ترافیک زنجان کنترل شد

حمید نصرتی‌قانعی |خبرنگار :


از مشکلات پیش ‌رو و دائمی شهر‌ها، افزایش ترافیک و آسیب‌های آن برای زیست‌بوم شهر است؛‌ زیست‌بومی که یک سوی آن را انسان و سوی دیگر را خودرو دست‌ساخت بشر با مدیریت نابهنگام یا ناصحیح تهدید می‌کند. شهر به تعبیر کارشناسان و متخصصان شهری موجودی پویاست پویایی آن هم از مدیریت تعاملی مردم و مسئولان در حوزه ترافیک به دست می‌آید. اکنون فرسودگی ناوگان شهری و افزایش تردد‌ خودرو‌های تک‌سرنشین تهدیدی برای شهر زنجان و ‌زیست‌بوم آن به شمار می‌رود. 


باز‌جانمایی پایانه‌ها

رئیس کمیسیون حمل‌و‌نقل، ترافیک عمومی و خدمات شهری شورای اسلامی شهر زنجان درباره روند بهبود وضعیت ترافیکی معابر شهر زنجان می‌گوید: مهم‌ترین اقدام اصلاح ضوابط مرتبط با فعالیت ناوگان اتوبوسرانی شهر بوده است. حدود یک سال برای محقق شدن این طرح کار مطالعاتی انجام دادیم تا باز‌جانمایی پایانه‌ها را اجرایی کنیم. 

‌کاظم افشارچی با یاد‌آوری این‌که پیشنهاد‌هایی مطرح، بررسی و سرانجام پیشنهاد مناسب ترافیکی انتخاب و اجرا شد، می‌افزاید: این پیشنهاد مصوبه شورای اسلامی‌ شهر، شورای ترافیک شهرستان و استان را دارد که بخشی از آن اوایل ماه قبل در شهر زنجان با باز‌جانمایی پایانه اتوبوس‌ها (زینبیه، ارتش و آزادی) اجرا شد. سال قبل کمتر از 10 درصد مردم زنجان از ناوگان حمل‌ونقل عمومی استفاده می‌کردند. امسال در تلاشیم این میزان به حدود 15 درصد برسد.

وی با اشاره به این‌که بهره‌مندی هرچه بیشتر شهروندان زنجانی از ناوگان عمومی شهری در کاهش آلودگی شهر نقش موثری دارد، ادامه می‌دهد: افزون بر آن بر میزان در‌آمد رانندگان ناوگان شهری می‌افزاید و بار ترافیکی معابر شهری را کاهش می‌دهد. یعنی مردم در هر دو سوی ایجاد یا کاهش ترافیک، نقش اصلی برعهده دارند. اگر از ناوگان عمومی بیشتر استفاده کنند، آلودگی زیست‌محیطی کاهش می‌یابد و ترافیک هم کمتر می‌شود و بالعکس آن هم مصداق دارد. 


اصلاح هندسی معابر

رئیس کمیسیون حمل‌و‌نقل، ترافیک عمومی و خدمات شهری زنجان بیان می‌کند: اصلاح هندسی معابر و بازتعریف از راست‌گرد‌ها و چپ‌گرد‌های معابر شریانی و پر‌ترافیک شهر هم دیگر برنامه اجرایی است که به مانند تقاطع تربیت شهر زنجان عملی شد و همچنین زمانبندی چراغ‌های ترافیکی هم تغییر کرد. 

افشار‌چی در پاسخ به این سوال همشهری که اکنون چند دستگاه اتوبوس به شهروندان زنجانی خدمات ارائه می‌دهد و عمر ناوگان چند سال است، می‌گوید: ناوگان اتوبوسرانی شهر زنجان سال 84 به بخش خصوصی برون‌سپاری شد و اکنون سیاستگذاری خدمات 115 دستگاه اتوبوس واگذار شده را شورا و شهرداری انجام می‌دهند. این ناوگان هم حدود 10 سال سن دارد و به جز آن 35 دستگاه اتوبوس هم به صورت جایگزین در اختیار شهرداری زنجان است و هنگام ضرورت در خطوط استفاده می‌شود. 

وی ادامه می‌دهد: به دلیل افزایش سن ناوگان اتوبوسرانی شهرداری زنجان و بخش خصوصی و افزایش هزینه خرید اتوبوس‌های جدید، با همکاری بخش خصوصی 20 دستگاه اتوبوس از 50 دستگاه اتوبوسی را که فرسوده و غیر‌قابل استفاده بودند بهسازی کردیم. با بازسازی این اتوبوس‌ها تا حدودی به بهبود حمل‌ونقل شهری کمک شد. 


