گزارش
عوارض گران؛ سوغات خصوصی‌سازی خرم 0 زال
شهروندان می‌گویند نرخ عوارض این آزادراه باید کاهش یابد، اما مسئولان می‌گویند عوارض آن از ۱۸ تا ۳۰ سال پس از بهره‌برداری به بخش خصوصی تعلق دارد
سال 89 بود که آزادراه خرم‌آباد - پلزال به عنوان مسیر ترانزیتی شمال به جنوب کشور بهره‌برداری شد و به دلیل عوارض بالایی که برای عبور از آن برای خودروها تعیین شد، گران‌ترین آزادراه کشور نام گرفت. به گزارش ایرنا، آزادراه خرم‌آباد - پل زال در حد فاصل ۲ شهر خرم‌آباد و اندیمشک به طول ۱۰۴ کیلومتر قرار گرفته که با هدف کاهش تصادف و زمان سفر، صرفه‌جویی سالانه ۴۰۰ میلیارد ریال در مصرف سوخت، کاهش ۶۰ کیلومتری طول مسیر نسبت به مسیر قدیمی خرم‌آباد - پلدختر - اندیمشک، کاهش بار ترافیکی و افزایش سرعت مطمئن در این مسیر احداث شد و ۱۱ آبان سال ۸۹ به بهره‌برداری رسید.
ساخت این آزادراه حدود ۷۵۰ میلیارد تومان هزینه داشته که ۵۰ درصد آن توسط دولت و بقیه توسط بخش خصوصی تامین شده است و گفته می‌شود سهم دولت پس از 5 سال از محل صرفه‌جویی در مصرف سوخت خودروها برگشت داده شده است و در اظهار نظرهایی، عوارض دریافتی از خودروها در این آزادراه از ۱۸ سال تا ۳۰ سال پس از بهره‌برداری به بخش خصوصی تعلق دارد. آزادراهی که به صورت چهاربانده با عرضی حدود ۲۶ متر احداث شده، در فاصله ۱۸ کیلومتری جنوب غربی خرم‌آباد آغاز می‌شود و در 5/3 کیلومتری روستای پل زال واقع در حدود ۶۰ کیلومتری شهر اندیمشک خاتمه می‌یابد.
عوارضی که خبرساز شد
عوارض این آزادراه از ابتدای بهره‌برداری خبرساز شد و عده‌ای در این خصوص گلایه داشتند. امروز نیز با گذشت حدود 8 سال از بهره‌برداری این آزادراه، عوارض آن همچنان خبرساز است و نارضایتی برخی مردم استان‌های لرستان و خوزستان را به همراه دارد. آخرین بار نرخ عوارض دریافتی از خودروها در آزادراه ۱۰۴ کیلومتری خرم‌آباد- پل زال از روز شنبه ۲۲ اردیبهشت ۹۷ افزایش یافت.
عوارض دریافتی از خودروهای سواری از ۱۲ به ۱۵ هزار، وانت از ۲۵ به ۳۰ هزار، خاور از ۲۸ به ۳۰ هزار، اتوبوس و دومحور از ۳۲ به ۳۵ هزار، تریلی از ۵۰ به ۵۵ هزار، مینی‌بوس از ۲۵ به ۳۰ هزار و کامیون از ۳۸ به ۴۵ هزار تومان افزایش یافت. نرخ عوارض تانکرها نیز تا پیش از ابلاغیه جدید مشابه نرخ تریلی بود که از ۲۲ اردیبهشت پارسال ۶۰ هزار تومان اعلام شد.
فرار مسافران از آزادراه گِران
امسال نیز نرخ عوارض جدید از ابتدای شهریور (دیروز) اعمال شده و طبق آن عوارض دریافتی از خودرو سواری از ۱۵ هزار به ۱۸ هزار، مینی‌بوس از ۳۰ به ۳۱، وانت از ۳۰ به ۳۵، اتوبوس از ۳۵ به ۳۶، سه‌محور از ۴۵ به ۵۵ و تریلی از ۵۵ به ۶۵ هزار تومان افزایش یافته است.
