یادداشت
شیوه‌های درمانی برای مقابله با مشکلات
احمد احمدی‌پور ـ روانپزشک
یکی از روش‌های درمانی برای غلبه بر مشکلات، مدل«درمان شناختی- رفتاری» است که در آن فرد افکار، احساسات، باورها و نگرش‌های مرتبط با مشکلاتش را شناسایی کرده و به‌دنبال آن با روش «ارزیابی منطقی»، افکار و باورها را به شکل کارآمدتری تغییر می‌دهد. نکته مهم این است که این تغییر توسط خود فرد و با هدایت درمانگر اتفاق می‌افتد. در ادامه سعی می‌کنم به برخی از سؤالاتی اشاره کنم که فرد می‌تواند در برخورد با احساسات منفی از خود بپرسد و از طریق «شناختی» به‌خود کمک کند.
1- نخستین قدم این است که به‌دنبال چرایی و علت احساس منفی‌اش بگردد و با سؤال: «الان چه حسی دارم و چی شد که این احساس را پیدا کردم؟» عوامل مؤثر در ایجاد حال ناخوشایندی را که تجربه می‌کند، پیدا کند.
2- به فکری که روی احساس او اثر دارد، آگاهی پیدا کند و بپرسد:«ممکن است علت این احساس منفی‌ام، این فکر به‌خصوص باشد؟»
3- میزان اطمینانش به درستی افکار را بررسی کند، مثلا بگوید:«چه شواهدی وجود دارد که این باورِ من را تأیید کند یا حتی چه شواهدی وجود دارد که این افکار و نگرش‌های مرا رد کند؟»
4- آمادگی خود را برای رویارویی با اتفاق ناگوار بسنجد؛ مثلا بپرسد: «بدترین اتفاقی که می‌تواند در این زمینه رخ بدهد چیست و اگر رخ داد من چه می‌توانم بکنم؟»
5-می‌تواند با یادآوری برخوردی که در گذشته با مشکلاتش داشته اطمینان خاطری بیشتر به‌خود بدهد.
این سؤالات و سؤالات مشابه دیگر که به « سؤال‌های سقراطی» معروف هستند کمک بسیاری به افراد در ایجاد یک حس و حال خوب و عملکرد مناسب در مواجهه با مشکلات خواهند کرد.
