تجاوز کارخانه‌ها به حریم بلوط‌های کازرون

روستای گاوکشک یکی از توابع کازرون است که چون بخشی از ذخیره‌گاه ‌زیست‌کره ارژن و پریشان است، چند سال متوالی مورد هجوم برخی از سرمایه‌گذاران قرار گرفته است؛ سرمایه‌گذارانی که به جز 10 قدم جلوتر از خود نمی‌بینند بازپرداخت بدهی‌شان را به عهده چند نسل بعد گذاشته‌اند که طبیعتا منطق هم از تصور توانایی بازپرداخت کار آنها توسط نسل‌های بعدی‌شان برنمی‌آید. 

به گزارش مهر، در این منطقه بسیاری از درختان کهن‌سال قربانی ساخت کارخانه و معادن شده‌اند و تنها دلسوزی و دلبستگی مردمان این منطقه باعث پیگیری‌ لازم برای نجات جنگل از خطرات ناشی از فعالیت‌های معادن گچ شده است؛ درختانی که چنان گچ به خوردشان داده شده که یا از بین رفته‌اند یا دیگر فایده‌ای برای جنگل ندارند‌ و قطع شده‌اند. 


قطع درختان بلوط و بادام برای کارخانه

یک فعال محیط‌ زیست در خصوص صدور غیرقانونی مجوز بهره‌برداری معادن در منطقه گاوکشک گفت: مطابق کنوانسیون رامسر و قانون تصویب‌شده سال ۶۳ صدور پروانه بهره‌برداری معادن و کارخانه‌ها در این منطقه حفاظت‌شده مطلقا ممنوع است. اما بعد از ابطال مجوز بهره‌برداری این منطقه در سال ۹۴ مجددا در سال ۹۷ مجوز صدور بهره‌برداری به یکی از سرمایه‌گذاران این حوزه اعطا شد. صدور مجوز بهره‌برداری در این منطقه به همراه خود تبعات زیادی دارد. 

«سجاد محمدی» تصریح کرد: قطع درختان کهن بادام تلخ و بلوط برای ایجاد کارخانه گچ یکی از مهم‌ترین پیامدهای ناشی از صدور مجوز بهره‌برداری کارخانه در این منطقه است. بسته شدن منافذ درختان این منطقه بر اثر گرد ناشی از فعالیت کارخانه و ماشین‌های سنگین یکی دیگر از معایب آن است. 


کارخانه گچ

وی با بیان این‌که از مسئولان جنگل‌ها و منابع طبیعی و محیط ‌زیست استان انتظار می‌رود در رفع این معضل بکوشند گفت: بی‌توجهی مسئولان به نارضایتی مردم نوعی توهین تلقی می‌شود. جای تعجب دارد که در مجموعه‌های دولتی به این سادگی مجوزی برخلاف قانون داده شود.
 
محمدی اضافه کرد: برخی از مسئولین با بیان این‌که محدوده فعالیت کارخانه را از ۴۰۰ هکتار به ۸ هکتار کاهش داده‌اند اغلب کار خود را توجیه می‌کنند. 

روشن است که اگر فعالیت کارخانه در متراژ چند صد هکتاری ممنوع است، فعالیت در محدوده ۸ هکتار نیز خلاف قانون است. همچنین برخی از مسئولین ادعا دارند تلاش سرمایه‌گذاران برای اخذ مجوز در این منطقه از استان تهران پیگیری شده‌ و به مسئولین استان ربطی ندارد. 


درخواست ابطال مجوز

یکی از اعضای مجمع دانشجویی آرمان با توجه به این‌که بهره‌برداری از این منطقه مخالف نص صریح قانون است گفت: به محیط ‌زیست فارس یادآوری کنیم که موافقت‌نامه کنوانسیون رامسر در سال ۵۴ منعقد شد و به ثبت جهانی یونسکو رسید. امروز این منطقه تحت مناطق چهارگانه است. اما با توجه به اسناد و مدارک موجود معادن گچ در حال فعالیت هستند. «فهیمه نیکخو» ادامه داد: طی ارسال نامه‌ای به سازمان محیط زیست، خواستار رسیدگی وی برای ابطال مجوز معدن گچ شدیم و در جواب، توجیه‌های غیرمنطقی نظیر صدور مجوز از تهران و عدم دخالت محیط‌ زیست استان فارس داده می‌شد. 

معاون سازمان محیط ‌زیست استان فارس در خصوص فعالیت معدن گچ گفت: پروانه‌های صادرشده معدن گچ خاوند در این منطقه مربوط به سال ۱۳۵۹ است که شامل دو پروانه بهره‌برداری است. برای فعالیت معادن گچ در این منطقه باید این نکته را در نظر داشت که در سال ۱۳۶۱ منطقه تحت حفاظت محیط‌ زیست استان فارس قرار گرفت، اما پروانه بهره‌برداری دو معدن نام‌برده به قوت خود باقی بود. 


حقوق سرمایه‌گذاران

«محمدنبی مرادی» ادامه داد: زمان تمدید این دو پرونده بهره‌برداری ضابطه خاصی وجود نداشت. در اواسط دهه 80 سازمان صنعت، معدن و تجارت استان فارس پروانه بهره‌برداری این سرمایه‌گذار را بدون استعلام از سازمان محیط ‌زیست فارس به مدت ۳ سال تمدید کرد. 

