روستاهایی که قربانی سد گتوند میشوند
مردان در روستاها ماندهاند تا از دامها محافظت کنند، زیرا امکان انتقال آنها در شرایط فعلی وجود ندارد
ادامه آبگیری سد گتوند در روزهای اخیر 2 روستای دیگر را در مسجدسلیمان زیر آب برد. این در حالی است که گفته میشود زمینهای این روستاها هنوز تملک نشده است. به گزارش ایرنا، سد گتوند در روزهای اخیر به منظور تست تراز نهایی آبگیری را آغاز کرده است. اما بالا آمدن سطح آب دریاچه سد باعث شد روستاهای پرنوشته و تلخاب تاجدین از توابع مسجدسلیمان زیر آب بروند.
به روستاییان هشدار داده نشد
یکی از اهالی روستای تلخاب تاجدین در این زمینه گفت: به دلیل بالا آمدن آب در دریاچه سد گتوند، خانههای این روستا از چند روز پیش دچار آبگرفتگی شدند و الان هم همه روستا زیر آب رفته است. «یونس داوودی» افزود: روستای پرنوشته هم شرایط مشابهی دارد و تمام روستا اکنون غرقِ آب شده است.
وی اضافه کرد: بارندگیهای بهار باعث شده بود آب سد گتوند از اوایل امسال بالا بیاید، اما در 2، 3 هفته گذشته ارتفاع آب بالاتر رفته و به سمت روستاها پیشروی کرده است.داوودی گفت: در روزهای گذشته هیچ هشداری برای تخلیه خانهها به روستاییان داده نشده بود و انتظار نداشتیم سطح آب تا این اندازه بالا بیاید. به همین دلیل غافلگیر شدیم و حتی فرصت جمعآوری وسایلمان را پیدا نکردیم. فقط توانستیم بعضی از وسایل را روی پشت بامها ببریم.
وی ادامه داد: مردان روستا زنها و کودکان خود را به خارج از روستا و منازل بستگان بردهاند و خود در دشتهای اطراف آواره شدهاند چون امکان انتقال احشام را نداشتند. باید بمانند تا مراقب احشام باشند. داوودی بیان کرد: روستای تلخاب تاجدین حدود ۱۰ واحد مسکونی دارد. به اهالی آن گفته شده بود که در حریم سد قرار دارند، اما شرکت آب و وزارت نیرو هیچگونه همکاری با روستاییان نکرده و هنوز هیچ پولی برای خرید زمینها و خانههای این روستاییان پرداخت نشده است. تمام مکاتبات و شکایتهای روستاییان هم تاکنون بینتیجه مانده است. وی افزود: در تعطیلات نوروز جاده روستا به دلیل بالا آمدن آب مسدود شد، اما هیچگونه کمکی به اهالی نشد و ما با آوردن ماشینآلات، خودمان جاده ساختیم.
آوارگان سد گتوند
نماینده اهالی روستاهای اطراف سد گتوند نیز بیان کرد: تعدادی از روستاهایی که در حریم سد گتوند قرار دارند، هنوز تملک نشده و شرکت آب و وزارت نیرو هیچ پولی به روستاییان پرداخت نکردهاند. روستاهای پرنوشته و تلخاب تاجدین که اکنون زیر آب رفتهاند، جزو همین روستاها هستند.
«علی یوسفی» با اشاره به ادامه اعتراضات اهالی روستاهایی که در حریم سد گتوند قرار دارند، در شهرستانهای لالی و مسجدسلیمان، گفت: تعدادی از روستاییان هیچ پولی بابت خانه و زمین خود دریافت نکردهاند و تعدادی هم به مبالغ معترض هستند. وی گفت: نشستهای متعدد در فرمانداری مسجدسلیمان برگزار شده و به تازگی نیز نشستهایی با مسئولان داشتهایم اما هیچکدام به نتیجه نرسیده است.
