چالش لغو ویزا برای چینی‌ها

محمد باریکانی/خبر‌نگار

دولت با هدف جذب سالانه 2میلیون گردشگر چینی به ایران به لغو یکجانبه روادید با چین رأی داد. 
روادید ورود به ایران در حالی به‌صورت یکجانبه و با نظر مساعد رئیس‌جمهوری و تلاش رئیس سازمان میراث‌فرهنگی کشور لغو شده است که سفارت چین در ایران همچنان قوانین سختگیرانه سفر ایرانی‌ها به چین را در دریافت ویزای ورود به آن کشور، حفظ کرده است. منتقدان سیاست لغو یکجانبه روادید اما معتقدند که این سیاست در بلندمدت به ضد تبلیغ تبدیل می‌شود.
امیرپویان رفیعی‌شاد، رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی استان تهران به همشهری می‌گوید: چین حدود 80 میلیون گردشگر خروجی در سال دارد اما لغو یکجانبه روادید از سوی ایران برای اتباع و گردشگران چینی تمام ماجرا نیست، چون گردشگران ورودی به ایران گردشگران لحظه آخری نیستند که بلافاصله ترغیب به سفر شوند.
پیش‌تر سیاست دریافت ویزای فرودگاهی برای گردشگران خارجی ورودی به کشور به اجرا گذاشته شده بود که کشورهای دیگر را ترغیب به پیوستن به معاهدات دوجانبه برای لغو روادید ‌کرد. 
امیرپویان رفیعی‌شاد می‌گوید: لغو روادید با دیپلماسی در ارتباط است. مانند قراردادی که با ترکیه به صورت دوجانبه ‌وجود داشت؛ بنابراین اگر بخواهیم سفر به ایران را تا آن حد سهل کنیم که از آن سوی بام بیفتیم، در‌ شأن و جایگاه گردشگری ایران نیست.
رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی استان تهران حتی با نقد سیاست تسهیل روادید ایران با کشورهای حاشیه خلیج‌فارس ازجمله با عمان می‌گوید: درحالی‌که کشورهای همسایه ایران و حاشیه خلیج‌فارس به‌راحتی می‌توانند به ایران سفر کنند، دریافت ویزای ورود به این کشورها برای ایران سخت است؛ در این شرایط لغو روادید یکجانبه ایران می‌تواند تبدیل به ضد‌تبلیغ برای گردشگری ایران شود.

زیرساخت‌ها مهیا نیست
لغو روادید ایران برای اتباع چین در شرایطی صورت گرفته است که هنوز زیرساخت‌های مورد نیاز برای جذب گردشگران آسیای جنوب‌شرقی ازجمله چین در ایران وجود ندارد. کمبود تورلیدر چینی‌زبان در ایران، یکی از کاستی‌های مهم گردشگری ایران برای فعالیت در بازار هدف گردشگری ایران در چین است. نبود رستوران‌های چینی و حتی تبلیغات به زبان چینی نیز از دیگر کاستی‌های موجود در این مسیر است که به‌گفته حسن تقی‌زاده‌انصاری، از فعالان صنعت گردشگری کشور باید پیش از لغو یکجانبه روادید ورود به ایران برای اتباع چین برطرف می‌شد.
حسن تقی‌زاده‌انصاری به همشهری می‌گوید:  تسهیل ویزا یکی از عوامل رونق گردشگری 2کشور ایران و چین است اما همزمان باید شرایط جذب گردشگران چین، زیرساخت‌های مورد نیاز این بازار هدف و سلایق و علایقی که می‌تواند ترغیب‌کننده سفر چینی‌ها به ایران باشد در دستور کار قرار می‌گرفت.
به‌گفته او، تبلیغات در بازار چین، برطرف کردن نیازهای غذایی گردشگران چینی، اطلاع‌رسانی مناسب، داشتن راهنمای مجرب و اجرای برنامه‌های فرهنگی - هنری جذاب و مورد نیاز گردشگران چینی در ایران پیش‌زمینه‌هایی است که پیش از لغو روادید با چین باید در دستور کار قرار می‌گرفت.
‌انصاری اگرچه لغو روادید یکجانبه ایران با چین را در جذب گردشگران چینی به کشور مؤثر می‌داند اما در آسیب‌شناسی این اقدام می‌گوید: گردشگران چینی بعد از یک‌بار سفر به ایران یا دیگر کشورها بار دیگر بازمی‌گردند و خدمات غیررسمی در اختیار هموطنان خود در کشورهای مقصد قرار می‌دهند. ساختمان‌ها و امکانات مختلف را خارج از ظرفیت‌های گردشگری کشور برای چینی‌ها فراهم می‌کنند که ‌اگر فکری نشود، ظرفیت‌های اقامتی کشور بی‌بهره می‌ماند.
او با تأکید بر اینکه اگر بتوان به جای کالاهای چینی، گردشگران چینی را وارد کشور کرد، تأثیر زیادی بر اقتصاد کشور خواهد داشت، افزود: برداشتن ویزا شرط کافی برای رونق گردشگری ایران نیست. همانطور که ایران با برخی کشورهای همسایه لغو روادید کرد اما تأثیری در جذب گردشگر به کشور نداشت.

احتمال شکل‌گیری محله‌ چینی‌ها در ایران
علی‌اشرف واقفی‌پور، از فعالان صنعت گردشگری در مسیر ایران و چین است که از سال‌ها پیش پیگیر ورود گردشگران چینی به ایران بود. او در ارتباط با لغو روادید ایران برای  چینی‌ها می‌گوید: بهتر بود اگر ویزای ایران برای چینی‌ها برداشته شود، چین هم اقدام متقابل انجام می‌داد. او به همشهری گفت: گردشگران چینی برای گرفتن ویزای ایران در کشورشان مشکل داشتند و مجبور می‌شدند ویزای دست دوم یا سوم بگیرند. واسطه‌هایی بودند که در کار صدور ویزا برای چینی‌ها دخالت و پروسه دریافت ویزا را برای آنها مشکل و هزینه‌بر می‌کردند. او در آسیب‌شناسی لغو یکجانبه ویزای ورود چینی‌ها به ایران ‌می‌گوید: هر جا پای چینی‌ها باز شود، شاهد شکل‌گیری محلات چینی هستیم و آنها به‌تدریج خود را از خدمات گردشگری کشور میزبان بی‌نیاز می‌کنند که ممکن است این اتفاق در ایران تکرار ‌شود.