جنگ‌افزار
توپ‌های نظامی آینده؛ بدون دستور آتش!
تاکنون توپ‌های جنگی مکانیسم مشابهی داشته‌اند، اما رقابت ارتش‌ها اکنون در تولید توپ‌های الکترومغناطیسی یا ریل‌گان است
امروزه ساختار شلیک یک گلوله توپ به این شکل است که گلوله را درون لوله قرار می‌دهند و پس از آغاز عملیات شلیک، خرج انفجاری باعث پیش راندن گلوله شده و آن را با سرعت به سمت هدف پرتاب می‌کند. اما قرار است این ساختار در آینده‌ای نزدیک دچار تغییر و تحولاتی بنیادین شود و نوعی فناوری جدید تبدیل به صحنه اصلی رقابت کشورهای مختلف شده است.
در نسل جدید توپ‌ها، دیگر خبری از خرج انفجاری نیست و از نیروی الکترومغناطیسی برای پیش راندن گلوله استفاده خواهد شد. به این سامانه که مدتی است، طرح آن روی میز طراحان نظامی قرار دارد، «ریل‌گان» (Rail Gun) گفته می‌شود.
فرایند شلیک
نحوه فرایند شلیک ریل‌گان را می‌توان اینگونه و به زبان ساده‌تر توضیح داد. گلوله از بین دو ریل با عبور جریان مخالف الکتریکی و ایجاد میدان مغناطیسی قدرتمند، پرتاب می‌شود. در یکی از آزمایش‌های اولیه، گلوله‌ای به وزن 3کیلوگرم، پس از شلیک توانست به سرعتی 7برابر سرعت صوت برسد. ارتش آمریکا در تلاش است تا با آزمایش‌ها و تلاش‌های بیشتر سرعت گلوله‌های این توپ را به 100مایل دریایی برساند. این درحالی است که سرعت گلوله توپ‌های کنونی به بیش از 13مایل دریایی نمی‌رسد.
پروژه ریل‌گان
اوایل سال جاری میلادی اعلام شد که برنامه توسعه ریل‌گان از اولویت‌های پنتاگون خارج شده است و آنها درحال بررسی روش‌هایی برای افزایش برد توپ‌های کنونی نیروی دریایی به 2 تا 3برابر هستند. با این حال، آزمایش‌های اخیر نشان می‌دهد که موضوع توسعه ریل‌گان به قوت خود باقی است. تا یک ماه پیش، آزمایش‌ها در پایگاه نظامی دالگرن ویرجینا انجام شده که به‌دلیل فضای موجود، امکان آزمایش تمام ظرفیت‌های این سلاح میسر نبوده است. ماه گذشته اما کار نصب یکی از ریل‌گان‌ها در صحرای نیومکزیکو به‌پایان رسید. جایی که نخستین بمب اتمی در زمان جنگ جهانی دوم مورد آزمایش قرار گرفت. پس از انجام نخستین شلیک‌ها، یک مقام ارشد نظامی آمریکا گفت که هنوز راهی طولانی برای استفاده از سلاح جدید در پیش است. روزنامه سیاتل‌تایمز پیش‌بینی کرده است که نیروی دریایی آمریکا به‌زودی یک آزمایش دریایی را نیز برای این توپ الکترومغناطیسی درنظر خواهد گرفت و احتمالا آن را در شمال غربی اقیانوس آرام مورد امتحان قرار خواهد داد.
چینی‌ها هم هستند
به گزارش همهشری، درحالی‌که تصور می‌شد ساخت ریل‌گان تنها در دستور کار ارتش ایالات متحده قرار دارد، اما اوایل سال2019 تصاویری منتشر شد که براساس آن می‌شد حدس زد که یک فروند شناور نظامی ارتش چین دارای تجهیزات ریل‌گان است. البته پس از آن خبری درباره به‌کارگیری این سلاح توسط چینی‌ها منتشر نشد و دقیقا مشخص نیست که آیا ارتش اژدهای سرخ، اکنون مجهز به چنین اسلحه‌ای شده است یا خیر. شاید هم چینی‌ها زودتر از آمریکا به این فناوری به‌صورت کامل دست پیدا کنند.
رقابت سایر کشورها
بی‌شک، سایر ارتش‌های قدرتمند جهان نیز تلاش‌هایی را برای رسیدن به فناوری توپ‌های الکترومغناطیسی داشته‌اند و شاید در این امر به موفقیت‌هایی نیز رسیده باشند. در اخبار صحبت از ابراز تمایل روس‌ها، فرانسوی‌ها و آلمانی‌ها برای راه‌انداختن پروژه‌ای مشترک در این خصوص بوده است. اما اینکه آنها تا چه حد پیشرفت کرده‌اند، موضوعی است که نمی‌توان به این راحتی‌ها درباره‌اش اظهارنظر کرد.
فراموش کردن دستور «آتش»!
درصورت تکمیل پروژه توپ‌های الکترومغناطیسی باید انتظار آن را داشت که سیستم جنگ‌ها به‌صورت کامل دچار دگرگونی و تغییر شود. شاید روزی برسد که استفاده از عبارت و دستور Fire به‌معنی آتش، دیگر معنی و مفهوم واقعی خود را از دست بدهد.
توپ افسانه نازی‌ها
حالا که صحبت از نسل جدید توپ‌ها شد، بد نیست سری به تاریخ بزنیم. در سال1941، ارتش آلمان نازی، از یک عراده توپ رونمایی کرد که از آن تا به این زمان، به‌عنوان بزرگ‌ترین توپ ساخته شده جهان یاد می‌شود. حالا پس از گذشت 78سال، ارتش آمریکا قصد دارد، نمونه‌ای از این توپ را تولید کند و در اختیار نیروی دریایی قرار دهد. فقط برای اینکه ذهن شما بتواند مقایسه‌ای را انجام دهد به این موضوع اشاره می‌کنیم که توپ خود کششی رعد-1 که توسط جهاد خودکفایی وزارت دفاع تولید شده است، یک توپ قدرتمند 122میلی‌متری است. یعنی کالیبر آن 12/2سانتی‌متر است. موضوعی که تقریبا در مورد بسیاری از توپ‌های پیشرفته جهان هم صدق می‌کند. اما توپ «شوورر گوستاو» یا گوستاو بزرگ که ارتش نازی در سال1941 اقدام به تولید آن کرد، کالیبر 80سانتی‌متری داشت و قادر بود، گلوله‌ای به وزن 7هزار و 100کیلوگرم را تا برد 39کیلومتری به سمت هدف شلیک کند! از این توپ تنها یک‌بار و آن هم علیه دژ مستحکم سواستوپول در جنوب اوکراین استفاده شد. برای استفاده از گوستاو باید یک ریل چهارخطه ساخته می‌شد. برای اینکه توپ بتواند در جهات مختلف شلیک کند، بخشی از ریل آن به‌صورت منحنی ساخته شد. وظیفه چرخاندن این توپ برعهده 2لوکوموتیو بود.
مشخصات
طول: 47/3متر
طول لوله: 32/5متر
عرض: 7/1متر
ارتفاع: 11/6متر
خدمه: 250نفر
کالیبر: 80سانتی‌متر
تعداد شلیک در روز: 14گلوله
برد: 39کیلومتر
