گرانی؛ تکلیف سنگین خانوادههای مازندرانی
خانوادهها از گرانی نوشتافزار و دیگر ملزومات دانشآموزان ابراز نگرانی کردند / یک فروشنده: هیچکس دوست ندارد اجناسش روی دستش بماند، اما قیمتهای بالا فروش را کاهش میدهد
دنیای کودکانه دانشآموزان با دلخوشیهای سادهای همچون نونواری اول مهر و کیف و کفش و دفتر و کتاب تازه رنگ میگیرد که گویا امسال به دلیل شرایط آشفته بازار نوشتافزار و قیمتهای چند 100 هزار تومانی برخی کالاها باید به فراموشی سپرده شود.به گزارش ایرنا، خرید نوشتافزار و وسایل آموزشی نو در آستانه سال جدید برای آغازی تازه مطالبه بیشتر دانشآموزان از خانوادههاست، اما امروز تهیه این مایحتاج در شرایطی که قیمت نوشتافزار همچون دیگر اجناس روند صعودی غیر منتظره گرفته دغدغه بسیاری از مردم شده است. در سالیان اخیر تشویق برای خرید انواع نوشتافزار داخلی رونق زیادی گرفت، اما اکنون به علت افزایش نامتناسب قیمتها، خرید نوشتافزار اعم از داخلی و خارجی برای بسیاری از خانوادهها مقدور نیست.این روزها با وجود تثبیت نرخ ارز و همچنین کاهش قیمت برخی از کالاهای اساسی، گویا همچنان سایه بالا رفتن نرخ ارز در سال گذشته بر نوشتافزارها و لوازم مدرسه سنگینی میکند. نگاهی اجمالی به قیمت برچسب محصولات گواه تفاوت فاحش قیمتها نسبت به مدت مشابه سال گذشته است. همزمان با فرارسیدن سال تحصیلی جدید و با توجه به ثبات در بازار ارز، شاهد آرامش در بیشتر بازارها هستیم، اما بازار نوشتافزار و لوازم مدرسه که در حال طبیعی خود نیز هر سال در آستانه مهر افزایش مییابد، امروز وضعیت ناخوشایندتری پشت سر میگذارد. در نبود نظارت قوی بر بازار هم، نوشتافزار در فروشگاهها با یک نرخ و در خیابان و توسط دستفروشان با نرخ دیگری به فروش میرسد.
تفاوت قیمتها در بازار
در بازار نوشتافزار و لوازم مدرسه آمل، بابل و ساری قیمت یک جفت کفش مدرسه ۲۰۰ هزار تومان تا یک میلیون تومان (از کالای ایرانی تا خارجی)، کیف مدرسه تا ۵۰۰ هزار تومان، یک دفتر ۱۰۰ برگ تا ۳۰ هزار تومان، مداد و پاککن مرغوب تا ۲۰ هزار تومان و یک بسته مدادرنگی ۲۴تایی تا ۶۰ هزار تومان هم میرسد. نکته قابل توجه دیگر تفاوت در نرخهاست. در مغازههای مختلف با توجه به خرید قدیمی و جدید اجناس قیمتها فرق دارد. بین قیمت کالاهای عرضه شده توسط مغازهدار و دستفروش نیز تفاوتها مشهود است.
والدین مستاصل
«نرگس عظیمی» مادر ۲ دانشآموز ابتدایی و دبیرستانی اظهار کرد: چندمین بار است که برای خرید نوشتافزار و مایحتاج تحصیلی فرزندانم به فروشگاه و مغازههای نوشتافزار مراجعه کردهایم، اما قیمت بسیار بالای اجناس باعث شده موفق به خرید نشویم و هر بار نیز با قیمت جدید و بالاتر مواجه میشویم.وی گفت: دخترم دانشآموز کلاس سوم ابتدایی است و مسلما در این رده سنی، به اقتضای کودکی نمیتواند درک درستی از شرایط اقتصادی نابسامان خانواده و ناتوانی خرید آنها داشته باشد. در این شرایط والدین واقعا مستاصل و درمانده شدهاند.این مادر افزود: حتی برای خرید از دستفروشها هم نتوانستیم وسایل آموزشی خاصی بخریم. چون قیمت آنها هم برخلاف سالهای گذشته در حد مغازهها بود. به حدی که فقط برای خرید چند پاککن و یک دفتر نقاشی ساده ۴۸ هزار تومان هزینه شد. تاکنون حتی نیمی از نیازهای دخترم را تهیه نکردهایم، اما همین میزان هم نیمی از حقوق ماهانه همسرم را به خود اختصاص داده است. باید از دیگر نیازهای زندگی خود چشمپوشی کنیم تا این هزینهها جبران شود.
فروشندگان، 2 برابر اجناس را تحویل میگیرند
«علیرضا مهدوی نیاکی» فروشنده نوشتافزار و کتاب نیز گفت: هر سال در آستانه بازگشایی مدارس، مغازه را با انواع و اقسام نوشتافزار پر میکردم و فروش تقریبا خوب و مناسبی داشتم، اما امسال نه تنها به خاطر قیمتهای بالا نتوانستیم اجناس زیادی خریداری کنیم، بلکه توان خانوادهها نیز کاهش یافته و فروش هم به طور قابل توجهی کم شده است.وی افزود: بسیاری از مردم بر این باورند که فروشندگان وسایل خود را احتکار میکنند تا با کمیاب نشان دادن نوشتافزار در بازار قیمتها را افزایش دهند و سود بیشتری به دست بیاورند، اما این باور درست نیست. هیچکس دوست ندارد اجناسش روی دستش باقی بماند، اما قیمتهای بالا، فروش را کاهش میدهد.این فروشنده بیان کرد: وقتی من به عنوان فروشنده یک کولهپشتی را حتی به صورت عمده به 2 برابر قیمت همیشگی میخرم و حتی برخی وسایل تحصیلی دیگر را با 3 برابر قیمت سال گذشته تهیه میکنم، نمیتوانم اجناسم را با ضرر بفروشم.