مردم لرستان و خوزستان به‌ویژه شهرهای خرم‌آباد، پلدختر، اندیمشک و دزفول به دلیل هم‌زبانی و نزدیکی فرهنگ‌های بومی به یکدیگر، از دیرباز دارای مراودات اقتصادی و خانوادگی بوده‌اند. با توجه به رفت و آمدهای نسبتا زیاد لرستانی‌ها و خوزستانی‌ها در این مسیر، احداث این آزادراه نویدی برای کاهش حجم تصادفات و رفاه مردم بود که البته این مهم محقق و آزادراه خرم - زال علاوه بر انتفاع مردم لرستان، به شاهراه حیاتی ترانزیتی کشور تبدیل شد؛ شاهراهی که برخی اعتقاد دارند مبلغ بالای عوارض آن موجب فرار رانندگان از این مسیر شده و همین به افزایش تصادفات در محور قدیم دامن می‌زند.
با توجه به وقوع سیل ویرانگر در جاده خرم‌آباد - پلدختر، حجم خودروهای عبوری از گلوگاه ترانزیتی شمال - جنوب افزایش یافته و افزایش عوارض این مسیر موجب اعتراض تعداد بیشتری از مسافران و رانندگان شده است. برخی نیز معتقدند خدمات بین راهی در این آزادراهِ گران هم‌تراز با مبالغ عوارض دریافتی نیست و اکنون تنها با یک مجتمع نمی‌توان پاسخگوی نیاز مسافران از جمله شرایط بهداشتی بود.
مقایسه آزادراه‌ها با هم درست نیست
رئیس بهره‌برداری آزادراه خرم‌آباد - پل زال در این خصوص گفت: ترافیک روزانه این محور متغیر است، اما در ماه جاری روزانه به طور متوسط حدود ۱۳ هزار وسیله نقلیه بوده است. «عبدالرضا دستمالچی» با اشاره به هزینه‌کرد بخش خصوصی در این طرح بیان کرد: با توجه به حجم بالای ترافیک و هزینه‌های نگهداری و تعمیر، عوارض آزادراه طوری محاسبه می‌شود که بخش خصوصی متضرر نشود.
وی بدون اشاره به میزان درآمد سالانه از محل عوارض آزادراه نیز گفت: طبق قانون ۲۵ درصد عوارض دریافت شده باید صرف نگهداری آزادراه شود، اما در حال حاضر شرکت بهره‌بردار ۳۵ درصد آن را برای این کار هزینه می‌کند. ماه گذشته 4 میلیارد تومان برای نگهداری این آزادراه هزینه شد. وی با بیان این‌که نگهداری و تعمیر آزادراه به طور دائم انجام می‌شود، افزود: مقایسه نرخ عوارض آزادراه خرم‌آباد - پل زال با عوارض دیگر آزادراه‌های کشور درست نیست.
افزایش عوارض آزادراه با تاییدیه وزارت راه
دستمالچی گفت: افزایش عوارض آزادراه‌ها با تایید و ابلاغ کتبی دفتر سرمایه‌گذاری وزارت راه و شهرسازی صورت می‌گیرد. وی ادامه داد: مقرر شده است عوارض آزادراهی کشور سالانه افزایش یابد، اما افزایش نرخ عوارض آزادراه خرم - زال که باید بهار امسال انجام می‌شد، از ابتدای شهریور اعمال می‌شود.
رئیس بهره‌برداری آزادراه خرم‌آباد - پل زال اظهار کرد: کارگروهی در این زمینه تشکیل می‌شود که شرکت‌های بهره‌بردار یک عضو آن هستند و پیشنهاد خود را در خصوص افزایش نرخ ارائه می‌دهند. وی افزود: تنها ۱۰۴ کیلومتر از آزادراه خرم‌آباد - پل زال در حوزه استحفاظی لرستان و بقیه آن در استان خوزستان و حوزه استحفاظی اندیمشک است که بهره‌بردار عوارض آن، شرکت دیگری است و به شرکت بهره‌بردار خرم‌آباد - پل زال ارتباطی ندارد.
این مسئول با اشاره به این‌که افزایش نرخ عوارض فرمول خاصی ندارد، گفت: این قیمت‌ها بر اساس هزینه‌های نگهداری و استهلاک سرمایه محاسبه و اعمال می‌شوند. البته برای رفاه مردم و استفاده آنها از ناوگان حمل و نقل عمومی، قیمت عوارض این آزادراه برای اتوبوس و مینی‌بوس تنها هزار تومان افزایش یافته است.
در همینه زمینه :
