سیب ارزان؛ بلای جان باغداران

پوپک قاسمی| مشگین‌شهر- خبرنگار:


شهرستان مشگین‌شهر در استان اردبیل به باغ‌های سیب خود مشهور است و این شهرستان رتبه هفتم کشور را در تولید سیب داراست. ارقام مختلف سیب در باغ‌های مشگین‌شهر کاشت می‌شود، اما سیب «قره قرمز» یا «شکی» یکی از خاص‌ترین ارقام در باغ‌های مشگین‌شهر است و شهریور ماه فصل برداشت این نوع سیب در باغ‌های مشگین‌شهر است. 

امسال با وجود باردهی مطلوب باغ‌های سیب در این شهرستان اما قصه پرغصه هر سال در حال تکرار است و باغداران برای فروش دسترنج یک‌ساله خود نگرانی‌های زیادی دارند. مشکل فروش محصول سیب به حدی بوده است که به دلیل نبود بازار و سوددهی مناسب، در سال‌های اخیر باغداران اقدام به قطع درختان سیب خود کرده‌اند. امسال نیز به گفته اهالی، برداشت سیب موسوم به شکی در منطقه در حالی آغاز شده که نبود خرید تضمینی، مناسب نبودن وضعیت بازار مصرف، صنایع تبدیلی و تعیین قیمت 2 هزار تومانی برای هر کیلو سیب، باغداران را متضرر کرده است. با این وضعیت بیش از صدها تن سیب در باغ‌های این شهرستان در معرض فاسد شدن قرار دارد.


ضرر باغداران 

یکی از باغداران می‌گوید: سیب شکی طرفداران زیادی دارد و مرکز تولید آن باغ‌های اهر در آذربایجان شرقی و مشگین‌شهر در اردبیل است و این محصول دارای رنگ، عطر و طعم بسیار مطلوب است، اما از نظر ماندگاری ضعیف است و بیشتر مصرف تازه‌خوری دارد. «عیسی صداقت» می‌افزاید: این نوع سیب به دلیل نداشتن قابلیت نگهداری در سردخانه، در زمان برداشت باید بلافاصله به فروش و مصرف برسد و این مسأله در تامین بازار فروش آن تأثیر می‌گذارد. در حال حاضر قیمت تمام شده هر کیلو‌گرم سیب برای باغدار دو هزار تومان برای باغدار است که در بازار نیز نهایتا به همان قیمت به فروش می‌رود. این در حالی است که دوسوم این هزینه باید صرف کارگر و جعبه شود که تنها ضرر باغدار را در پی دارد.


تأثیر تعرفه گمرکی

یکی از بازاریان خرید میوه نیز اظهار می‌کند: بازار سیب شکی هر روز در نوسان است و گاهی تا حد صددرصد در 2 روز قیمت‌ها تغییر می‌کنند. «شهروز نوروزی» اظهار می‌کند: افزایش تعرفه‌های گمرکی در بازار سیب تأثیر دارد و برای صادرات سیب شکی کیلویی 3300 تا 3400 تومان هزینه گمرک تعیین کرده‌اند که این تعرفه در کاهش قیمت تأثیر گذاشته است. 

وی با بیان این‌که محدود شدن صادرات موجب انباشته شدن ده‌ها تن از این محصول در منطقه شده است، اظهار می‌کند: با توجه به این‌که هرسال این مسأله در مشگین‌شهر تکرار می‌شود مسئولان باید برای فصل برداشت این محصول برنامه‌های ملی و فراملی داشته باشند و بدون ضرر باغدار و فساد محصول سیب تولیدی مشگین‌شهر به بازارهای داخلی و خارجی روانه شود.


تعیین قیمت

فرماندار مشگین‌شهر درباره مشکلات موجود در این شهرستان در فصل برداشت سیب عنوان می‌کند: برای حل مشکل سیب مشگین‌شهر جلسه کمیته قیمت‌گذاری با حضور مسئولان، تعدادی از باغداران و صادرکنندگان برگزار شد و در نهایت قیمت هر کیلو سیب ممتاز قرمز در سر باغ کیلویی 2400 تومان تعیین شده است.

«اکبر صمدی» می‌افزاید: وضعیت تعرفه گمرکی تعیین شده مختص محصولات این شهرستان نیست و در سراسر کشور وجود دارد. انتظار داریم مسئولان کشوری با توجه به مشکلات به وجود آمده برای باغداران تدبیری برای حل آن بیندیشند. وی با بیان این‌که از 14 هزار هکتار از باغ‌های شهرستان، نزدیک به 1200 هکتار به درختان سیب اختصاص دارد اظهار می‌کند: حدود 60 درصد باغ‌های مشگین‌شهر به سیب اختصاص دارد و پیش‌بینی می‌شود 36 هزار تن سیب برداشت شود.


پیگیری از طریق مجلس
 
نماینده مشگین‌شهر در مجلس شورای اسلامی هم بیان می‌کند: در مورد افزایش تعرفه گمرکی سیب در روزهای گذشته در مجلس تذکر کتبی به وزرای جهاد کشاورزی و صنعت، معدن و تجارت نوشته‌ام تا هرچه سریع‌تر نسبت به رفع این مشکل اقدام کنند. «ولی ملکی» می‌افزاید: محصولات کشاورزی اغلب تنها محل درآمد شهرستان مشگین‌شهر است و اگر از محصولات خود متضرر شوند شرایط اقتصادی کل شهرستان متاثر می‌شود. بنابراین باید همه دستگاه‌ها دست به دست هم بدهند تا این تلاشگران عرصه تولید با دلخوشی محصولات را به فروش برسانند و برای فعالیت در سال‌های آتی دلگرم باشند.


نیاز به راه‌اندازی صنایع تبدیلی

استان اردبیل در زمینه کشاورزی و باغداری از قطب‌های تولید محصول در کشور محسوب می‌شود و در بیشتر محصولات جزو 10 استان برتر است. تولید محصول سیب در ایران هم از نظر اقتصادی و هم از نظر تغذیه بسیار مهم است. طبق یک گزارش، ایران از نظر تولید سیب رتبه ششم جهان را داراست و سالانه علاوه بر تأمین مصارف داخلی کشور مقدار زیادی هم به کشورهای خارجی صادر می‌شود. 

شهرستان مشگین‌شهر قطب تولید سیب در استان است و با توجه به نوع سیب تولیدی این شهرستان باید هر سال برنامه کامل برای عرضه این محصول به بازار در دستور کار مسئولان قرار گیرد تا باغداران بیش از این از تولید ناامید و اقدام به قطع درختان نکنند. فقیر بودن استان اردبیل در زمینه کارخانه‌های تبدیلی برای استانی که قطب کشاورزی کشور است یک ضعف بزرگ به شمار می‌رود که می‌تواند در متعادل‌سازی بازار محصولات تولیدی بسیار تأثیرگذار باشد.