راه
جاده‌های جا مانده از قطار توسعه
یک کارشناس: جاده‌های کردستان در صورت توسعه می‌تواند بخش عمده‌ای از حمل‌و‌نقل جاده‌ای غرب کشور و کریدور شمال به جنوب به سمت عراق را پوشش دهد
هیوا محمدپور| سنندج- خبرنگار:
بی‌توجهی‌هایی که در گذشته‌های دور به حمل و نقل و انواع راه در کردستان شده، در 20 سال گذشته به دلیل افزایش شیوه‌های حمل و نقل و موقعیت مرزی کردستان خود را نشان داده است و احداث و بازسازی راه‌های بیشتر به یک مطالبه عمومی تبدیل شده است. در استانی که فاقد آزادراه و راه ریلی است، بیشتر تلاش‌ها در زمینه گسترش ساخت راه‌های روستایی و ایجاد بزرگراه‌ها بوده است.
راه‌های کردستان در حال توسعه
کارشناس ارشد مدیریت و برنامه‌ریزی می‌گوید: بعد از این‌که نیاز به راه‌آهن در کردستان احساس شد، در سال 84 مطالعات پروژه راه‌آهن تهران- همدان- سنندج انجام و عملیات ساخت آن در 8 قطعه در سال 85 آغاز شد. طول مسیر راه‌آهن همدان- سنندج 150 کیلومتر است که عملیات زیرسازی قطعه یک و دو آن در حال انجام و زیرسازی قطعه 3 آن به اتمام رسیده است و وعده‌هایی برای تکمیل این مسیر به گوش می‌رسد.
«فاروق قادری» ادامه می‌دهد: مسیر فعلی سنندج- مریوان، به طول تقریبی 125 کیلومتر، یکی از راه‌های مهم ولی صعبالعبور استان است. این مسیر با توجه به مبادلات اخیر اقتصادی بینالمللی در منطقه مریوان و افزایش ترافیک و افزایش تصادف، ارتقای مشخصات هندسی و کوتاهتر کردن مسیر مذکور در اولویت اداره کل راه و شهرسازی استان کردستان بوده است. لذا بخش‌های مختلفی از مسیر جدید سنندج- مریوان در حال ساخت و بهسازی است که 20 کیلومتر طول مسیر را کاهش می‌دهد.
وی میافزاید: مسیرهای جاده‌ای مهم دیگر کردستان از جمله جاده سنندج به همدان، بزرگراه بیجار به دیواندره و جاده کامیاران به مریوان در دست احداث هستند و پروژه کامیاران- مریوان در صورت تکمیل و به بهره‌برداری رسیدن می‌تواند نقش بسزایی در کاهش زمان سفر و تصادفات و همچنین هدایت خط ترانزیت مسیر کشور عراق به بندر امام خمینی(ره) داشته باشد.
قادری بیان میکند: جاده‌های این استان در صورت توسعه می‌تواند بخش عمده‌ای از ترافیک و حمل‌و‌نقل جاده‌ای منطقه غرب کشور و کریدور شمال به جنوب را به سمت کشور عراق هدایت کند. ظرفیت پایانه مرزی باشماق در چند سال اخیر نشان داده که می‌تواند جوابگوی بخش عمده‌ای از ترانزیت کالا و همچنین انتقال فراورده‌های نفتی کشور باشد.
هزینه زیاد برای کاربران راه‌های کردستان
یک راننده ماشین باری می‌گوید: بیش از 2 دهه است که در همه جاده‌های کشور بار جابه‌جا می‌کنم و انواع بار از جمله تره‌بار و خشکبار را جابه‌جا کرده‌ام و مسیرهای مختلفی را رفته‌ام. در این سال‌ها جاده‌های بیشتر استان‌ها چند خطه و به آزادراه تبدیل شده‌اند. «خالد معیری» ادامه می‌دهد: در استان کردستان نیز در نقاطی تغییراتی داده شده، اما در برخی از نقاط نیز جاده همان جاده‌های 2 دهه قبل است و اتفاق خاصی برای آنها نیفتاده است.