تبعات آبگیری سد برای روستاییان
سد گتوند به عنوان بلندترین و آخرین سد روی رودخانه کارون در ۱۰ کیلومتری شهر گتوند احداث شده و با وجود مخالفت کارشناسان محیط زیست و فعالان اجتماعی از مرداد سال ۹۰ آبگیری را آغاز کرده است. دریاچه این سد در محدوده شهرستانهای لالی و مسجدسلیمان قرار دارد.
مجری سد گتوند شرکت منابع آب و نیروی ایران است و سد همچنان زیر نظر این شرکت مدیریت میشود و به خوزستان تحویل داده نشده است. با وجود پیگیری خبرنگار ایرنا، مسئولان سد گتوند حاضر به پاسخگویی نشدند. اما مدیر برنامهریزی منابع آب سازمان آب و برق خوزستان گفت: سد گتوند از ۲ هفته پیش برای رسیدن به آخرین تراز، آبگیری را آغاز کرده است.
«داریوش بهارلویی» با بیان اینکه ترسالی امسال زمان مناسبی برای افزایش تراز سد بوده، افزود: تراز سد گتوند پیش از آغاز آبگیری ۲۲۷ متر بوده که برای رسیدن به تراز نرمال بهرهبرداری در۲۳۰ متر، به ۲۰۰ میلیون متر مکعب ذخیرهسازی نیاز داشته است.
وی اظهار کرد: هماکنون ذخیره مخزن سد گتوند به 6/4 میلیارد متر مکعب رسیده است و حدود ۱۰ روز در این تراز باقی میماند. پس از آن، با افزایش خروجی، دوباره تراز آب مخزن به صورت تدریجی کاهش مییابد.بهارلویی مدیریت بهرهبرداری سد گتوند را بر عهده شرکت آب و نیرو بیان کرد که چون این سد منتهی به دشت خوزستان است، برنامهریزی منابع آب آن در سازمان آب و برق خوزستان انجام میشود. وی گفت: بر اساس ضوابط، هشدار دادن به روستاییان حاشیه سد در خصوص بالا آمدن سطح آب وظیفه شرکت آب و نیرو بوده است.
اهالی ۴۱ روستا آواره شدند
جانمایی اشتباه و قرار گرفتن مخزن سد در معادن نمک عنبل، سد گتوند را به پرحاشیهترین سد وزارت نیرو در سالهای گذشته تبدیل کرده است. «مهدی قمشی» رئیس دانشکده علوم آب دانشگاه شهید چمران اهواز در آخرین اظهارنظر خود در آذرماه پارسال گفته بود که حجم نمک انباشته شده در مخزن این سد به 5/10 میلیون تن رسیده است. اگرچه «حاجرسولیها» مدیر شرکت مدیریت منابع آب وزارت نیرو گفته که در جریان سیل بخشی از این نمکها به رودخانه کارون تخلیه شده است.
علاوه بر آثار زیستمحیطی، مشکلات اجتماعی سد گتوند نیز دامنگیر خوزستان شده است. آبگیری این سد اهالی ۴۱ روستا را در شهرستانهای مسجدسلیمان و لالی آواره کرده است. روستاییان زیادی به نحوه تملک زمینهای خود معترض هستند، یا میگویند به آنها پولی پرداخت نشده است. البته شرکت منابع آب و نیرو این ادعاها را رد میکند.
آماری از روستاهای زیر آب رفته در دست نیست
معاون سیاسی اجتماعی فرماندار مسجدسلیمان گفت: روستاهای پرنوشته و تلخاب تاجدین و چشمه شیرین جزو روستاهای حریم سد بودند که باید تخلیه میشدند، اما به دلیل اختلاف نسقی و نبود اعتبار، پولی به مردم داده نشده است. «اردوان قنبری» افزود: پس از آبگیری سد، تعداد زیادی از روستاها زیر آب رفته که آمار دقیقی از آنها در دست نیست. وی با اشاره به ادامه جلسات رسیدگی به اعتراضات اهالی روستاها در فرمانداری گفت: یکی از مشکلات این است که واحد حقوقی شرکت آب و نیرو در خوزستان قرار ندارد. مشکل دیگر نیز سند مشاع داشتن زمینهاست.