جداسازی موفق «لاله و لادن» پاکستانی با واقعیت مجازی

در یک جراحی نادر در جهان که در انگلیس انجام شد، دوقلوهای به‌هم چسبیده پاکستانی با موفقیت از هم جدا شدند؛ بسیاری معتقدند استفاده از واقعیت مجازی و چاپ سه‌بعدی در نجات «صفا» و «مروه» تأثیر عمده‌ای داشته است. این عمل جراحی احتمالا بسیاری از ایرانی‌ها را به یاد عمل جداسازی لاله و لادن بیژنی می‌اندازد که در زمان خود به مرگ آنها انجامید. به گزارش همشهری، این دختران 2ساله با پشتیبانی یک بازرگان پاکستانی به لندن برده شده و در بیمارستان «گوس» برای 55ساعت تحت عمل جراحی قرار گرفتند. پروسه آماده‌سازی آنها برای عمل و دوران نقاهت چند ماهی طول کشیده اما حالا، پس از مرخص شدن آنها از بیمارستان، خبر این موفقیت بزرگ پزشکی در جهان پیچیده است.



جدایی پرچالش صفا و مروه



صفا و مروه، کودکان 2ساله پاکستانی از بخش بالایی جمجمه به هم چسبیده بودند. بخش‌هایی از اسکلت جمجمه و رگ‌های خونی مغزی‌شان به هم جوش خورده بود؛‌موضوعی که خطر مرگ درصورت جداسازی را به‌شدت بالا می‌برد. برای جداسازی آنها، 4عمل جراحی متفاوت رویشان انجام شد که روی هم رفته حدود 55ساعت طول کشید. آنها بعد از عمل جراحی 9‌ماه دوران نقاهت‌شان را گذراندند و روز یکم جولای یعنی حدود 2 هفته پیش از بیمارستان مرخص شدند. با بهبودی قابل‌توجه صفا و مروه حالا وضعیت آنها مورد توجه رسانه‌های جهان قرار گرفته است.


جدایی ناموفق لاله و لادن بیژنی



لاله و لادن بیژنی، دوقلوهای به‌هم چسبیده ایرانی چندین‌سال جزو مهم‌ترین اخبار دنیای پزشکی بودند. آنها در سال1382 تصمیم گرفتند، با وجود ریسک بالای عمل جدایی که پیش‌تر بارها به آنها تذکر داده شده بود، ‌«به‌ هر قیمتی» جدا شوند. آنها در روز 17تیرماه1382 درپی عمل جداسازی که در یک بیمارستان مجهز در سنگاپور انجام شد، به‌خاطر خونریزی شدید به فاصله چند ساعت از هم جان سپردند. در عمل جراحی لاله و لادن 125پزشک شرکت داشتند.


حل چالش‌های پزشکی با فناوری




عمل جداسازی دوقلوهای به‌هم چسبیده چالش‌های فراوانی داشت که با کمک فناوری‌های جدید بخش مهمی از آنها برطرف شد.

عمل با «واقعیت مجازی»
از آن‌جایی که جدا کردن هرکدام از مویرگ‌های مغزی می‌توانست به آسیب جدی مغزی برای دوقلوها منجر شود، جراحان پیش از آغاز کارشان فرایند جراحی را روی یک مدل شبیه‌سازی‌شده از مغز این 2 کودک اجرا کردند. آنها با کمک فرم شبیه‌سازی جمجمه‌های به‌هم چسبیده که با کمک اسکن مغزی سه‌بعدی آنها فراهم شده بود، بعد از پوشیدن چشم‌بند واقعیت مجازی تمام فرایند عمل را روی این مدل تمرین کردند. این مدل شبیه‌سازی شده مشابه مغز واقعی به فرایندها واکنش نشان می‌داد و پزشک می‌توانست راه‌های جایگزین را امتحان کند.

تمرین جراحی با مدل چاپ‌ سه‌بعدی
برای اینکه درصد خطا پایین‌تر بیاید، یک دور عمل جراحی روی مدل‌های مغزی که با چاپ سه‌بعدی تهیه شده بودند نیز انجام شد. در این حالت، مدل‌هایی از جمجمه دوقلوها با جزئیات کامل طراحی شده بود. جراحان عمل را روی نمونه سه‌بعدی و به‌صورت دستی انجام دادند تا اگر سیستم «واقعیت مجازی» باگ یا مشکلی داشته، در یک نمونه قابل‌لمس‌تر این مشکلات را بررسی و حل کنند. بخش مهمی که در سیستم سه‌بعدی تمرین شد، شیوه برش دقیق بخش‌های مختلف مغز و رگ‌ها بود، به‌طوری که کمترین آسیب ممکن به مغز وارد شود. تمام فرایند این عمل مغزی در یک محیط واقعی انجام می‌شد تا هرچه بیشتر شبیه یک جراحی واقعی باشد.