کارت بلیت‌الکترونیکی

رئیس کمیسیون حمل‌و‌نقل، ترافیک عمومی و خدمات شهری زنجان درباره درصد استفاده شهروندان زنجانی از کارت‌ بلیت الکترونیکی اتوبوسرانی می‌گوید: اکنون 60 درصد شهروندان زنجانی از کارت بلیت ‌الکترونیکی استفاده می‌کنند و بقیه هم هزینه‌های عمومی خدمات ناوگان را به صورت نقدی پرداخت می‌کنند. برای تشویق این گروه از شهروندان به استفاده از کارت بلیت الکترونیکی پرداخت هزینه استفاده از ناوگان به صورت نقدی را بیشتر تعیین کردیم. 

افشار‌چی با بیان این‌که بیشتر مردم زنجان از پایانه ارتش و آزادی استفاده می‌کنند که در حاشیه شهر است، می‌افزاید: برای اتصال خطوط اتوبوسرانی در این 2 پایانه و سایر مسیر‌ها 10 دستگاه اتوبوس اختصاص دادیم. از چهار‌راه انقلاب به میدان ارتش هم خط ویژه در نظر گرفتیم که سرعت جابه‌جایی شهروندان افزایش یابد و شهروندان به استفاده بیشتر از ناوگان عمومی شهر تشویق شوند. 


استفاده از میدل‌باس

رئیس کمیسیون حمل‌و‌نقل، ترافیک عمومی و خدمات شهری زنجان در پاسخ به این سوال همشهری که آیا برای نوسازی ناوگان اتوبوسرانی برنامه‌ای دارید یا خیر، می‌گوید: طرحی در دست بررسی داریم که براساس آن بتوانیم با همکاری شهرداری و بخش خصوصی در خطوطی که مسافر کم‌تر‌ی دارد از میدل‌باس استفاده کنیم. بخشی از هزینه خرید این ناوگان را شهرداری و بخش دیگر را رانندگان با توجه به افزایش قیمت‌ خرید اتوبوس بپردازند. این میدل‌باس‌‌ها در حدود 300 میلیون‌ تومان هزینه دارد. 

وی تصریح می‌کند: از سال 94 دولت یارانه خرید اتوبوس را پرداخت نکرده است و خرید اتوبوس هم با هزینه‌های فعلی برای شهرداری امکانپذیر نیست پس باید طوری ترافیک شهری را مدیریت کرد که خدمات شهر به نحو احسن به مردم ارائه شود. حتی چند سال است که پیگیر دریافت سهم شهرداری از محل در‌آمد ماده 23 قانون جرایم رانندگی هستیم، اما شفاف و دقیق این سهم را اعلام نمی‌کنند و به صورت کامل هم پرداخت نشده است. 

افشارچی درباره وضعیت تاکسی‌ها در شهر زنجان توضیح می‌دهد: فعلا خطوط ثابت تاکسی در شهر زنجان نداریم. همه خطوط گردشی است، اما برخی رانندگان تاکسی به صورت خود‌جوش هر‌جا که احساس کردند مسافر وجود دارد به صورت ایستگاهی مسافر جابه‌جا می‌کنند که تخلف است و راهنمایی و رانندگی باید اعمال قانون کند. معابر منتهی به زینبیه شرقی و غربی هم باز‌گشایی عرض معبر شد تا ترافیک این محدوده مدیریت شود. 

این مسئول یادآور می‌شود: ساخت و بهره‌برداری از تقاطع‌های غیر‌همسطح مانند امام حسن ‌مجتبی (ع) که امسال بهره‌برداری شد از دیگر تدبیر‌ها برای مدیریت ترافیک شهری زنجان است. نهایت سعی هم این بود که عملکرد‌های ترافیکی این معبر کامل باشد اما باز ‌هم محدودیت‌هایی موجب شد که طرح کامل اجرا نشود. 


پایش تصویری معابر شهر

یکی از موارد مهم در بهبود و کنترل ترافیک معابر شهری، بهره‌مندی از نظارت و پایش تصویری معابر و مدیریت آن است. مدیر مهندسی ایمنی و ترافیک شهر زنجان در این ‌باره به همشهری می‌گوید: به لحاظ برخی محدودیت‌ها امکان اعلام آمار تعداد دوربین‌های پایش تصویری نصب‌شده در معابر شهری زنجان را نداریم، اما در معابر شریانی زنجان مانند 22 بهمن از دوربین‌هایی با زوایه دید 360 درجه (چهار‌دوربینی) استفاده می‌کنیم که در کاهش ترافیک معابر نقش موثری داشته است. 

