طرح رژیم اسرائیل برای ضربه به اینستکس
روزنامه اسرائیل هیوم نزدیک به حزب حاکم اسرائیل، روز گذشته در گزارشی به نقل از منابع آگاه مدعی شد رژیم صهیونیستی «طرحی قضایی» برای ایجاد اخلال در روند سازوکار مالی اینستکس که با هدف عبور از تحریمهای آمریکا علیه ایران توسط آلمان، انگلیس و فرانسه تعریف شده، تهیه کرده است. بر مبنای گزارش اسرائیل هیوم، طراحی اولیه این طرح قضایی توسط یک سازمان اسرائیلی به نام «شورات هدین» صورت گرفته است که در زمینه حقوق قربانیان تروریسم فعالیت دارد. با توجه به اینکه اسرائیل جنبشهای مقاومت فسلطینی را جزو گروههای تروریستی بهشمار میآورد، دولت این رژیم قصد دارد تحت عنوان حمایت از حقوق خانوادههای صهیونیست قربانی تروریسم، به سازوکار مالی اینستکس ضربه بزند و مانع از فعالیت آن در جهت ورود کالا به ایران شود.
این طرح در گام اول برخی خانوادههای اسرائیلی و آمریکایی که اعضای خانواده خود را در اثر عملیاتهای نظامی در داخل سرزمینهای اشغالی از دست دادهاند با خود همراه کرده است. این افراد بهدست گروههای حماس و جهاد اسلامی کشته شدهاند و خانوادههای آنان در دادگاههای یکطرفه و بدون صلاحیت، به احکام مختلفی برای دریافت دیه دست یافتهاند. به این ترتیب قرار است خانوادههای یادشده شکایتهای متعددی را تسلیم دستگاه قضایی اسرائیل کنند و این دستگاه، پرونده را از طریق دادگاهی در فرانسه پیگیری کند تا هرگونه اموال، نفت یا کالاهای دیگر متعلق به ایران در قالب حقوق قربانیان تروریسم ضبط شود. براساس گزارش اسرائیل هیوم، وکالت این خانوادهها برعهده نیتسانا دیرشن لایتنر (وابسته به سازمان راستگرای شورات هدین) و چارلز مایر، حقوقدان فرانسوی است.
اسرائیل هیوم مینویسد: اینستکس، سازوکار مالی ویژهای است که از سوی انگلیس، فرانسه و آلمان طراحی شده و به اقتصاد ایران کمک میکند تا حدودی از گزند تحریمهای آمریکا مصون بماند؛ بر این اساس نهادهای حقوقی اسرائیل تلاش میکنند با طرح دعاوی مختلفی مانع از فعالیت این سازوکار مالی شوند.
در این گزارش اطلاعاتی مربوط به یکی از خانوادههایی که قرار است با طرح مورد نظر دولت اسرائیل همراهی کند نیز ذکر شده است؛ یک خانواده آمریکایی که مدعی است 2تن از اعضای خانوادهاش در جریان یک عملیات نظامی حماس در شهر قدس در سال2014 به قتل رسیدهاند. این خانواده براساس رأی یک دادگاه یکطرفه اکنون مدعی شده که 178میلیون دلار از دولت ایران طلبکار است.
انتقادهای عربی-اسرائیلی علیه اینستکس
پیش از این مقامات مختلف رژیم صهیونیستی از طراحی سازوکار مالی اینستکس توسط کشورهای اروپایی برای ادامه تبادل تجاری با ایران و حفظ برجام انتقاد کرده بودند. ازجمله این مقامات، بنیامین نتانیاهو -نخستوزیر رژیم صهیونیستی- بود که گفت: متأسفانه برخی دوستان اروپایی ما هنوز تهدید ایران برای جامعه جهانی را درک نکردهاند و تلاش میکنند با طراحی نظامهای مالی، تحریمهای آمریکا را که به درستی علیه ایران وضع شده است، دور بزنند. این کشورها باید بدانند اقدامات ایران در زمینه کاهش تدریجی تعهدات برجامی بسیار خطرناک است که همه کشورهای جهان، ازجمله کشورهای اروپایی را تهدید میکنند. آنچه از اروپا انتظار میرود همراهی جامعه جهانی در اعمال تحریمهای بیشتر علیه ایران است نه طراحی سازوکار مالی برای کمک به این کشور. مخالفت با سازوکار مالی اینستکس محدود به آمریکا و اسرائیل نبوده و برخی کشورهای عربی خلیجفارس را نیز شامل میشود، بهطوریکه بسیاری از رسانههای دولتی عربستان و امارات طی ماههای گذشته به تندی از سیاست اروپا در این زمینه انتقاد کردهاند. انور قرقاش -وزیر مشاور در امور خارجی امارات- نیز در مصاحبه با شبکه 4 تلویزیون انگلیس گفته بود: اینگونه اقدامات از سوی اروپا صرفا بحران ایران را پیچیدهتر میکند چرا که تنها راهی که میتواند به تغییر رفتار ایران در منطقه و جهان منجر شود تشدید فشارها بر این کشور است.
با این حال برخی منابع معتقدند اروپا به فعالیتهای خود برای تقویت اینستکس ادامه خواهد داد. روزنامه العربی الجدید در این زمینه مینویسد: فروپاشی توافق هستهای ایران و کشورهای 1+5 که اکنون بیش از هر زمان دیگری محتمل شده، علاوه بر تبعات متعدد آن بهمعنای پایان نقش آفرینی بینالمللی اتحادیه اروپا بهصورت مستقل از آمریکاست و تلاشهای ویژه اروپاییها، ازجمله فرانسه و آلمان برای نجات برجام را باید از این منظر تفسیر کرد؛ تلاشهایی که مشخص نیست تا چه اندازه قادر باشد رضایت تهران را برای ماندن در برجام کسب کند.