وی میافزاید: بخشی از جاده‌های کردستان پرپیچ و خم و دوطرفه است که رانندگی در آن احتمال بروز حوادث را بالا می‌برد و طی مسافت زمان بیشتری می‌خواهد و استهلاک خودروها بیشتر می‌شود و در کل هزینه رفت‌وآمد در جاده‌های کردستان برای استفاده‌کننده بیشتر از جاهای دیگر است.
کردستان نیازمند گسترش راه‌های ارتباطی
کارشناس ارشد برنامه‌ریزی آمایش سرزمین می‌گوید: کردستان با توجه به ضرورت توسعه ارتباط مرکز و سایر استان‌های کشور با این استان و به واسطه آن ارتباط با اقلیم کردستان عراق و همچنین با در نظر داشتن کریدورهای امتداد یافته از بنادر و مبادی جنوب کشور که از کردستان می‌گذرد، در موقعیتی قرار گرفته است که برای توزیع متناسب خدمات و محصولات تولیدی نیازمند رفع کاستی‌های ارتباطی و دستیابی به شاخص‌های قابل قبول است.
«کنعان صالحی» ادامه می‌دهد: بررسی شبکه حمل و نقل استان کردستان با توجه به تغییرات و تحولات به وقوع پیوسته در سال‌های اخیر و تشدید و گسترش تبادلات و مراودات ملی و فرامرزی و همچنین توسعه درون‌استانی، شایسته نگرشی مبتنی بر ارزیابی‌های شبکه‌های ارتباطی درون‌استانی، منطقه‌ای، ملی و فراملی و توسعه آنهاست. وی میافزاید: بر این اساس گسترش راه‌های بهره‌برداری‌شده بیش از همه‌جا به ترتیب در شهرستان‌های بیجار، سقز، سنندج و دیواندره یعنی عرصه‌های ورودی استان شکل گرفته است.
علاوه بر آن بررسی سهم شهرستان‌های استان از بزرگراه‌ها و راه‌های اصلی نمایانگر ایـن است که گسترش بزرگراه‌ها فقط در شهرستان‌های قروه، دهگلان، سنندج، سقز و بیجار و بیشترین طول راه‌های اصلی نیز در شهرستان‌های به ترتیـب بیجار، سنندج، قروه و سقز بوده است و شهرستان‌های بانه و مریوان فاقد این‌گونه راه‌ها هستند.
ظرفیت توسعه گردشگری طبیعی و تاریخی
صالحی بیان میکند: کردستان ظرفیت توسعه گردشگری طبیعی و تاریخی را دارد و توسعه زیرساختها از جمله راه‌های ارتباطی یکی از ملاکها و شاخص‌های مورد توجه گردشگران در جذب شدن به این استان است. این استان ازداشتن زیرساختهای مناسب و متناسب محروم است و این ضعف مانع نقش‌آفرینی کردستان در زمینه‌های متعدد ترانزیتی و اقتصادی و... شده است. برای اثبات این مدعا میتوان به این اشاره کرد که این استان فاقد حتی یک کیلومتر ریل راه‌آهن است.
حال آن‌که خطوط ریلی در جهان هر روز در حال گسترش است و حمل و نقل ریلی یکی از ملاک‌های توسعه هر کشور و استان است. در نتیجه این کمبودها، در همه محورهای مواصلاتی این استان شاهد از دست رفتن جان مسافران هستیم. مثال دیگر در مورد رویکرد نادرست به راه‌های کردستان، اختصاص فقط یک فرودگاه در کل استان است، آن هم از نوع درجه 3. با توجه به این‌که در حال حاضر اکثر سفرها و جابه‌جایی‌ها (مسافری و باری) از طریق حمل و نقل هوایی انجام می‌شود، فرودگاه سنندج فقط دارای یک پرواز به تهران است که این امر نبود توسعه پایدار در استان را نشان می‌دهد.
