برنج با طعم فاضلاب

فاطمه حافظی | دورود - خبرنگار:


با بالا رفتن قیمت برنج، انگیزه و رغبت برای کشت این محصول در سراسر استان و حتی کشور افزایش یافته است. همین موضوع باعث شده است برخی افراد سودجو، خصوصا در شهرستان دورود، با استفاده از فاضلاب خام انسانی به کشت برنج اقدام کنند.

نبود نظارت‌های درست و به‌موقع در همان ابتدای کار، باعث شده است کشت برنجی که با فاضلاب آبیاری می‌شود، مورد استقبال برنجکاران قرار بگیرد.اکنون، در صورتی که اقدام درست و به‌موقعی صورت نگیرد، این برنج‌های آلوده وارد بازار می‌شود و در سبد غذایی مردم قرار می‌گیرد و امنیت غذایی و سلامت مردم را به خطر می‌اندازد.


نبود نظارت بر کشت برنج

یکی از شهروندان دورودی در این زمینه می‌گوید: مدتی است خبردار شده‌ایم که محصول برنج در این شهرستان با فاضلاب آبیاری می‌شود و در این میان هیچ‌کدام از سازمان‌های ناظر تا الان از این موضوع مطلع نشده بودند. «امین پیامنی» بیان می‌کند: متاسفانه سازمان‌های متولی سلامت و امنیت غذایی در شهرستان نظارت ضعیفی دارند و شاید بسیاری دیگر از محصولات هم با فاضلاب آبیاری شوند. کسی چه می‌داند؟

وی ادامه می‌دهد: اگر هم الان ورود فاضلاب به زمین‌های برنج مشاهده شده، به دلیل نزدیکی اراضی به محدوده مسکونی شهری بوده است. این شهروند تاکید می‌کند: لازم است مسئولان هرچه سریع‌تر به معدوم‌سازی این محصولات اقدام کنند تا سلامت مردم به خطر نیفتد.


همه چیز از نبود تصفیه‌خانه، آب می‌خورد

شهروند دیگری اظهار می‌کند: یکی از دلایل اصلی بروز این‌گونه مشکلات و خطرات برای سلامتی مردم، نبود تصفیه‌خانه فاضلاب در دورود است که باعث شده افراد به خود اجازه دهند این‌گونه با سلامت مردم در جهت سودآوری خود بازی کنند. «سمیه رضایی» می‌افزاید: مشکل اصلی ضعف نظارت اداره جهاد کشاورزی و مقصر اصلی و زمینه‌ساز بروز این اتفاقات شرکت آب و فاضلاب شهری است که طی این سال‌ها هنوز نتوانسته تصفیه‌خانه شهر را راه‌اندازی کند.


شناسایی اراضی آلوده به فاضلاب

در این میان، رئیس اداره جهاد کشاورزی دورود می‌گوید: سطح زیر کشت برنج در این شهرستان طی سال‌های اخیر افزایش بی‌رویه‌ای داشته است. «محسن اکبری» ادامه می‌دهد: در شهرستان دورود بخشی از اراضی به کشت برنج اختصاص پیدا کرده است و فاضلاب مناطق مسکونی بالادست وارد این زمین‌ها می‌شود و محصول را آلوده می‌کند.

وی بیان می‌کند: این موضوع با سایر ارگان‌های مرتبط مطرح شده است که بتوان از طریق دستگاه قضایی به معدوم‌سازی محصولات آلوده اقدام کرد. رئیس جهاد کشاورزی دورود در ادامه درباره سطح زیر کشت برنج در این شهرستان می‌گوید: دورود 3500 هکتار اراضی زیر کشت برنج دارد که در هر هکتار 3 تن برنج برداشت می‌شود و حدود 50 میلیون تومان در هر هکتار برای کشاورز درآمد دارد.

اکبری با بیان این که سطح زیر کشت برنج در این شهرستان به گونه ای است که 50 درصد برنج استان را تولید می‌کند، می‌افزاید: برای آبیاری مزارع برنج از منابع زیرزمینی استفاده می‌شود و زمین‌هایی که با فاضلاب آبیاری می‌شوند، محدود هستند.


