اختراعی بیشتر از یک همراه

تقریبا 36سال از اختراع تلفن همراه می‌گذرد و آن چیزی که ما امروزه به آن تلفن همراه می‌گوییم، کمتر شباهتی به نمونه‌های نسل اول خود دارد. بیش از سه‌دهه فناوری، موبایل را از تلفن به یک رایانه کوچک تبدیل کرده و کاربری آن را به‌طرز عجیب‌وغریبی تغییر داده است.

طرح تلفن‌های سلولی
ایده تلفن‌های سلولی برای نخستین بار در سال1947 و در «آزمایشگاه‌های بل» ارائه شد. آنها در دهه‌های 1950 و 1960 نیز روی آن کار کردند و پیشرفت‌هایی به‌دست آوردند، اما پس از آن بود که شرکت موتورولا تلاش‌های خود را بیشتر کرد و در این زمینه موفقیت‌های شگرفی به‌دست آورد که در نهایت منجر به اختراع تلفن‌های همراه شد.

ایده اولیه
به گزارش همشهری، دکتر مارتین کوپر که اکنون نودساله است، زمانی که درحال تماشای سریال «پیشتازان فضا» از تلویزیون بود نخستین ایده‌های ساخت تلفن همراه به ذهنش خطور کرد. در آن سریال، شخصیت اصلی در حال صحبت با چیزی شبیه به یک تلفن همراه بود. کوپر که از سال1954 در شرکت موتورولا کار می‌کرد و نخستین بی‌سیم‌های قابل‌حمل را در سال1967 برای پلیس شیکاگو توسعه داده بود، در سال1983 موفق شد نخستین سری از تلفن‌های همراه خود را به بازار عرضه کند. مارتین کوپر با مدرک لیسانس مؤسسه فناوری ایلینویز به خدمت سربازی رفت و در جنگ کره حضور داشت. او در سال1957 مدرک فوق‌لیسانس مهندسی برق خود را نیز از همان مؤسسه گرفت. در سال2004، به پاس خدمات کوپر، به او مدرک دکتری افتخاری مؤسسه فناوری ایلینویز اهدا شد.

 پاره‌آجر ۴۶ میلیون تومانی
دایناتَک 8000 ایکس، نخستین سری از تلفن‌های همراهی بود که با طراحی و نظارت کوپر توسط شرکت موتورولا ساخته شد. این تلفن همراه با 748گرم وزن، یک صفحه ال‌سی‌دی تک‌رنگ داشت و ابعادش نیز 33×9×44/5 سانتی‌متر بود. در سال1984 قیمت آن در بازار 3995دلار (حدود 46میلیون تومان) بود. کوپر پیش‌تر روی تلفن‌های بی‌سیم کار کرده بود و قصد داشت با استفاده از فناوری این تلفن‌ها، به سمت اختراعی بزرگ پیش برود.

 رونمایی یک کیلو و ۱۰۰ گرمی
کوپر تلفن همراه خود را در سال1973 با حضور خبرنگاران رونمایی کرد. برای بسیاری این یک اتفاق عجیب بود؛ تلفنی که سیم نداشت و البته آن‌قدر سبک بود که می‌شد آن را به‌راحتی در دست گرفت. پیش از این تلفن‌های خودرو به بازار آمده بودند، اما کوپر از سیستم تلفن‌های سلولی استفاده کرد که با مدل‌های خودرو تفاوت اساسی داشت. تلفن همراهی که کوپر در رونمایی از آن استفاده کرد، مدل دست‌سازی بود که یک کیلو و 100گرم وزن داشت! پس از تصویب طرحش، او یک تیم حرفه‌ای را مأمور کرد که این تلفن را ظرف 90 روز بسازند و آماده نمایش کنند. او در این مراسم، تلفن همراه را برداشت و به آزمایشگاه‌هایی که رقیب موتورولا بودند، زنگ زد!

سرمایه‌گذاری موتورولا
طرح اولیه کوپر در سال1973 به‌تصویب هیأت مدیره شرکت موتورولا رسید و آنها بین سال‌های1973 تا 1993، بالغ بر 100میلیون دلار روی این طرح که می‌دانستند جهان را فراخواهد گرفت، سرمایه‌گذاری کردند. 10سال تلاش مداوم کوپر و تیمش سرانجام در سال1983 به سرمقصد منظور رسید و نمود پیدا کرد.

10سال تلاش
بین سال‌های1973تا 1983، یعنی حدفاصل رونمایی از طرح تا ارائه نخستین تلفن‌های همراه به بازار، کوپر و تیمش، 5مدل ساختند و امتحان کردند. اینگونه بود که تلفن 1100گرمی او به مدلی با وزن 748گرم کاهش پیدا کرد.

آدم به آدم زنگ بزند
مارتین کوپر در جایی گفت: «پیش‌تر، تلفن‌های اتومبیل اختراع شده بودند. می‌توانید تصورش را بکنید؟ اما ما بر این باور بودیم که مردم دل‌شان نمی‌خواهد به‌خودروها زنگ بزنند. آنها می‌خواهند به مردم تلفن کنند. تنها راهی هم که در شرکت کوچک آن زمان‌مان داشتیم این بود که حرف‌مان را به دنیا ثابت کنیم و در عمل نشان دهیم که می‌توانیم یک تلفن همراه بسازیم؛ تلفنی که همراه شخص باشد نه داخل اتومبیلش؛ وسیله‌ای که بشود، شماره‌ای را به یک فرد اختصاص داد، نه یک خانه یا یک اتومبیل و یک مکان مشخص».

فناوری درهم پیچیده
تلفن‌های همراه امروزی واقعا چیزی بیشتر از یک تلفن هستند. امروز با داشتن یکی از آنها دیگر نیازی به ساعت، دستگاه جی‌پی‌اس، ماشین‌حساب، دماسنج، چراغ‌قوه، قلم و کاغذ، رادیو، تلویزیون، دستگاه پخش صوت و تصویر و خیلی چیزهای دیگر نداریم.


ایده ساخت گوشی همراه
مارتین کوپر که اکنون نودساله است، زمانی که درحال تماشای سریال «پیشتازان فضا» از تلویزیون بود نخستین ایده‌های ساخت تلفن همراه به ذهنش خطور کرد