نبود نرخ مصوب؛ درد بازار نوشتافزار
مدیر کل تعزیرات حکومتی مازندران بزرگترین مشکل بازار نوشتافزار را نبود قیمتهای مصوب میداند و معتقد است؛ نبود قیمتهای مشخص، پیگیری تخلفات در قیمتگذاری این بخش را بسیار سخت میکند. «یدالله ملکی» با بیان اینکه گرانی و نرخهای متفاوت در بازار نوشتافزار واقعی است، اظهار کرد: این مساله بیشترین آسیب را به دانشآموزان وارد میکند. تنوع زیاد اقلام نوشتافزار و همچنین گستردگی در برندهای موجود بازار مانع اصلی قیمتگذاری مصوب در این بخش است. البته این به معنای هرج و مرج در بازار نیست.مدیر کل تعزیرات حکومتی مازندران افزود: فروشندگان نوشتافزار در صورت وجود نداشتن قیمت مصوب برای کالاها باید قیمتهای متعارف را رعایت کنند و در نظر داشته باشند که نباید قیمتها از عرف بازار بیشتر باشد. ضمنا نصب برچسب قیمت روی نوشتافزارها اجباری است و نصب نشدن برچسب، گرانفروشی تلقی و با فروشنده متخلف برخورد میشود.وی نصب قیمت دستی روی کالاهایی که به صورت شرکتی قیمتگذاری شده را تخلف دانست و افزود: قیمت درج شده روی کالا با احتساب سود فروشنده درج میشود. بنابراین فروشنده نباید قیمت جدید را به بهانه خرید جدید یا خرید قدیم نصب کند.
خرید دشوار نوشتافزار
رواج استفاده از انواع نوشتافزار و تنوع محصولات این حوزه در حالی هر روز بیشتر میشود که قیمتهای بالا، تهیه سادهترین آنها را برای بسیاری از دانشآموزان غیر ممکن کرده است. هرچند که نظارت بر بازار نوشتافزار وجود دارد، اما بی ثباتی قیمت و چند نرخی بودن محصولات، درستی این نظارت را زیر سوال میبرد. مسلم است که کاری فراتر از نظارت بر عرضه این محصولات پرمصرف باید انجام شود و بازار نوشتافزار برای تامین سادهتر و ارزانتر این کالاها به تدبیر و چارهاندیشی در سطح گستردهتری نیاز دارد.
جریمهها بازدارنده نیستند
مدیر کل صنعت، معدن و تجارت مازندران بازدارنده نبودن جریمهها و جزای تخلفات صنفی و گرانفروشی را سبب تکرار تخلفات در بازار دانست و گفت: جریمههایی که در نظر گرفته میشوند اصلا بازدارنده نیستند و حتی متخلفان را نگران هم نمیکنند. به صورت مکرر متخلفان شناسایی و پس از تشکیل پرونده به تعزیرات حکومتی و سپس مراجع قضایی تحویل داده میشوند، اما همچنان میبینیم که ضعف در قوانین و همخوان نبودن مجازات با تخلف، تمام تلاشها را برای جلوگیری از گرانفروشی بیاثر میکند.«حسینعلی قوانلو» افزود: ناهمخوانی بین مجازات و تخلف نه تنها در بازار نوشتافزار سایه افکنده است، بلکه در بقیه بازارها به ویژه کالاهای اساسی نیز تاثیر میگذارد و ثبات در بازار که هدف اصلی، برخورد قانونی است را محقق نمیکند.وی به تفاوت در قیمت نوشتافزار و کاهش نیافتن قیمت با توجه به ثبات در بازار ارز اشاره کرد و گفت: قیمت نوشتافزار همانند بسیاری از محصولات دیگر تابع عرضه و تقاضاست. اقدامات برخی فعالان در این بازار بیشترین تاثیر را در این وضعیت دارد.مدیر کل صمت مازندران با بیان اینکه هیچ کمبودی در تامین وسایل مدرسه در بازار استان وجود ندارد، افزود: نظارتهای دقیق، مستمر و نامحسوس از بازار نوشتافزار استان انجام میشود، اما واقعیت این است که قیمت اجناس چه به علت قیمت ارز و چه به دلیل رشد قیمت جهانی این محصولات افزایش یافت. علاوه بر افزایش قیمت محصولات داخلی، بهای نوشتافزار و لوازم مدرسه خارجی، به دلیل افزایش قیمتهای جهانی ۲ برابر شده که از کنترل داخلی خارج است.به گفته قوانلو، طرح ویژه نظارت بر بازار نوشتافزار مازندران از ۱۰ شهریور آغاز شد و تا ۱۰ مهر ادامه خواهد داشت و با متخلفان برخورد قانونی میشود.