مخزن کتابخانه ملی فقط تا 5سال دیگر ظرفیت دارد

رونمایی از سایت و اپلیکیشن منابع فارسی موجود در ایران و جهان، تجلیل از راویان «کتاب شفاهی» و اهدا‌کنندگان اسناد تاریخی، رونمایی از «دانشنامه ایران زمین» و نشست خبری آیین‌های 80سالگی کتابخانه ملی صبح شنبه در ساختمان قدیمی کتابخانه ملی در خیابان سی تیر برگزار شد.

در ابتدای نشست، اشرف بروجردی، رئیس کتابخانه ملی با اشاره به سیاست‌های دولت دوازدهم در حوزه کتاب گفت: «یکی از رویکردهای اصلی در دولت دوازدهم جلوگیری از خروج نسخه‌های خطی از کشور است. 20میلیارد تومان بودجه به این کار تخصیص داده شده است و بسیاری از کتاب‌ها به مخزن کتابخانه ملی برگشته‌اند.» بخش اصلی این نشست خبری به برنامه‌های 80سالگی کتابخانه ملی اختصاص داشت.

رئیس کتابخانه ملی درباره برنامه‌های 80سالگی این کتابخانه گفت: «مراسم رونمایی از سایت و اپلیکیشن و فهرست‌نویسی منابع فارسی موجود در ایران و جهان از‌جمله اقدامات هفته گرامیداشت هشتادمین سالگرد تاسیس کتابخانه ملی است. «دانشنامه ایران زمین» که با مشارکت سازمان فرهنگ و ارتباطات تدوین شده، چهارشنبه(9اسفند‌ماه) رونمایی می‌شود. رونمایی از «مخطوطات العراقیه» از دیگر برنامه‌های این هفته است. همچنین جشنی با حضور مقامات جمهوری اسلامی در کتابخانه ملی برپا خواهد شد. امسال برای نخستین‌‌بار میزبان گلوریا پرز سالمرون رئیس فدراسیون بین‌المللی انجمن‌ها و مؤسسات کتابداری (ایفلا) هستیم که فرصت قابل توجهی برای کتابخانه ملی است.» بروجردی با اشاره به دیگر برنامه‌های 80سالگی کتابخانه ملی گفت: «تجلیل از راویان «کتاب شفاهی» و اهدا‌کنندگان اسناد تاریخی به کتابخانه ملی از‌جمله برنامه‌های هفته پیش‌رو است. امیدواریم این امر به یک فرهنگ تبدیل شود.

دارندگان اسناد و میراث ملی این اسناد را در اختیار کتابخانه قرار دهند تا همه افراد جامعه بتوانند از این اسناد بهره ‌ببرند.» بخش دیگری از این نشست به برنامه‌های کتابخانه ملی برای دیجیتال کردن آثار کتابخانه اختصاص داشت. رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی با اشاره به ثبت جهانی آثار فاخر نویسندگان ایرانی گفت: «سیاستگذاری‌ای که در سازمان اسناد و کتابخانه ملی انجام شده است، در اختیار داشتن همه منابع فارسی و به ثبت جهانی رساندن آنهاست. کمیته ملی حافظه جهانی که دبیرخانه آن در سازمان اسناد کتابخانه ملی قرار دارد، موظف است آثار برجسته و منحصر به فرد جمهوری اسلامی را ثبت جهانی کند.»  

همچنین فریبرز خسروی، معاون پژوهشی سازمان اسناد و کتابخانه ملی درباره دیجیتال کردن آثار کتابخانه گفت: «با رعایت حق کپی‌رایت وظیفه داریم تمام آثار موجود در کتابخانه ملی را دیجیتال کنیم و باید از دهه‌ای شروع کنیم که آثار دارای حق کپی‌رایت بوده‌اند. طبیعتاً سال‌هایی که آثار کپی‌رایت نداشتند منتفی می‌شود و کتاب‌ها و آثاری دیجیتال می‌شوند که حق کپی‌رایت دارند. مشکلی برای دیجیتال شدن روزنامه‌های دوره قاجار، پهلوی اول و پهلوی دوم در این امر نخواهیم داشت و کتاب‌ها هم همین روند را دارند. برنامه زمانی ریخته شده است که به‌ترتیب با حق کپی‌رایت بتوانیم دسترسی آثار را از طریق سامانه‌های دیجیتال فراهم کنیم.» همچنین نمایشگاه 80سال با کتابخانه ملی همزمان در ساختمان قدیمی کتابخانه ملی و کتابخانه مجلس شورای اسلامی، کتابخانه آستان قدس رضوی، کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی و کتابخانه دانشگاه تهران افتتاح شد.

پارکینگ اراضی عباس‌آباد را به کتابخانه ملی بدهید اشرف بروجردی در پاسخ به سؤال همشهری درباره اینکه هم‌اکنون بیشتر ظرفیت کتابخانه ملی به قرائتخانه اختصاص پیدا کرده است و مراجعان عمومی بیشتر صندلی‌ها را در اختیار دارند و عملاً امکان استفاده وجود ندارد، گفت: «زمینی در کنار کتابخانه ملی گودبرداری شده که قرار است به پارکینگ اختصاص پیدا کند. پیشنهاد ما این است که این زمین به قرائتخانه و مخزن اختصاص پیدا کند. در این صورت ما هم می‌توانیم پاسخگوی مراجعان عمومی باشیم و هم افرادی که برای استفاده‌های پژوهشی و تحقیقاتی به کتابخانه مراجعه می‌کنند. مشکل دیگر ما مشکل مخزن است.

مخزن فعلی کتابخانه ملی تا 5سال دیگر ظرفیت دارد و پس از آن برای آثار تازه‌ای که وارد کتابخانه می‌شود جا نداریم. عملاً هم نمی‌توانیم مخزن کتابخانه را به جایی دور از کتابخانه منتقل کنیم. برای همین بهتر است که این فضا به کتابخانه ملی اختصاص پیدا کند و پارکینگ مجموعه عباس‌آباد به جای دیگری در اراضی منتقل شود.»  

او همچنین در پاسخ به سؤال دیگر همشهری درباره تعطیلی چندساله کتابفروشی کتابخانه ملی در خیابان کریمخان و عدم‌ارائه آثار منتشر شده کتابخانه ملی و پیشنهاد اختصاص یک کتابفروشی در مرکز شهر به ارائه انتشارات کتابخانه ملی گفت: «ما بعضی از آثار عمومی‌مان را به کتابفروشی‌ها می‌دهیم، مثل مجموعه تاریخ شفاهی که تا‌کنون 3هزار نسخه از آن به فروش رسیده و قرار است چاپ دوم 4جلد اول آن همزمان با رونمایی از 4جلد دوم منتشر ‌شود.اما بقیه آثار ما بیشتر تخصصی است و به‌کار عموم مخاطبان نمی‌آید.

کتابفروشی کتابخانه ملی فعال است اما به این پیشنهاد هم فکر کرده و تلاش می‌کنیم دست‌کم یکی از کتابفروشی‌های انقلاب یا کریمخان آثار انتشارات کتابخانه ملی را ارائه کند.»  

امیر فرخاد