تهدید سلامت با محصولات آلوده به فاضلاب

رئیس شبکه بهداشت و درمان دورود نیز در این مورد می‌گوید: موادی که در فاضلاب وجود دارد، می‌تواند جذب گیاه و وارد چرخه غذایی انسان شود. «امین ثروتی» اظهار می‌کند: انگل‌ها، میکروب‌ها، مواد بیولوژیک و شیمیایی، فلزات سنگین مثل سرب و... می‌توانند وارد چرخه غذایی انسان شوند و طبیعی است که انسان با مصرف این مواد دچار بیماری‌های انگلی، روده‌ای و حتی سرطان شود.


لزوم شناسایی و معرفی به محیط زیست

همچنین، «جواد صالحیان» مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی لرستان در مورد کشت برنج در دورود و آبیاری آن با فاضلاب می‌گوید: هر محصولی که با فاضلاب انسانی آبیاری می‌شود، سازمان جهاد کشاورزی شهرستان موظف است آن را شناسایی و برای برخورد قانونی به محیط ‌زیست معرفی کند.


برخورد قانونی با متخلفان

معاون نظارت و پایش اداره کل حفاظت محیط‌‌زیست لرستان نیز در این مورد اظهار می‌کند: متاسفانه نه‌تنها در لرستان، بلکه در سراسر کشور این اتفاق رخ می‌دهد که اراضی زراعی با فاضلاب آبیاری می‌شوند.«الهام برنا» می‌افزاید: از ابتدای سال جاری تاکنون 20 تا 30 پرونده مرتبط با موضوع آلودگی محصولات با فاضلاب را به دادگاه معرفی کرده‌ایم.

حتی چند مورد در شهرستان کوهدشت وجود داشت که با نصب دستگاه، فاضلاب به زمین‌های کشاورزی پمپاژ می‌شد که با دستور قضایی، این پمپ‌ها جمع‌آوری شدند.وی ادامه می‌دهد: برخورد با آبیاری اراضی با فاضلاب تنها در حیطه اختیارات محیط ‌زیست نیست و خود جهاد کشاورزی نیز می‌تواند به امحای محصول آبیاری‌شده با فاضلاب به منظور جلوگیری از ورود آن به بازار اقدام کند.


لزوم بستن راه دسترسی کشاورز به فاضلاب

برنا می‌گوید: در خصوص محصولاتی مثل سبزی و هندوانه که به صورت خام مصرف می‌شوند، محصولات آلوده به فاضلاب بلافاصله بعد از شناسایی معدوم می‌شوند.وی می‌افزاید: در مورد اراضی برنج دورود تا الان هیچ اطلاعی به محیط‌ زیست داده نشده است، اما قطعا اقدامات لازم و برخوردهای قانونی برای از بین بردن محصول کشت‌شده و پاک‌سازی اراضی در دستور کار قرار می‌گیرد.

معاون نظارت و پایش اداره کل حفاظت محیط ‌زیست لرستان بیان می‌کند: متاسفانه به دلیل نبود تصفیه‌خانه فاضلاب در شهرستان دورود همیشه این مشکل وجود دارد و راه‌اندازی این تصفیه‌خانه باید اولویت اصلی متولیان باشد تا سلامت مردم به خطر نیفتد. این مسئول می‌افزاید: همچنین لازم است راه‌های دسترسی کشاورز به فاضلاب از بین برود تا از آن  فاضلاب برای آبیاری محصولات خود استفاده نکنند. نبود شبکه فاضلاب و دسترسی کشاورز به آن باعث می‌شود که چنین مشکلاتی به وجود بیاید.


بررسی موضوع برنج‌های آلوده در کمیسیون امنیت غذایی دورود

سرپرست فرمانداری دورود می‌گوید: بخشی از زمین‌های کشاورزی در حوزه شهرستان و حتی به صورت غیرقانونی در محدوده شهری با فاضلاب کشت شده‌اند و این یک تهدید برای سلامت غذایی مردم است. «فریبا بهاری» در گفت‌وگو با همشهری می‌افزاید: کمیسیون امنیت و سلامت غذایی شهرستان تشکیل و موارد این حوزه بررسی شده است.وی ادامه می‌دهد: با توجه به گزارشی که شبکه بهداشت داده، موارد بررسی و به حوزه قضایی ابلاغ شده است و امیدواریم دستگاه قضا تصمیم قاطعی در این زمینه بگیرد.