سهیمکردن کودکان در لذت دانستن
فرهاد قریب ـ استاد زمینشناسی
بچهها بخش قابلتوجهی از وقت خود را صرف تماشای برنامههای تلویزیونی یا رسانههای دیجیتال میکنند. به جرأت میتوان گفت که هیچ اعتمادی به سالم بودن برخی از این برنامهها وجود ندارد. واقعیت این است که بسیاری از ما هنوز نمیدانیم، چگونه میتوانیم به کودکان خود در پربار کردن اوقات فراغتشان کمک کنیم. نوجوانی را در نظر بگیرید که طی تابستان در یک یا چند کلاس و دوره آموزشی حضور مییابد. در بهترین حالت او پس از پایان این دورهها چیزهایی خواهد آموخت که برای مفید بودن آنها باید دورههای دیگری را نیز طی کند تا آموختههایش کامل و کاربردی شود. حالا اگر از او بپرسیم این پشتهخاک یا ماسه که مقابل ساختمان نیمهکارهای در همسایگی شما ریخته شده، از کجا آمده، به چه دردی میخورد و منشأ طبیعی آن کجاست، آیا میتواند پاسخ درستی بدهد. بسیاری از کودکان، نوجوانان، جوانان و حتی میانسالان معدود درختهایی را که در طبیعت شهری کاشته میشوند نمیشناسند و مثلا نمیدانند این درخت گیلاس است یا زردآلو؟ دلیلش هم این است که ما به کودکانمان فرصت و اجازه نمیدهیم تا با کنجکاوی به پیرامون خود نگاه و درباره آنها پرسش کنند. علم، زنجیرهای از دلایل است و دانستن هر نکتهای، جستوجو درباره نکات دیگر را در پی دارد. کودک میتواند در مقاطع دیگر زندگی روحیه پژوهش و تحقیق را همراه داشته باشد که پاسخهای درستی درباره پرسشهای سادهاش دریافت کند. یاد بگیرد چگونه میتوان از دل کتابها و نوشتهها مطالب مورد نیازش را بیابد و بیاموزد که چگونه میتواند آموختههایش را در خانه و مدرسه بهکار گیرد. اگر بتوانیم شیوهای بیابیم تا بچهها جای چشم دوختن به برنامههای غیرمفید و دل سپردن به بازیهای بیتحرک، پرسش درباره هر چیزی را که نمیدانند پیشه کنند و از لذت کشف و دانستن بهرهمند شوند، خدمت بزرگی به نسل فردا کردهایم.