وی با اشاره به حقوق سرمایه‌گذاران گفت: با توجه به آن‌که از سال ۱۳۶۱ به بعد این منطقه تحت حفاظت محیط زیست استان قرار گرفت، سرمایه‌گذار نیز دارای حق و حقوقی است، زیرا مجوز بهره‌برداری را قبل از سال ۶۱ از طریق دیگری اخذ کرده است و طبیعی است که خواهان حق و حقوق خود باشد. بنابراین طی پیگیری‌های پی‌در‌پی ‌توانسته مجوز فعالیت دوباره معدن را در سال ۹۷ بگیرد. 

مرادی اضافه کرد: در سال ۱۳۹۱ با توجه به پیگیری‌های ایشان بنا شد که هر کدام از معادن تنها در متراژ 2 هکتار فعالیت کنند. این مسئول ادامه داد: در سال ۹۴ مجوز بهره‌برداری توسط سازمان محیط زیست استان باطل شد و تا سال ۹۷ اجازه فعالیت به این معادن داده نشد، اما در سال ۹۷ طی درخواست مکتوب بهره‌برداران از آقای «کلانتری» رئیس سابق سازمان محیط زیست و استاندار وقت، و طی نشستی با کارگروه سازمان صنعت و معدن و تجارت استان فارس، پروانه بهره‌برداری باطل و به مدت ۵ سال مشروط بر عدم قطع درختان به «حبیب خاوند» مجوز بهره‌برداری داده شد. وی در پاسخ به دلیل قطع درختان برای ایجاد کارخانه گفت: لازمه فعالیت معدنی تخریب تعدادی درخت است و قطع درخت در محل فعالیت معدن عادی است. 

مرادی اضافه کرد: پیگیری‌های زیادی جهت اخذ مجوز معادن توسط محیط زیست فارس صورت گرفته، اما در استان فعالیت‌های معدنی دیگری نیز هست و طبیعتا در این منطقه نیز فعالیت‌های معدنی صورت گرفته است. 


دشت برم در خطر لیست قرمز یونسکو

یک فعال زیست‌محیطی کازرون معتقد است: با توجه به این‌که این منطقه یک ذخیره‌گاه ‌زیست‌کره است و زیر نظر یونسکو به ثبت جهانی رسیده و اعتبار و ارزش بسیار بالایی دارد و همچنین منطقه حفاظت‌شده نیز هست که تنوع زیستی بسیار بالایی در آن وجود دارد و در عین حال محل ‌زیست گوزن زرد است، باید برای مراقبت از این فضاها اقدامات جدی کرد. 

«علی‌اکبر کاظمینی» با اشاره به این‌که نهایتا این منطقه ارزش اکولوژیکی بسیار بالایی در کشور دارد بیان کرد: مجوز فعالیت یک معدن گچ در سالیان گذشته با گرفتن تعهد از مالک آن به مدت 3 سال صادر شده بود و قرار بود بعد از این مدت معدن رها و تعطیل شود، اما باز هم با رایزنی‌هایی که در سازمان حفاظت محیط زیست و نمایندگان صنعت و معدت صورت گرفت و برخلاف تعهدی که بهره‌بردار داده بود و همچنین برخلاف این‌که در این موقعیت و طبق مواد قانونی موجود نباید برداشت بعد از این مدت صورت می‌گرفت، بهره‌بردار به مدت ۵سال دیگر مجوز برداشت معدن از یک سینه‌کاری 8هکتاری دریافت کرده است. 


گرد گچ بر روی برگ‌های درختان

وی گفت: مهم این است که چه کسی می‌خواهد مسئولیت آسیب‌های وارده به این منطقه را جوابگو باشد. چنانچه هر گونه کارشناسی از طریق کارشناسان یونسکو بر روی این منطقه صورت بگیرد، قطعا با آسیب‌هایی که قبلا وارد شده بوده نظیر جاده‌کشی‌ها، کارخانه گچ و مسائل دیگر نظیر این معدن هر لحظه ممکن است که بر اساس گزارش‌های اکولوژیکی آنها این منطقه در لیست قرمز قرار گیرد. 

این فعال محیط زیست با اشاره به ماده 2 بند الف که فعالیت‌های این‌چنینی را خلاف قانونی می‌داند بیان کرد: این در حالی است که قطعا بسیاری از مردم و جوامع محلی شغل‌هایی داشته‌اند که سازمان محیط زیست با توجه به این‌که در منطقه حفاظت‌شده و ذخیره‌گاه ‌زیست‌کره بوده، برای راه‌اندازی آن شغل‌ها مجوز صادر نکرده و دادن این گونه مجوزها به افرادی که بومی منطقه نیز نیستند پیامدهای ناگواری برای محیط زیست خواهد داشت. 

محیط زیست استان فارس میراث نیاکان این استان است. امروزه افزایش جمعیت و خطرات جدی دیگر محیط زیست استان فارس را تهدید می‌کند که در کنار آنها عوامل طبیعی نظیر خشکسالی کم نیست.
 با توجه به این مشکلات باید تلاش‌هایی برای کاهش تخریب آن به دست عوامل انسانی کرد. نفس جنگل‌های بلوط با این فعالیت‌های معدنی و صنعتی گرفته و فعالان محیط زیست از متولیان امر می‌خواهند راهی برای تنفس درختان پیدا کنند.