گفتوگو
کشت زیتون زمینه‌ساز کارآفرینی در مراوه‌تپه
کارآفرین مراوه‌تپه‌ای: تا تکمیل ظرفیت باغ‌های زیتون سال‌ها فاصله داریم
«امان محمد دوجی» یکی از کارآفرینان شرق گلستان است. وی که ابتدای فعالیتش با همشهری گفتوگو کرده بود، حالا می‌گوید زیتون‌کاری در مراوه‌تپه چنان رونق گرفته است که بسیاری از جوانان می‌توانند به عنوان یک شغل با درآمد خوب روی آن حساب کنند. دوجی معتقد است؛ لازمه هر شغلی صبر و شکیبایی در برابر مشکلات است.
در ادامه گفت‌و‌گوی همشهری با این کارآفرین گلستانی را بخوانید.
چند سال دارید و بگویید ابتدا چه شغلی داشتید؟
57 سال دارم و از ابتدا به دلیل نداشتن شرایط مالی مناسب سراغ حرفه مکانیکی رفته بودم.
چطور شد زیتون‌کاری را انتخاب کردید؟
ابتدا به کشاورزی روی آوردم و پس از مدتی فعالیت در این زمینه، به سمت زیتون‌کاری رفتم. با مدرک تحصیلی دخترم که مهندسی کشاورزی بود نیز همخوانی داشت.
این موضوع مربوط به سال 81 است که طرح «طوبی» مطرح بود. پس از گذشت 5سال درختان به بار نشستند و در ما انگیزه ایجاد شد، تا جایی که در سال‌های اولیه برداشت، سالی یک تا 2 تن زیتون برداشت می‌کردیم. خوشبختانه با توسعه باغ و بالارفتن سن درختان، اکنون سالی 12 تن محصول برداشت می‌کنیم.
از همان ابتدا زیتون‌ها را فراوری می‌کردید؟
خیر. اوایل سبز می‌فروختیم، بعدها فقط روغن‌کشی می‌کردیم. اکنون این محصول را فراوری می‌کنیم و طی زمان فراوری برای 10 تا 80 نفر به مدت 2 ماه شغل ایجاد می‌شود.
ظرفیت گلستان در زمینه تولید زیتون چگونه است؟
گلستان می‌تواند مانند گیلان به یکی از قطب‌های زیتون کشور تبدیل شود. برخی جوان‌ها می‌گویند هزینه زیتون‌کاری زیاد است. درست می‌گویند. هر درخت ممکن است 20 میلیون ریال در سال هزینه داشته باشد، اما هنگامی که این درخت به بار بنشیند، سالانه 50 تا 100 میلیون ریال سوددهی دارد.
زمین‌هایی برای کاشت زیتون از سوی منابع طبیعی به صورت اجاره‌ای واگذار می‌شود. بنابراین زیتون‌کاری گزینه مناسبی برای جوان‌های جویای کار است.
چرا اهالی به زیتون‌کاری روی نمی‌آورند؟
زمین زیادی برای فعالیت‌های باغداری در این منطقه وجود دارد و آب هم به اندازه نیاز در اختیار داریم، اما متاسفانه چون از گذشته در فرهنگ ترکمن نگهداری دام نهادینه شده، باغداری از نظرشان دور مانده است.
در کنار این مساله تغییر کاربری از سوی مسئولان هم به رونق نگرفتن زیتون‌کاری در مراوه‌تپه دامن زده است. در حال حاضر اهالی از شرایط مالی مناسبی برخوردار نیستند و سراغ حرفه‌هایی می‌روند که مفید نیست. دولت باید بیش از گذشته با اهالی همکاری کند و مردم هم پای کار بیایند.
فکر می‌کنید چه اقدامی باید انجام داد تا جوانان به باغداری روی بیاورند؟
باغداری در این منطقه کم کم در حال تبدیل شدن به یک الگو بود، اما سرما و برخی اتفاقات طبیعی و البته پیچ و خم‌ها برای دریافت تسهیلات باعث شد انگیزه جوانان برای باغداری از بین برود.
در این منطقه قیمت زمین بسیار ناچیز است بر همین اساس می‌توان از این زمین‌ها برای باغداری بهره گرفت. رودخانه اترک تا قبل از ساخت سد شیرین‌دره پرآب و شرایط آبی این منطقه هم عالی بود. چند سال خشکی را تجربه کردیم اما بارندگی‌های امسال رودخانه اترک را هم پرآب کرد.
این انتظار را داشتید روزی جزو کارآفرینان باشید؟
خیر، من به دلیل مشکلات مالی قید تحصیل را زدم و به مکانیکی روی آوردم. در گذشته در منطقه ما افراد تا کلاس پنجم ابتدایی امکان تحصیل داشتند، زیرا برای ادامه باید به شهر دیگری می‌رفتند و این شرایط برای همه افراد مهیا نبود.
پس از ترک تحصیل به مدت 5سال در بجنورد مشغول به کار شدم و از شرایط مالی خوبی برخوردار بودم، اما با این حال علاقه‌مند بودم به شهر خودم برگردم و حرفه‌ام را در مراوه‌تپه دنبال کنم. در زمینه درختکاری هم همین نظر را دارم و قصد دارم افراد دیگر را به این کار تشویق کنم.
وقتی علت بیکاری جوان‌ها را جویا می‌شویم می‌گویند کاری وجود ندارد و از سختی راه می‌ترسند. چه صحبتی برای جوانان دارید؟
درست است که در هر کاری سختی وجود دارد، اما نباید دلسرد شد. همیشه ابتدای هر کاری با دشواری‌هایی روبه‌رو هستیم، اما ادامه دادن آن منجر به موفقیت خواهد شد.
وضعیت تولیدات صنایع‌دستی در مراوه‌تپه چگونه است؟
شاهد فعالیت کمی در این زمینه هستیم، زیرا بازاری برای صنایع‌دستی وجود ندارد. قالی‌بافی هم از رونق افتاده است.