فرزاد جعفریه با تأکید بر این‌که مرکز کنترل ترافیک در شهرداری زنجان راه‌اندازی شده است، می‌افزاید: وزرات کشور سرانه مشخصی را برای نصب دوربین‌های پایش تصویری به شهرداری‌ها اعلام نکرده است و شهرداری‌ها با توجه به نیاز و ترافیک معبر برای نصب دوربین‌ها اقدام می‌کنند. این اقدام به ظاهر هزینه‌بر است اما سرمایه‌گذاری مدرن در حوزه بهبود حمل‌و‌نقل شهری محسوب می‌شود و اهمیت بالایی در کنار استفاده از سایر زیر‌ساخت‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری موجود برای کنترل ترافیک دارد. 

وی ادامه می‌دهد: در شرایط فعلی هزینه خرید هر دوربین نظارتی حدود 100 میلیو‌ن تومان است دوربین‌های ثبت تخلف هم حدود 200 تا 220 میلیون‌ تو‌مان هزینه دارد، البته هزینه‌ها به نوع دوربین‌ها و سامانه‌ای که برای ارتباط تصویری و انتقال اطلاعات استفاده می‌کنند هم ارتباط دارد. 


نصب آسان‌بر در‌ گذر‌گاه‌های ‌عابر پیاده

مدیر مهندسی ایمنی و ترافیک شهر زنجان درباره پایش تصویری ترافیک اظهار ‌می‌کند: در وضعیت موجود با بهره‌مندی از امکانات الکترونیکی پایش تصویری، حدود 60 درصد معابر شهر زنجان زیر دید دوربین‌های کنترل ترافیکی قرار دارد. این دوربین‌ها به مرکز کنترل ترافیک پلیس راهور هم لینک دارد. با پایش اطلاعات این دوربین‌ها در مرکز کنترل ترافیک شهرداری و همکاری درون‌بخشی، بین‌بخشی و برون‌بخشی که داریم برنامه‌ریزی ترافیکی شهر را اجرا می‌کنیم. نظارت تصویری و الکترونیکی جنبه بازد‌ارندگی از وقوع گره‌های ترافیکی و تخلف رانندگان را دارد. 

جعفریه درباره نحوه آرام‌سازی معابر و تامین ایمنی عبور شهروندان زنجانی می‌گوید: نصب کاهنده‌های سرعت در معابر، مجهز‌ کردن گذر‌گاه‌های مخصوص عابران‌ پیاده به آسان‌بر‌ها با در نظر ‌گرفتن اولویت‌های ترافیکی (مقابل بیمارستان آیت‌الله موسوی و ولیعصر(عج)) از روش‌های استفاده شده است، البته روش استفاده از سرعتکاه به دلیل ایجاد آلودگی صوتی و زیستی در شهر‌ها چندان مناسب نیست. بنابراین از خط‌کشی طولی و محوری، نصب علائم ترافیکی و چراغ‌های فرمان ترافیکی برای آرام‌سازی معابر حداکثر استفاده را کرده‌ایم.

وی می‌افزاید: اکنون 30 درصد چراغ‌های ترافیکی شهر زنجان هوشمند است و از مرکز کنترل ترافیک شهر مدیریت ترافیکی می‌شود. در تلاش هستیم این میزان به بیش از 50 درصد برسد به خصوص در تقاطع‌های منتهی به هسته مرکزی شهر و سایر مسیرهای مرتبط و مورد نیاز. 


فعالیت استودیوی صدای مرکز کنترل ترافیک

مدیر مهندسی ایمنی و ترافیک شهر زنجان می‌گوید: استودیوی صدای مرکز کنترل ترافیک امسال با همکاری صداوسیمای مرکز زنجان برای افزایش نهادینه شدن فرهنگ‌ ترافیکی راه‌اندازی شد. 

فرزاد جعفریه با بیان این‌که با فعالیت این مرکز امکان پخش مستقیم و لحظه‌ای اخبار ترافیکی و شهری فراهم می‌شود، بیان می‌کند: این مرکز از پایش نرم‌افزاری حرکت حمل‌و‌نقل عمومی و مدیریت بهینه در این بخش تا پایش و کنترل سرعت خودروها با دوربین‌های تجهیزشده در داخل شهر که به صورت خودکار اطلاعات را ثبت و به مرکز ارسال می‌کند، استفاده می‌کند.