زیر ذره‌بین
نیاز کلان‌شهر اهواز به 800 اتوبوس جدید
شهرداری می‌گوید برای خرید اتوبوس جدید پول ندارد و باید همان اتوبوس‌های قدیمی تعمیر شوند و مجددا مورد استفاده قرار گیرند
طبق قانون دولت‌ها و شهرداری‌ها هر کدام برای تجهیز و نوسازی ناوگان اتوبوسرانی سهم مشخصی دارند، اما در چند سال گذشته کشمکش دولت‌ها و شهرداری اهواز در پرداخت این سهم سبب شده تا از کیفیت خدمات ارائه شده توسط تاکسیرانی این شهرداری کاسته شود و دود آن در چشم شهروندان برود.
به گزارش ایرنا، آفتاب که به نیمه‌های آسمان اهواز می‌رسد گرمای هوا دیگر تاب و توان را از هر رهگذری می‌گیرد. شرایط با نزدیک شدن به زمان ظهر به مراتب سخت‌تر می‌شود و تا غروب آفتاب ادامه دارد. همین زمان اما اوج رفت و آمد مردم به نقاط مختلف شهر است، مشکلات رفت و آمد در این کلان‌شهر برای مردم فراتر از تحمل گرمای سوزان آن است.
از نبود جای توقف، کمبود تاکسی و جولان خودروهای مسافربر شخصی با تعیین نرخ سلیقه‌ای تاکسی که بگذریم به مشکلی به نام فرسودگی اتوبوس‌های درون شهری اهواز می‌رسیم، اتوبوس‌هایی که هر کدام رنگ رخساره‌شان از اوضاع وخیم درون آنها خبر می‌دهد.
پوسیده شدن بدنه اتوبوس‌ها، ظاهر نامناسب و کثیف، میله‌های شکسته و رنگ و رو رفته درون اتوبوس‌ها، پرده‌های نامرتب، نظافت نشدن کف برخی اتوبوس‌ها و حتی سوراخ بودن آنها از همان ابتدا ذوق هر مسافری را کور می‌کند، اینها اما همه مشکلات ناوگان اتوبوسرانی اهواز نیست.
از آنجا که فعالیت اتوبوس‌های درون شهری یکی از خدمات قابل توجه شهرداری‌ها به شهروندان محسوب می‌شود، دولت بر اساس قانون باید 5/82 درصد از پول اتوبوس‌ها را پرداخت کند اما به گفته اعضای شورای شهر و شهرداری اهواز این کار از سال ۹۱ محقق نشده است.
با توجه به الگوی جمعیتی و نیز شرایط آب و هوایی، اهواز به حدود ۸۰۰ اتوبوس نیاز دارد. این درحالی است که کل اتوبوس‌های ناوگان حمل‌و‌نقل عمومی اهواز اکنون ۲20 دستگاه است که از این تعداد روزانه بین ۱3۰ تا ۱۷۰ دستگاه فعالند.از سوی دیگر میانگین مدت زمان انتظار برای اتوبوس در هر ایستگاه ۳۰ دقیقه است، اما در برخی نقاط این کلان‌شهر این زمان به یک ساعت نیز می‌رسد.
گرمای داغ اهواز و نقص در ناوگان اتوبوسرانی
یک شهروند جوان اهوازی که به گفته خودش به دلیل نداشتن خودرو شخصی ناچار به استفاده از ناوگان حمل‌و‌نقل عمومی است در این باره گفت: منزل ما در منطقه زیباشهر است و برای رفتن به سرکار هر روز صبح با تاکسی به خیابان سلمان فارسی می‌آیم. چون ساعت‌های تردد اتوبوس در صبح با زمان حرکت من هماهنگ نیست.
«علی امیدوار» ادامه داد: زمان برگشت به منزل حدود ساعت ۱۳ است، یعنی اوج گرما و شلوغی. به دلیل درآمد محدود نمی‌توانم هر دو مسیر رفت و برگشت را از تاکسی استفاده کنم و به همین دلیل باید خود را به یکی از اتوبوس‌های مسیر فاز یک یا ۲ پادادشهر برسانم.
این شهروند ادامه داد: ایستگاه‌های این مسیر نه تنها سرویس خنک‌کننده ندارند بلکه به شیوه سنتی از یک نیمکت آهنی بدون سایه‌بان ساخته شده‌اند. به همین دلیل در این ساعت کسی روی آنها نمی‌نشیند و همه به سایه کم کنار مغازه‌های مجاور پناه می‌برند و منتظر آمدن اتوبوس می‌شوند.
این شهروند گفت: به دلیل فاصله طولانی میان حرکت اتوبوس‌ها در این مسیر همیشه تعداد مسافرها زیاد است. افراد کمی می‌توانند روی صندلی‌ها بنشینند و کسانی که جوان ترند، سرپا می‌ایستند و بقیه از فرط گرما و خستگی همان کف اتوبوس می‌نشینند.
سهم ناچیز اتوبوس در جابه‌جایی شهروندان
در این میان معاون امور هماهنگی عمرانی استاندار در این باره گفت: حمل‌و‌نقل درون شهری یکی از چالش‌های خوزستان و به‌ویژه اهواز است. روزانه یک میلیون و ۷۰۰ هزار جابه‌جایی توسط وسایل نقلیه در این شهر صورت می‌گیرد. «فاضل عبیات» افزود: براساس قانون توسعه حمل‌و‌نقل و مدیریت مصرف سوخت مقرر شد ۷۵ درصد ترددهای درون شهری توسط وسایل حمل‌و‌نقل عمومی انجام شود و شیوه‌های این جابه‌جایی در برنامه پنجم و ششم توسعه مشخص شده است.
