بازارها به هم ریخت.یک روز بعد از افزایش نرخ سود بانکی تا سطح 20درصد، بورس نزول کرد، فروش اوراق بدهی افزایش یافت و سرمایهگذاران صندوقهای سرمایهگذاری شروع به ابطال واحدهای سرمایهگذاریشان کردند.
به گزارش همشهری، دلار در آستانه از بین بردن مهمترین دستاورد اقتصادی دولت یعنی تورم تک رقمی است. ازیکسو با افزایش 29درصدی قیمت دلار در سالجاری احتمال افزایش سطح تورم تا ارقامی بالاتر از 15درصد در سال آینده قوت گرفته و از سوی دیگر ارزش پول ملی با کاهش زیادی مواجه شده است. در چنین شرایطی بانک مرکزی اواخر هفته قبل تصمیم گرفت با افزایش مقطعی نرخ سود سپردههای ویژه تا سطح 20درصد، تا حدودی از تداوم التهاب بازار ارز جلوگیری کند هرچند این اقدام تا حدی به آرامش بازار ارز در 2روز گذشته کمک کرده اما همین رویداد هم از روز گذشته تغییرات جدیدی را در بازارها بهوجود آورده است. مطابق دادههای آماری و میدانی این تغییر و تحولات در بازار سهام، اوراق بدهی و واحدهای صندوقهای سرمایهگذاری بهوقوع پیوسته است.
نزول بورس
در مبادلات روز گذشته شاخص کل بورس تهران که هفته قبل بار دیگر خود را به سطح 98هزارو 500واحد رسانده بود با نزول روبهرو و قیمت سهام اغلب شرکتها با افت مواجه شد. این برای چندمین بار در سالجاری است که شاخص بورس در کانال 98هزار واحدی متوقف میشود درحالیکه اغلب کارشناسان در انتظار عبور شاخص بورس از مرز 100هزار واحد هستند. بهطور سنتی زمانی که نرخ سود بانکی کاهش پیدا میکند تمایل برای سرمایهگذاری در بورس افزایش مییابد و زمانی که بازار با افزایش نرخ سود بانکی مواجه میشود سرمایهگذاران ترجیح میدهند داراییهایشان را در بورس سرمایهگذاری کنند این بازارها در کنار بازار ارز، طلا و مسکن بازارهای موازی یکدیگر محسوب میشوند.
کاهش سرمایهگذاری در صندوقها
دادههای میدانی و آماری نشان میدهد بخش عمده نزول بازار سهام، تحتتأثیر افزایش فشار سرمایهگذاران برای ابطال واحدهایشان در صندوقهای سرمایهگذاری اتفاق افتاده است زیرا این نوع صندوقها از طریق انجام مبادلات روزانه بخش مهمی از معاملات بازار را در اختیار دارند و تغییر در رویکرد آنها مستقیما در سطح معاملات و شاخص بورس اثرگذار است. تازهترین دادههای میدانی و اظهارنظر مقامات مسئول نشان میدهد با افزایش عملی نرخ سود بانکی، حجم تقاضا برای ابطال واحدهای صندوقها افزایش یافته زیرا سرمایهگذاران صندوقهای سرمایهگذاری و سپردهگذاران بانکی عمدتا وجه تشابههای یکسانی در میزان ریسکپذیری دارند و اغلب این سرمایهگذاران حاضر نیستند ریسک زیادی را بپذیرند. این اطلاعات نشان میدهد نرخ سود 20درصدی سرمایهگذاران را ترغیب کرده داراییهایشان را از صندوقها خارج و گواهی سپرده بخرند. سحر فرهمندی، رئیس اداره صندوقهای سرمایهگذاری تأمین سرمایه نوین درباره هجوم سرمایهگذاران برای ابطال واحدهای سرمایهگذاری در صندوقها گفت: افزایش حجم ابطال واحدهای صندوقهای سرمایهگذاری بهدلیل فروش گواهی سپرده با نرخ 20درصد بوده است. او افزود: پیش از این نرخ گواهی سپرده که 16درصد بود اما حالا دولت در اقدام جدیدی اوراق با نرخ سود 20درصد را عرضه میکند و با توجه به اینکه نرخ سود این اوراق برای سرمایهگذاران جذابتر از سودی است که از طریق صندوقهای سرمایهگذاری با درآمد ثابت دریافت میکنند از اینرو از روز شنبه حجم تقاضا برای ابطال واحدهای سرمایهگذاری صندوقها افزایش یافته است.او درباره مقدار سودی که صندوقها به سرمایهگذاران پرداخت میکنند گفت: بازده صندوقها متفاوت است اما میتوان گفت میانگین بازده صندوقها 18درصد است.
افزایش تقاضا در بازار بدهی
از سوی دیگر با افزایش نرخ سود، حجم تقاضا برای خرید اسناد خزانه اسلامی هم افزایش یافت و از روز شنبه قیمت این اوراق و همینطور اوراق با درآمد ثابت با رشد 3درصدی مواجه شده است. بهطور معمول قیمت اوراق با درآمد ثابت همگرایی مثبتی با اوراق گواهی سپرده بانکی دارد و قیمت اوراق با درآمد ثابت عمدتا از قیمت اوراق گواهی سپرده تبعیت میکند. جذابیت این اوراق به این دلیل است که نقدشوندگی بیشتری دارند یا اصطلاحا به سرعت تبدیل به پول نقد میشوند این اوراق را میتوان بدون ریسک و با بازده ثابت درنظر گرفت.
مقایسه بازده بازارها
تازهترین دادههای آماری از مقدار بازده بازارها از ابتدای سال تاکنون نشان میدهد همچنان یورو بیشترین بازده را در اختیار دارد با این تفاوت که اکنون سکه بهار آزادی و دلار جای بورس را گرفته است. تا قبل از افزایش قیمت دلار و طلا، بورس بعد از یورو بهعنوان پربازدهترین بازار شناخته میشد اما با افزایش قیمت دلار و بهدنبال آن طلا مقدار بازده سرمایهگذاری در این بازارها از بورس بیشتر شد ضمن اینکه این رشد قیمت همچنین منجر به خروج نقدینگی از بورس به سمت بازار ارز شد.تازهترین اطلاعات آماری نشان میدهد قیمت هر یورو از اول سال تاکنون 50درصد و قیمت هر سکه بهار آزادی 32درصد افزایش یافته است. در همین مدت قیمت هر دلار آمریکا 29درصد رشد کرده است درحالیکه مقدار بازده سرمایهگذاری در بورس از سطح 31درصد هماکنون به سطح 27درصد تنزل کرده است.