باغ جهانی عباس‌آباد در دوگانه ماندن یا خروج از یونسکو
مسئولان میراث فرهنگی مازندران نابسامانی‌های باغ جهانی عباس‌آباد بهشهر را انکار می‌کنند
محمد باریکانی _ خبر‌نگار
باغ جهانی عباس‌آباد در سکوت هماهنگ مدیران میراث‌فرهنگی و تداوم مداخلات دستگاه‌ها در عرصه این باغ جهانی‌شده در خطر خروج از فهرست میراث جهانی یونسکو است.
در این شرایط معاون میراث فرهنگی استان مازندران به همشهری گفته است که هیچ اتفاقی برای باغ جهانی عباس‌آباد بهشهر نمی‌افتد و تمام آنچه در مورد وضعیت بد این باغ صفوی گفته می‌شود شایعه است.
اظهارات مهدی ایزدی در شرایطی صورت می‌گیرد که حدود 40سوئیت اقامتی متعلق به یکی از نهادها در عرصه این باغ جهانی‌شده پذیرای کارکنان و خانواده این نهاد است و با احداث استخر و تلاش برای رساندن شبکه گاز در عرصه باغ جهانی عباس‌آباد سعی می‌شود این مجموعه توسعه یابد. در گوشه‌ای دیگرسوله‌ای از سوی یکی دیگر از نهادها میزبان تعداد پرشمار دانش‌آموزان است.
تردد به سوئیت‌ها و اردوگاه موجود در عرصه باغ جهانی عباس‌آباد بهشهر روزانه با ده‌ها دستگاه اتوبوس و از روی دیواره سنگی سد صفوی عباس‌آباد بهشهر صورت می‌گیرد. درحالی‌که معاون میراث فرهنگی استان مازندران می‌گوید: خودروهای سبک برای رسیدن به سوئیت‌های ایجاد شده از روی این سد تردد می‌کنند. مدیران جدید میراث فرهنگی استان مازندران علاقه‌ای به انتشار خبرهای واقعی از وضعیت نامناسب باغ جهانی عباس‌آباد بهشهر ندارند.
روزنامه همشهری از معاون میراث‌فرهنگی استان مازندران می‌پرسد آیا تلاشی برای برچیدن سازه‌های ایجاد شده در عرصه باغ جهانی عباس‌آباد صورت گرفته است یا حتی مذاکراتی با نهادهای نظامی ذینفع در عرصه این اثر ثبت جهانی‌شده برای برچیدن سازه‌های ناهمخوان با موازین ثبت جهانی و حتی قوانین میراث ملی انجام شده است؟
مهدی ایزدی می‌گوید: البته مکاتباتی صورت گرفته است ولی نه برای جمع‌آوری سوئیت‌ها و سازه‌های ایجاد شده چون جمع‌آوری این سازه‌ها هزینه‌بر است. اما مکاتبات ما با این نهادها برای انجام نشدن ساخت‌وسازهای جدید است.
معاون میراث‌فرهنگی استان مازندران اما چندان علاقه‌ای به طرح این موضوع که درصورت تداوم وضعیت کنونی در باغ جهانی عباس‌آباد، این اثر از فهرست میراث جهانی یونسکو خارج شود، ندارد و می‌گوید: اینها شایعه است.
او در پاسخ به این سؤال که آیا سال گذشته یونسکو به‌دلیل احداث برخی سازه‌های غیرهمخوان با محوطه ثبت جهانی‌شده باغ عباس‌آباد اخطار نداد ، گفت: این صحبت‌هایی که می‌گویند یونسکو اخطار داده است درست نیست؛ نه نامه‌ای به‌دست ما رسیده است و نه مکاتبه‌ای در این خصوص انجام شده است.
او سازه‌های ایجاد شده در باغ جهانی عباس‌آباد را سازه‌های سبک اعلام کرده است که با داربست احداث شده و تنها در فصل تابستان برای فروش صنایع‌دستی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
سازه‌هایی که معاون میراث‌فرهنگی استان مازندران از آنها سخن گفته است همان موضوعی است که حساسیت یونسکو را برانگیخت. مهدی ایزدی حالا می‌گوید که امکان برچیدن این سازه‌ها وجود دارد.
معاون میراث‌فرهنگی استان مازندران بر مدیریت یکپارچه در باغ جهانی عباس‌آباد که علاوه بر نهادهای نظامی ذینفعان دیگری همچون اداره آب منطقه‌ای و منابع طبیعی دارد، تأکید می‌کند. درحالی که اداره میراث‌فرهنگی استان مازندران توان جلوگیری از تردد خودروها بر دیواره سد تاریخی باغ عباس‌آباد را نداشته و ایزدی در این مورد تنها به گفتن این پاسخ اکتفا می‌کند که «پیگیر هستیم تا تردد از روی سد برای دسترسی به سوئیت‌های اقامتی و اردوگاه دانش‌آموزی متوقف شود.»
مهدی ایزدی اما بر لزوم جمع‌آوری سوئیت‌های اقامتی و سوله و سازه‌های متعلق به اردوگاه شهید هاشمی‌نژاد در بلندمدت تأکید دارد. او همچنین از تلاش نیروی انتظامی برای ایجاد سازه‌های سبک در باغ تاریخی عباس‌آباد خبر داد که همه آنها جمع‌آوری شدند.
منظور معاون میراث فرهنگی استان مازندران از سازه‌های سبک، حدود 12 آلاچیق فلزی بود که نیروی انتظامی برای ایجاد آنها در زمین‌های متعلق به‌خود در عرصه ثبت جهانی‌شده عباس‌آباد بهشهر تلاش کرد.
ایزدی در پاسخ به این سؤال که آیا امکان آزادسازی عرصه باغ جهانی عباس‌آباد از ساخت‌وسازهای صورت گرفته وجود دارد؟ گفت: میراث فرهنگی به‌دلیل نداشتن اعتبار توان آزادسازی باغ عباس‌آباد را ندارد و دستگاه‌های مختلف برای آزادسازی عرصه این اثر جهانی باید ورود کنند.
به‌گفته او، هرگونه ساخت‌وساز جدید و تفکیک زمین‌های باغ جهانی عباس‌آباد بهشهر ممنوع شده است و میراث فرهنگی این موضوع را به اطلاع این نهادها رسانده است.
نگرانی از خروج باغ جهانی
باغ عباس‌آباد بهشهر 420هکتار وسعت دارد که از این میزان 47لکه تاریخی در آن واقع شده است. باغ عباس‌آباد در دوره صفویه بنا شد و در سال 2011 نیز به ثبت جهانی رسید. این باغ تاریخی دارای دریاچه، باغ مرکزی، سد تاریخی، آسیاب‌آبی، کاخ شمالی، برج‌های آجری فشارشکن آب و راه سنگفرش دسترسی به شهر است که اکنون احتمال خروج این اثر از فهرست یونسکو به‌دلیل وضعیت نامناسب وجود دارد.
