیت‌های گسترده‌ای در حوزه بین‌المللی‌سازی دانشگاه شامل جذب دانشجوی بین‌الملل، حضور استادان دانشگاه در سطح بین‌المللی، امضای تفاهم‌نامه با دانشگاه‌های خارجی، عملیاتی شدن تفاهم‌نامه‌های منعقده، برنامه‌های درسی مشترک با دانشگاه‌های معتبر جهان، فراهم کردن فرصت مطالعاتی برای استادان و دانشجویان، افزایش تعداد مقالات چاپ‌شده در مجلات معتبر بین‌المللی و چاپ مقالات مشترک با استادان تراز اول جهان را در دستور کار خود قرار داده است.

وی با بیان این‌که فراهم کردن امکانات برای رسیدن به این شاخص‌‌ها در دستور کار امور بین‌الملل دانشگاه فردوسی مشهد است، اظهار کرد: در حال حاضر دانشگاه فردوسی در میان دانشگاه‌های جامع ایران که دارای تمام رشته‌های دانشگاهی هستند، در رتبه دوم قرار دارد. عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی وظیفه دفتر همکاری‌های علمی و بین‌المللی را ایجاد ارتباط بین این دانشگاه با دیگر دانشگاه‌های منطقه و کشورهای جهان با هدف گسترش روابط علمی، فنی و بین‌المللی دانست و گفت: در حال حاضر این دفتر در شهرهای دمشق، نجف، اربیل، آنکارا، بیروت و هرات نمایندگی دارد و وظیفه آنها جذب دانشجو با استفاده از فعالیت‌های تبلیغاتی در رسانه‌های آن کشورهاست. 

وی افزود: برای آغاز سال تحصیلی جدید 1۴۰۰ درخواست از سوی دانشجویان خارجی برای ورود به دانشگاه فردوسی مشهد ارسال شده که این تعداد در تاریخ نظام آموزش دانشگاهی ایران برای یک نیم‌سال تحصیلی بی‌نظیر است و نشان از شهرت دانشگاه فردوسی مشهد در میان کشورهای دیگر دارد که خود دستیابی به یکی از مفاهیم دیپلماسی علمی است. 


۲۰۰ پله صعود در نظام بین‌المللی

معاون پژوهش و فناوری دانشگاه فردوسی مشهد هم گفت: در جدیدترین نتایج اعلام‌شده نظام رتبه‌بندی بین‌المللی شانگهای، دانشگاه فردوسی مشهد با ۲۰۰ پله صعود به رتبه‌های ۶۰۱ تا ۷۰۰ در میان دانشگاه‌های برتر جهان دست یافت. «حمیدرضا بهرامی» افزود: در این نظام، عملکرد دانشگاه‌‌ها و مؤسسات پژوهشی جهان به طور سالانه و بر اساس شاخص‌های کیفیت آموزش و پژوهش مورد سنجش و ارزیابی قرار می‌گیرد. وی اظهار کرد: این دانشگاه شهرت بسیار خوبی در دیپلماسی علمی و ارتباط با دانشگاه‌ها و موسسه‌های خارج از کشور به دست آورده و در طول یک سال گذشته توانسته است در زمینه مرجعیت علمی و تاثیرگذاری اجتماعی فعالیت‌های خوبی از خود نشان دهد. 


پذیرش فارسی به عنوان زبان علم 

رئیس مرکز آموزش زبان فارسی به غیر فارسی‌زبانان دانشگاه فردوسی مشهد نیز گفت: وقتی زمینه رشد علمی فراهم می‌شود که فقط به مقالات خارجی اکتفا نکنیم و دیگران نیز نتیجه تحقیقات خود را به زبان فارسی ارائه دهند، زیرا ارتباطات علمی وقتی می‌تواند ثمربخش باشد که استقلال فرهنگی و سیاسی ایجاد کند. «محمد تقوی» افزود: به همین دلیل باید منابع علمی به زبان فارسی داشته باشیم که کل دنیا درآینده نسبت به آنها حس احترام داشته باشد، از این رو یکی از راه‌های رشد در ابعاد مختلف و همه‌جانبه این است که بتوانیم زبان فارسی را به عنوان یک زبان علمی در دنیای علم جا بیندازیم.

وی اظهار کرد: بر همین اساس مصوبه جدیدی در دانشگاه فردوسی به تصویب رسیده است که دانشجویان خارجی مقطع دکتری برای دفاع از رساله خود می‌توانند به غیر از زبان انگلیسی از زبان فارسی نیز استفاده کنند و به همین دلیل برای این افراد یک دوره ویژه برگزار می‌شود و نمره آن نیز به‌جای آزمون زبان تافل به ثبت می‌رسد و این یک قدم مهم در راستای ایجاد منابع علمی به زبان فارسی به حساب می‌آید. دانشیار گروه آموزشی زبان و ادبیات فارسی گفت: برای هر نوع ارتباطی در قدم اول ارتباط زبانی و کلامی لازم است، بنابراین یکی از راه‌ها‌یی که افراد می‌توانند با کشور و فرهنگی آشنا شوند، یادگیری زبان آن است. 

وی افزود: بر این اساس از سال ۹۲ این مرکز شروع به فعالیت کرده و تاکنون حدود 3 هزار زبان‌آموز در دوره‌های مختلف آن حضور داشته‌اند. تقوی ادامه داد: دانشجویان خارجی پس از آموختن زبان فارسی با دانشجویان ایرانی همکلاس می‌شوند و این روش می‌تواند در انتقال فرهنگ و دانش کشور به دانشجویان خارجی کمک کند.