برای نخستین بار نیست که حسن روحانی، رئیسجمهور پیشنهاد همهپرسی را درباره مسائل مهم کشور طرح میکند. علاقه و گرایش او به اصل 59 قانون اساسی پیشتر در کتاب خاطراتش و با نام «امنیت ملی و دیپلماسی هستهای» مشهود بوده است. او که در سال 1383دبیر شورایعالی امنیت ملی کشور بود در اواخر دولت اصلاحات پیشنهاد برگزاری همهپرسی درباره مسئله هستهای را طرح میکند؛ «با سران نظام مطرح کردم که چون مسئله هستهای به نقطه سرنوشتسازی رسیده، خوب است موضوع به رفراندوم عمومی گذاشته و از مردم پرسیده شود که اگر موافق هستند، رأی مثبت بدهند تا غنیسازی آغاز شود و پیامدهای احتمالی آن را هم ملت بپذیرد.» روحانی نوشته است که سران نظام با این مسئله مخالف نبودند اما بهدلیل نزدیکی انتخابات ریاستجمهوری سال 1384صلاح دیده نمیشود که همهپرسی اجرا شود. حسن روحانی اما 3سال پیش (دیماه سال 93در کنفرانس اقتصاد ایران) بار دیگر مسئله همهپرسی را مطرح کرده و گفته بود 36سال است که اصل 59قانون اساسی اجرا نشده و برای یکبار هم که شده این اصل را درباره مسائل مهم کشور اجرا کنیم. او گفته بود:«یکی از اصول قانون اساسی که از روز اول تا الان اجرا نشده است و من بهعنوان مسئول اجرای قانون اساسی خیلی دلم میخواهد شرایطی مهیا شود تا یکبار هم که شده به این اصل قانون اساسی عمل شود، همهپرسی از مردم درباره مسائل مهم کشور است. قانون اساسی به ما میگوید که در مسائل مهم اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی به جای اینکه قانون در مجلس تصویب شود، ماده قانونی یا برنامه مستقیم، به آرای عمومی مردم و همهپرسی گذاشته شود.» ما یکبار هم که شده در یک مسئله بسیار مهم که ممکن است اختلافی هم باشد، از مردم مستقیم بپرسیم. اختلاف داشتن مهم نیست زیرا نظرات همیشه یکسان نیست.یکبار درباره آن مورد مهم که برای همه ما اهمیت دارد و در زندگی ما تأثیرگذار است، از مردم مستقیم بپرسیم. مجلس شورای اسلامی سر جای خودش محفوظ است و ما احترام میکنیم، رأی بدهند و قانون تصویب کنند. سالی یکبار، 10سال یکبار، الان 36سال شده است، یکبار این اصل قانون اساسی اجرا و عمل نشده است».
از میان روسای جمهور ایران فقط روحانی نیست که پیشنهاد رجوع به آرای عمومی را در مسائل مهم کشور مطرح کرده است. در سال 1388محمود احمدینژاد وقتی در تقابل با مجلس برای طرح اصلاحات اقتصادی یا همان موضوع پرداخت یارانهها قرار گرفت در یک گفتوگوی تلویزیونی حاضر شد و با انتقاد از طرحی که مجلس درباره اجرای هدفمندی یارانهها داده بود، گفت که اجرای این طرح به ضرر ملت است و تنها راه ممکن برای اجرای درست طرح هدفمندی یارانهها مراجعه به آرای عمومی است. به این ترتیب او بدون آنکه متوجه باشد اصل 59قانون اساسی، اجرای رفراندوم را منوط به رأی دوسوم مجلس میکند و مجلس و مردم را مقابل هم قرار میدهد. در همان زمان البته نمایندگانی مثل کاظم دلخوش اعلام کرده بودند که طرح دولت برای پرداخت یارانهها دارای بار تورمی بسیار بالایی است و مردم خودشان بهتر است تصمیم بگیرند.
محمد کاظم دلخوش، نماینده صومعهسرا در مجلس با اشاره به اینکه مجلس طرحی برای همهپرسی درباره هدفمندی یارانهها آماده میکند، گفت: هدف نمایندگان این است که این طرح با تأیید مردم در جامعه اجرا شود و مردم پیشاپیش از بار تورمی آن مطلع شوند.