خاورمیانه
پشت پرده عقب‌نشینی امارات از یمن
بار دیگر مسئله نقش‌آفرینی نظامی امارات در یمن زیر ذره‌بین رسانه‌ها قرار گرفته است؛ آن هم بعد از انتشار خبری تأمل‌برانگیز در رویترز مبنی بر تصمیم ابوظبی برای کاهش حضور نظامی در یمن. برخی این خبر را صرفا بازی رسانه‌ای جدیدی از سوی امارات می‌دانند که هنوز اهداف آن مشخص نیست، برخی دیگر اما از افزایش تنش‌های میان عربستان و امارات در یمن سخن می‌گویند؛ تنش‌هایی که ممکن است دست‌کم به بخشی از ماجراجویی‌های امارات در منطقه پایان دهد. تمام اینها در حالی است که تنش‌های غیرمستقیم میان تهران و ابوظبی نیز به شکل قابل توجهی بر اقدامات اخیر امارات سایه انداخته است.
تنش با ریاض یا آمادگی برای نبرد حدیده؟
روزنامه العربی الجدید به نقل از منابع خود در شهر عدن مدعی شده بخشی از نیروهای «ائتلاف عربی» طی یک هفته گذشته به‌تدریج پایگاه‌های خود در عدن را ترک کرده و به نقاط دیگری در یمن منتقل شده‌اند. با این حال در همین گزارش ذکر شده، طی یک هفته گذشته، نیروهای جدیدی نیز از طریق بندر الزیت وارد شهر عدن شده و در پایگاه ائتلاف عربی مستقر شده‌اند. تمام اینها در حالی است که هیچ اطلاعاتی از هویت این نیروها در دست نیست و بنابراین نمی‌توان گفت نیروهایی که عقب‌نشینی کرده و یا اخیرا به شهر وارد شده‌اند، متعلق به امارات هستند یا عربستان و یا حتی کشوری ثالث!
شبکه الجزیره قطر اما بدون اشاره به حواشی خبر رویترز در گزارشی مدعی شده ائتلاف عربی به‌دنبال آغاز نبردی بزرگ در ساحل غربی یمن برای فتح حدیده است؛ شهری که تاکنون در برابر 3 حمله گسترده ائتلاف مقاومت کرده است. از سوی دیگر، امارات طی هفته‌های اخیر و براساس گزارش رسانههای دولتی این کشور حضور نظامی خود را در جزیره سقطری و استان شبوه در جنوب غربی یمن افزایش داده؛ تا جایی که گزارش‌های متعددی از وقوع درگیری‌های مقطعی میان این نیروها با نیروهای وفادار به منصور هادی (وابسته به عربستان) منتشر شده است. بر این اساس، ممکن است تغییر موضع نیروهای ائتلاف (سعودی یا اماراتی) با آمادگی برای نبرد حدیده نیز بی‌ارتباط نباشد. از سوی دیگر، سیاست امارات از ابتدای جنگ یمن، علاوه بر تأمین منافع این کشور، حمایت از جدایی‌طلبان جنوب یمن بوده و بر این اساس، تمرکز نیروهای اماراتی در مناطق جنوبی و خروج احتمالی از پایگاه‌های مرکزی ائتلاف از این زاویه نیز می‌تواند معنادار باشد. تشدید حملات مستقیم وزرای دولت منصور هادی به امارات طی هفته‌های گذشته بدون‌شک نشانه‌ای از نگرانی این مقامات نسبت به افزایش نفوذ نظامی امارات در جنوب یمن است. این در حالی است که دایره انتقادات مستقیم علیه عملکرد امارات در یمن برای نخستین‌بار از شهروندان یمنی فراتر رفته و برخی تحلیلگران سعودی را نیز در خود جای داده است. برای مثال، ترکی القبلان، تحلیلگر نزدیک به دولت عربستان، هفته گذشته در تلویزیون دولتی این کشور گفت: متأسفانه استراتژی امارات در یمن به‌رغم تضادهای ظاهری، در عمل با استراتژی ایران همسو بوده و دولت قانونی منصور هادی را تحت فشار قرار داده است. روزنامه العربی الجدید با اشاره به افزایش تنش‌های عربستان و امارات در یمن، می‌نویسد: پیشروی‌های امارات در جنوب یمن در حالی رخ می‌دهد که حملات هوایی انصارالله به داخل خاک عربستان بیش از هر زمان دیگری تشدید شده و این مسئله حاکمیت سعودی را در موقعیتی نامناسب نزد افکار عمومی قرار داده است.
احساس خطر در مقابل ایران
شبکه المیادین اما برخلاف رسانههای دیگر، خبر کاهش حضور نظامی امارات در یمن را با افزایش تنش‌های اخیر منطقه و خلیج‌فارس مرتبط می‌داند. در گزارش این شبکه آمده است: تحولات اخیر در ساحل فجیره، دریای عمان و همچنین حمله به پهپاد جاسوسی آمریکا بر فراز آسمان ایران، تغییرات پر‌سرعتی را در سیاست خارجی امارات به همراه داشته است؛ از تأکید انور قرقاش، وزیر مشاور در امور خارجه بر ضرورت دیپلماسی برای حل بحران منطقه، تا سخنان عبدالله بن زاید، وزیر خارجه امارات درباره نبود نشانه‌های کافی در پرونده انفجارهای فجیره و اخیرا نیز انتشار خبری مبنی بر تصمیم این کشور برای عقب‌نشینی تدریجی از یمن. تمام اینها در حالی است که علاوه بر خبر رویترز و انتشار گزارش‌های ضد‌و‌نقیض از وضعیت نیروهای ائتلاف عربی در عدن، هنوز هیچ نشانه واقعی دیگری از عقب‌نشینی امارات از یمن در دست نیست. روزنامه رأی‌الیوم اما با تفسیری کلی از رویکرد حاکم بر سیاست خارجی امارات می‌نویسد: وضعیت متحدین امارات در لیبی، عدم‌توانایی این کشور برای شکست مقاومت انصارالله در یمن و از همه مهم‌تر، قدرت‌نمایی نظامی ایران در خلیج‌فارس می‌تواند نقطه آغازی برای پایان ماجراجویی‌های نظامی امارات باشد؛ کشوری که طی سال‌های اخیر بیشتر در قامت یک قدرت استعماری رفتار کرده و نه یک شیخ‌نشین عربی کوچک.