وی ادامه داد: در این میان سهم مترو ۱۰ درصد معادل ۱۷۰ هزار تردد در روز، سهم اتوبوسرانی ۴۰ درصد معادل ۶۸۰ هزار تردد و سهم تاکسی ۲۵ درصد معادل ۴۲۰ هزار تردد روزانه است و تاکنون سهم مترو صفر درصد، اتوبوسرانی ۱۷ درصد و سهم تاکسی‌ها کمتر از 7 درصد بوده است.
عبیات گفت: قرار بود از سال ۹۶ سالانه ۵۰ دستگاه اتوبوس به ناوگان اتوبوسرانی در شهر اهواز اضافه شود که این موضوع در سال ۹۶ محقق شد، اما در سال ۹۷ اتوبوس‌ها خریداری نشد. با این حال، برای امسال خرید ۵۰ دستگاه اتوبوس در دستور کار قرار دارد.
وی یکی از راه‌های جبران کمبود اتوبوس را نوسازی عنوان کرد و گفت: ۱۱۳ دستگاه اتوبوس در اهواز باید تا پایان سال تعمیرات اساسی شوند. به شرط تحقق این امر و خریداری ۵۰ دستگاه اتوبوس در سال آینده تعداد اتوبوس‌های ناوگان عمومی به ۴۵۰ دستگاه می‌رسد.
۱۱۶ اتوبوس در انتظار تعمیر
مدیر عامل سازمان اتوبوسرانی شهرداری اهواز نیز از لزوم بازسازی ۱۱۶ دستگاه اتوبوس در اهواز گفت و افزود: این اتوبوس‌ها در توقفگاه‌ها هستند و باید مشخص شود تعمیرات آنها کجا و چگونه انجام می‌شود، موضوعی که هنوز انجام نشده است.
«کوروش سبزعلی» ادامه داد: ۲۰ دستگاه اتوبوس فعال به دلیل نبود راننده در توقفگاه‌های اتوبوسرانی قرار دارند، البته تعدادی از آنها سیستم خنک‌کننده ندارند.وی درخصوص استفاده از بخش خصوصی برای تقویت ناوگان حمل‌و‌نقل عمومی بیان کرد: بخش خصوصی در هیچ کدام از شهرها برای واردات اتوبوس موفق نبوده‌اند.
پرداخت نشدن یارانه ازسوی دولت
رئیس کمیسیون حمل‌و‌نقل و ترافیک شورای شهر اسلامی اهواز نیز گفت: طبق برنامه پنجم و ششم توسعه دولت، شهرداری و شهروندان هرکدام باید یک‌سوم هزینه بلیت اتوبوس را پرداخت کنند، اما دولت از سال ۹۳ تا ۹۶ یارانه‌ای به شهرداری اهواز نداده است.
«رحیم کعب عمیر» ادامه داد: تا پیش از سال ۸۹ دولت حدود 5/82 درصد هزینه‌های اتوبوس ناوگان حمل‌و‌نقل عمومی را پرداخت می‌کرد، اما از آن زمان تاکنون هیچ اعتباری در این خصوص در نظر گرفته نشده است. در سال ۹۷ شهرداری حدود ۵۰ دستگاه اتوبوس وارد چرخه حمل‌و‌نقل عمومی کرد. سود تسهیلات وام گرفته شده به این منظور ۱۳ درصد است که دولت ۹ درصد آن را پرداخت می‌کند.
۱۳۰ اتوبوس فعال
این عضو شورای شهر اهواز ادامه داد: سیستم حمل‌و‌نقل عمومی در همه کشورها غیردرآمدزاست و دولت‌ها باید یارانه بدهند. در ابتدای فعالیت شورای پنجم ۱۷۰ دستگاه اتوبوس در اهواز فعال بود که با خرید اتوبوس‌های جدید به ۲۲0 دستگاه افزایش یافت، اما اکنون تنها ۱۳۰ دستگاه اتوبوس فعال وجود دارد.
عبیات با اشاره به این‌که ۷۰ دستگاه اتوبوس کولر ندارند اظهار کرد: برای خرید هر اتوبوس ۲۰ میلیارد ریال اعتبار نیاز است که شهرداری چنین توان مالی ندارد. از این رو به استاندار پیشنهاد شده که مبلغ ۲۶۰ میلیارد ریال برای نوسازی ۷۰ اتوبوس اختصاص دهد.
******
نبود توقفگاه در هسته مرکزی شهر و حجم بالای تردد در این مسیر، یکی از مهم‌ترین دلایل برای آن است که شهرداری اهواز و استانداری خوزستان توجه ویژه‌ای به سیستم حمل‌و‌نقل عمومی به‌ویژه اتوبوس داشته باشند. از سوی دیگر، حجم بالایی از مسافران درون‌شهری که اتوبوس را به عنوان وسیله نقلیه انتخاب کرده اند، از قشر کم‌درآمد هستند که توان استفاده از وسیله شخصی یا تاکسی را ندارند و باید دید برنامه دولت و شهرداری برای جبران حدود ۶۵۰ دستگاه اتوبوس این شهر چیست؟
