موسیقی دستگاهی و آشنایی با آن

سیدآرش شهریاری ـ موسیقیدان

موسیقی سنتی از گذشته تا حال توانسته بازگوکننده احساسات مردم در مناطق مختلف سرزمین ما باشد و بسیاری از خصیصه‌های بومی و ملی در آن بازتاب و نمود پیدا کند.
گذشته از این هویت هر منطقه‌ای با همین موسیقی شناخته و تعریف می‌شود؛ ویژگی‌هایی که موسیقی ایرانی را از موسیقی‌های دیگر باز‌می‌شناساند و در طول تاریخ دست‌کم از دوره تیموریان به این سو آن را از موسیقی‌های همجوار از جمله موسیقی عثمانی و افغان متمایز کرده است، همچنان وجه تمایز فرهنگ ایرانی از سایر فرهنگ‌هاست.
به این ترتیب، به هیچ وجه نمی‌شود با انگیزه‌های سرگرمی و تفریح با این موسیقی مواجه شد؛ گرچه این موسیقی در دل خود خشنودی طبیعی و انبساط روحی و قلبی دارد.
کسانی که آگاهی هر چند اندکی از  موسیقی‌های ایرانی دارند، آن را میراثی گرانبها برمی‌شمارند که مایه تفاخر و سرافرازی ایرانیان است. درواقع اگر در جایی کم‌لطفی و بی‌‌مهری به موسیقی دستگاهی مشاهده می‌شود علت را باید در نشناختن‌ها و نبود آگاهی‌های لازم در این باره جست‌وجو کرد. آشنایی با موسیقی دستگاهی ایران نیز همواره نیازمند حضور در کلاس و کسب مهارت نواختن یکی از سازهای بومی نیست، بلکه می‌توان از طریق مطالعه یا گوش‌سپردن به موضوعاتی درباره تاریخچه و ویژگی‌های این موسیقی در این زمینه اطلاعات خوبی کسب کرد.  چنین آگاهی‌هایی در سطوح گسترده و فراگیر می‌تواند زمینه‌ساز گام‌های مثبتی برای حفظ و ارتقای این موسیقی باشد.  به نظر من، واقعا پسندیده نیست کسانی که گروه‌های موسیقی غیرایرانی را می‌شناسند و اسم سازهای فرنگی را می‌دانند، درباره موسیقی کشور خودمان اطلاعات چندانی نداشته و از کم و کیف و زیر و بم آن بی‌اطلاع باشند.