حقوق شهروندی کلید توسعه اردبیل

طاهره شکری | کارشناس حقوق خصوصی:


شهر اردبیل به عنوان مرکز استان در چند دهه اخیر پیشرفت و توسعه فیزیکی چشمگیری داشته است. این توسعه فیزیکی ایجاب می‌کند توسعه فرهنگی نیز همگام با آن اتفاق بیفتد. توسعه فرهنگی نیازمند نهادینه کردن فرهنگ شهرنشینی و آشنایی شهروندان با حقوق شهروندی است. 

بسامان بودن هر اجتماع مردمی وابستگی کامل به شرایط اقتصادی، فرهنگی و اخلاقی آن جامعه دارد. در این رابطه تدوین حقوق شهروندی و رعایت کامل آن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.همه مردم یک کشور بر مبنای عملکرد شایسته و مناسبشان و رعایت حقوق اخلاقی، فرهنگی و اقتصادی یکدیگر حق ادامه زندگی دارند. 

اگر کرامت انسان‌ها در یک اجتماع مورد توجه قرار نگیرد و حرمت شأن انسانی و آزادی آنان نگه داشته نشود، آرامش روانی در مردمان آن جامعه وجود نخواهد داشت و همین موجب بی‌اعتمادی و بی‌اعتباری مناسبات بین آدم‌ها و ایجاد رونق و شادابی در اجتماع غیرممکن می‌شود.  آنچه باید مورد دقت و توجه قرار گیرد و مبنای امیدواری به آینده زندگی نیز است، حقوق شهروندی است. 

در رابطه با تدوین حقوق شهروندی، قبل از هر چیز، شایسته است پایه‌گذاران قوانین شهروندی خود الگو و سرمشق اجتماع باشند و با دقت و توجه خاصی این موازین قراردادی را رعایت کنند. اگر حقوق شهروندی به درستی تدوین و توسط مسئولان رعایت شود، امید به آینده در مردم شکل می‌گیرد و شادابی اجتماعی افزایش می‌یابد و خلاقیت‌ در مردم و به‌ویژه نسل جدید شکوفا می‌شود. 

زندگی بر مبنای حقوق شهروندی و تفکر و زندگی توأم با اعتدال برای همه مردم سرانجام خوشی خواهد داشت. مهم‌ترین وجه حقوق شهروندی این است که آنچه را برای خود می‌پسندی، برای دیگران هم بپسندی. حقوق شهروندی باید برای مردم این فرصت را ایجاد کند که اگر در گوشه‌ای از کشور خود نارسایی و نابسامانی می‌بینند، آن را به دست‌اندرکاران متذکر شوند و مورد تشویق قرار گیرند. 

اگر این اتفاق خیر نیفتد و کسی امکان اظهار معضلات و مشکلات را نداشته باشد، وضع قوانین خشک نه‌تنها حل‌کننده مشکلات جامعه نخواهد بود، بلکه باعث می‌شود بی‌تفاوتی در مردم به اوج برسد در نتیجه شور و نشاط اجتماعی هم کاهش خواهد یافت. سخن گفتن از اعتدال و مطرح کردن مشکلات جامعه از زبان خود مسئولان، بدون پشتوانه کارساز و بدون تفاهم اکثریت نخبگان داخلی در رابطه با راهکار حل مشکلات، برای ملت سودی ندارد.

مسئولان جامعه ابتدا باید خود با پیگیری‌های مداوم علمی مشکلات را ریشه‌یابی کنند و پس از آن مردم را در جریان بگذارند و امکانات ملی را در مسیر درست بسیج کنند تا همه آحاد جامعه دست در دست هم برای ساختن جامعه‌ای ایده‌آل تلاش کنند. خدمت به مردم و رعایت حقوق حقه آنها باید بی‌منت و بر اساس قواعد توحیدی و معنویت و کرامت انسانی باشد. اگر انتظارمان از شکوفایی در زمینه‌های مختلف در حد رفع نیاز روزمره مردم باشد مسلما راه به جایی نخواهیم برد. 

پیشرفت‌های علمی، فرهنگی، معنوی، اقتصادی و سیاسی و غیره باید بر مبنای ساخت تمدن شکوفای ایرانی و اسلامی استوار باشد. البته ناگفته نماند که رسیدن به تفاهم و توافق مطلوب اجتماعی بین مردم و دست‌اندرکاران نیازمند تلاش صادقانه و ایجاد زمینه‌های لازم برای تبادل اندیشه و تضارب آراست. 

همدلی و وفاق ملی در صورتی به منصه ظهور می‌رسد که امکان و فرصت لازم برای مشارکت‌های مردمی در همه ابعاد فراهم شود و از تمامی راهکارهای مشروع برای بهره‌گیری از ظرفیت‌های مردمی استفاده شود.