شاخسی، واخسی

شاه‌حسین
آذری‌زبان‌های کشورمان نیز مراسم خاص خودشان را در ایام محرم داشته و دارند. یکی از معروف‌ترین این مراسم‌ها‌، «شاخسی» است که شهره خاص و عام شده. این مراسم از چند روز مانده به محرم شروع می‌شود و تا ظهر عاشورا نیز تداوم پیدا می‌کند. می‌گویند که در واقع این مراسم، نماد رژه نظامی است. طی آن عزاداران دست خود را بر پشت یکدیگر ‌می‌گذارند و نوعی چوب مخصوص این مراسم را از زمین تا نزدیکی فرق سر خود حرکت می‌دهند. چوب که به زمین نزدیک می‌شود، همه با صدای بلند شاخسی می‌گویند که به‌معنای شاه‌حسین است. وقتی هم که چوب به سرشان نزدیک می‌شود، همگی می‌گویند «واخسی» که به‌معنای وای‌حسین است. این مراسم البته غالباً به‌صورت سنتی‌اش برگزار می‌شود اما با رواج ادوات جدید در مراسم‌ عزاداری، مشاهده می‌شود که طبل،سنج و... هم در این آیین به‌کار رفته و می‌رود. در تهران نیز جاهایی که آذری‌ها مراسم دارند، می‌توانید سر و سراغی از آیین بگیرید؛ ازجمله در میدان منیریه و ابوسعید تهران. برای دیدن اصل این مراسم هم که می‌توانید به استان‌های شمال‌شرقی، ازجمله آذربایجان‌شرقی، اردبیل و... سری بزنید و بی‌واسطه با یکی از خاص‌ترین مراسم‌ عزاداری روبه‌رو شوید.