طالبان، سد راه انتخابات

محمدامین خرمی ـ خبرنگار

آمریکا و طالبان در مذاکرات خود در دوحه به نتایج خوبی رسیده‌اند اما حملات طالبان در خاک افغانستان ادامه دارد. از سوی دیگر، نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری فعالیت‌های تبلیغاتی خود را آغاز کرده‌اند و همزمان تهدید تازه طالبان علیه تجمع‌های انتخاباتی از راه رسیده است. صحنه سیاسی افغانستان این روزها یکی از آشفته‌ترین دوران خود را تجربه می‌کند.
دیروز ساعاتی پس از آنکه زلمای خلیل‌زاد، فرستاده ویژه رئیس‌جمهور آمریکا در امور افغانستان، از «پیشرفت عالی» مذاکرات با نمایندگان طالبان در دوحه خبر داد، این گروه با انتشار بیانیه‌ای ضمن «جعلی»‌خواندن انتخابات در افغانستان، از مردم این کشور خواست در تجمع‌های انتخاباتی شرکت نکنند؛ چرا‌که نیروهای طالبان ماموریت دارند این تجمع‌ها را هدف قرار دهند.
انتخابات ریاست‌جمهوری افغانستان حدود 50روز دیگر برگزار می‌شود و 18نامزد ازجمله اشرف غنی رئیس‌جمهور فعلی و معاون او یعنی عبدالله عبدالله در انتخابات حضور دارند. طالبان برگزاری انتخابات همزمان با حضور نیروهای خارجی در خاک افغانستان را «نامشروع» می‌داند و از گروه‌های سیاسی خواسته به جای پرداختن به انتخابات، روی موضوع مذاکرات صلح متمرکز شوند.
تهدید طالبان در حالی مطرح می‌شود که هفته گذشته امرالله صالح، معاون اول اشرف غنی در انتخابات، از یک حمله سنگین تروریستی جان سالم به در برد. هیچ فرد یا گروهی هنوز مسئولیت این حمله را که 20کشته به جا گذاشت، به‌عهده نگرفته اما انگشت اتهام همچنان به سوی طالبان است. طالبان 5سال پیش نیز ابتدا با انتشار بیانیه‌ای انتخابات ریاست‌جمهوری را تهدید کرد و سپس در جریان برگزاری انتخابات شعبه‌های مختلف و دفتر احزاب را هدف قرار داد. سال گذشته نیز انتخابات مجلس از تیررس حملات طالبان در امان نماند و ابتدا شعب ثبت‌نام و سپس حوزه‌های رأی‌گیری هدف حمله‌های متعدد قرار گرفت. دولت افغانستان با وجود تهدیدهای طالبان اعلام کرده برای برگزاری انتخابات مصمم است. زلمای خلیل‌زاد دیروز در پستی توییتری نوشت که اختلافات اصلی میان آمریکا و طالبان حل شده و اکنون مذاکرات بر سر جزئیات و با هدف تعیین سازوکاری برای خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان در جریان است. او پس از پایان سومین روز مذاکرات، به دهلی‌نو رفت تا در مورد روند گفت‌وگوها میان آمریکا و طالبان با مقام‌های هند نیز رایزنی کند.
مذاکرات میان آمریکا و طالبان بر 4محور خروج نیروهای خارجی، مقابله طالبان با گروه‌های تروریستی مستقر در خاک افغانستان، آتش‌بس و آغاز گفت‌وگوهای صلح میان طالبان و دولت مرکزی افغانستان دنبال می‌شود. طالبان پیش‌شرط پرداختن به مسائل دیگر را تعیین تکلیف جدول زمانبندی برای خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان اعلام کرده است.

زمزمه تعویق انتخابات
همزمان با مخالفت طالبان با برگزاری انتخابات و جدی‌تر‌شدن تهدید‌های این گروه، زمزمه ضرورت توقف روند برگزاری انتخابات در داخل افغانستان نیز شنیده می‌شود. تلویزیون طلوع افغانستان دیروز به نقل از سیداکبر آغا، یکی از فرماندهان پیشین طالبان که اکنون در کنار تعداد دیگری از اعضای این گروه «شورای راه نجات افغانستان» را شکل داده‌اند، خواستار تعویق انتخابات تا بعد از مذاکرات صلح شد. او گفت: «ما نباید صلح را فدای انتخابات و انتخابات را فدای صلح کنیم.»  هفته گذشته حامد کرزی، رئیس‌جمهور پیشین افغانستان نیز خواستار تعویق انتخابات شد. او از نامزدها و احزاب خواست رقابت‌های انتخاباتی را کنار بگذارند و برای رسیدن به صلح تلاش کنند.
«شورای نامزدان انتخابات ریاست‌جمهوری» هم طی روزهای اخیر ضمن اعتراض به استفاده اشرف غنی و برخی دیگر نامزدها از امکانات دولتی، از رئیس‌جمهور افغانستان خواسته ‌برگزاری انتخابات را به بعد از مشخص‌شدن سرنوشت صلح موکول کند. این شورا متشکل از 11نامزد حاضر در انتخابات است. محمدحنیف اتمر که در کنار غنی و عبدالله بیشترین شانس پیروزی در انتخابات را دارد، عضو این شورا‌ست.
دولت اما اعلام کرده مذاکرات صلح و انتخابات، 2روند مجزا هستند و امکان توقف برگزاری انتخابات وجود ندارد. دولت مرکزی افغانستان در عین حال اعلام کرده آماده نشستن بر سر میز مذاکره با طالبان است.

شکاف در طالبان؟
حمله‌های طالبان در مناطق مختلف افغانستان در حالی ادامه دارد که نمایندگان این گروه به سرپرسی ملابرادر، فرد شماره‌2 طالبان، در قطر برای هشتمین‌بار با آمریکایی‌ها بر سر میز مذاکره نشسته‌اند. دیروز وزارت دفاع افغانستان با انتشار بیانیه‌ای از دفع حمله‌ طالبان در شهر شملزی در ولایت زابل در نزدیکی مرز پاکستان خبر داد. براساس این بیانیه، نیروهای طالبان قصد تصرف این شهر را داشتند که با مقاومت نیروهای ارتش، حمله آنها ناکام ماند. وزارت دفاع افغانستان شمار تلفات طالبان را در این حمله بیش از 40نفر اعلام کرده است.
پیگیری روند مذاکرات همزمان با ادامه حملات طالبان باعث شده تا احتمال وجود شکاف در میان شاخه‌های مختلف این گروه جدی‌تر از قبل شود. با این حال، آغا‌جان معتصم، رئیس پیشین کمیته سیاسی طالبان، در گفت‌وگو با تلویزیون طلوع وجود اختلاف در این گروه را رد کرده و گفته طالبان همچنان یک گروه واحد است. به گفته او، همه آنچه از سوی طالبان اتفاق می‌افتد، با هماهنگی ملاهبت‌الله، رهبر این گروه است.