میراث جهانی
تعیین تکلیف باغ جهانی عباس‌آباد و افزایش حریم جنگل هیرکانی
محمد باریکانی/خبر‌نگار
وضعیت باغ عباس‌آباد بهشهر که روزنامه همشهری دیروز در گزارشی از احتمال خروج این باغ جهانی از فهرست یونسکو به‌دلیل تداوم وضعیت نامناسب این اثر جهانی‌شده کشور خبر داد، در نشست خبری معاون میراث‌فرهنگی کشور به بهانه ثبت جهانی جنگل هیرکانی نیز مطرح شد و محمدحسن طالبیان، معاون میراث‌فرهنگی کشور درباره خطر خروج این اثر جهانی‌شده از فهرست یونسکو در پاسخ به همشهری گفت: استقرارهای نظامی در بخشی از باغ جهانی عباس‌آباد در همان زمان تدوین پرونده نیز وجود داشت و ما نیز به‌عنوان سازمان مسئول ناگزیر به گزارش این موارد به یونسکو بودیم و نمی‌توانستیم آنها را کتمان کنیم.
او درخصوص اقدامات صورت‌گرفته برای جمع‌آوری برخی تاسیسات احداث شده در باغ جهانی عباس‌آباد بهشهر با هدف ماندگار کردن این میراث جهانی در فهرست یونسکو افزود: نمی‌توان مشکلات باغ جهانی عباس‌آباد بهشهر را کتمان کرد.
معاون میراث‌فرهنگی کشور گفت: متأسفانه برای برچیدن سازه‌ها و ساخت‌وسازهایی که در باغ عباس‌آباد بهشهر ایجاد شده است با سوداگرانی دچار چالش شده‌ایم که تغییر کردن برایشان دشوار است. با این حال سازمان میراث‌فرهنگی تمام تلاش خود را برای ساماندهی به این اثر ثبت جهانی شده انجام می‌دهد.
فرهاد عزیزی، مدیرکل دفتر امور پایگاه‌های میراث ملی و جهانی نیز در ادامه سخنان معاون میراث‌فرهنگی در پاسخ به سؤال همشهری درخصوص وضعیت باغ جهانی عباس‌آباد بهشهر از جلسه 2 روز آینده با فرماندار و مدیران محلی شهرستان بهشهر درخصوص تعیین تکلیف باغ جهانی عباس‌آباد در استان مازندران خبر داد.
مدیرکل امور پایگاه‌های میراث فرهنگی گفت: از 2 سال پیش موضوع ساخت‌وسازهای انجام شده در باغ جهانی عباس‌آباد و اتفاقاتی که در عرصه و حریم این اثر ثبت جهانی شده به وقوع پیوسته است مطرح بود و عده‌ای نیز از این وضعیت سوء‌استفاده کردند.
به گفته عزیزی، بخشی از عرصه باغ جهانی عباس‌آباد متعلق به سازمان زندان‌ها و در اختیار نهادهای نظامی بود که البته شکایتی برای بازپس‌گیری این بخش‌ها مطرح شد و منابع طبیعی در حال بازپس‌گیری این زمین‌ها بود که به سرانجام نرسید و بخشی را نیز در اختیار سرمایه‌گذار قرار دادند که البته سند مالکیت آن نیز ابطال شد.
او با اشاره به جلوگیری از ساخت‌وسازهای نیروی انتظامی در باغ جهانی عباس‌آباد گفت: هم‌اکنون مدیریت یکپارچه در باغ جهانی عباس‌آباد پیگیری می‌شود و قرار است در جلسه روز چهارشنبه(فردا) با فرماندار بهشهر و مدیران محلی درباره جمع‌آوری ساخت‌وسازهای انجام شده در باغ جهانی عباس‌آباد تصمیم‌گیری شود. همچنین طرحی با همکاری وزارت نیرو در دست است که مشخص شود همکاری این وزارتخانه در باغ جهانی عباس‌آباد باید چگونه باشد.
محمدحسن طالبیان، معاون میراث‌فرهنگی کشور همچنین درخصوص دیدار اخیر رئیس قوه قضاییه با فعالان محیط‌زیست و اعتراض سیدابراهیم رئیسی به تخریب بافت‌های تاریخی کشور به‌ویژه در مشهد و لزوم برخورد با تخریب‌گران آثار تاریخی به همشهری گفت: اظهارات رئیس قوه قضاییه درخصوص حفاظت از آثار تاریخی بسیار خوشحال‌کننده بود و ایشان همان زمان هم که در تولیت آستان قدس حضور داشتند بارها نسبت به وضعیت ایجاد شده در شهر مشهد اعتراض کردند و از این وضعیت ناراحت بودند که چرا باید ساخت‌وسازهایی با ارتفاع بالا در حریم حرم امام رضا(ع) انجام شود.
معاون میراث‌فرهنگی با اعلام آنکه طرح حفاظت از حریم حرم امام رضا(ع) در دولت مطرح شد و البته از سوی دولت نیز ابلاغ شده است، گفت: متأسفانه این طرح از سوی شهرداری مشهد و مجموعه دست‌اندرکاران مدیریت شهری آن شهر جدی گرفته نشده است.
طالبیان اظهارات رئیس قوه قضاییه درخصوص لزوم حفاظت از بافت‌های تاریخی را فتح باب حمایت دستگاه قضایی برای حفظ بافت‌ها و بناهای تاریخی کشور نه‌تنها در شهر مشهد که در شیراز و شهرهای دیگر که مشکلات زیادی برای بافت‌های تاریخی ایجاد شده است اعلام کرد.
معاون میراث‌فرهنگی کشور همچنین با ارائه گزارش چگونگی ثبت جنگل هیرکانی در یونسکو اعلام کرد که کشور آذربایجان هر بار تلاش داشت تا ثبت جهانی این جنگل را به نام خود تحقق بخشد که نتوانست و پس از ثبت جهانی جنگل هیرکانی به نام ایران حسرت خود را ابراز کرد.
طالبیان با تأکید بر لزوم حفاظت بیشتر از جنگل هیرکانی به‌عنوان میراث جهانی ایران تأکید کرد: طرح تنفس جنگل کمک بزرگی به حفاظت از جنگل هیرکانی است و سازمان میراث‌فرهنگی نیز تلاش می‌کند هربار 25درصد از این جنگل ارزشمند را به پرونده ثبت جهانی بیفزاید.
طالبیان همچنین از ارائه درخواست تغییر نام استان گلستان به استان هیرکان به‌عنوان نام باستانی این منطقه خبر داد و گفت: تغییر نام استان گلستان به استان هیرکان تأثیر بسیار بزرگی بر پرونده ثبت جهانی جنگل هیرکانی و شناسایی بیشتر و بهتر این اثر جهانی‌شده ایران دارد.
طالبیان تأکید کرد: ثبت جهانی جنگل هیرکانی، حفاظت از مهم‌ترین میراث جهانی ایران را افزایش می‌دهد و با همکاری دستگاه‌های مرتبط همچون سازمان جنگل‌ها و مراتع و سازمان حفاظت محیط‌زیست در اجرای طرح‌های حفاظتی از جنگل هیرکانی امیدواری به حفظ این میراث باستانی ایران که به مادر جنگل‌های اروپا شهرت دارد تشدید می‌شود.
