چشم ویلاسازان به باغ‌های لاهیجان

 
فرشته رضایی | رشت- خبرنگار


دست‌اندازی به منابع طبیعی و جنگلی گیلان تمامی ندارد. در مناطق ییلاقی و جنگلی و ارتفاعات ویلاهایی ساخته می‌شوند که بی‌نام و نشان هستند. 

گفته می‌شود تعدادی از آنها مربوط به برخی از مسئولان دولتی یا افراد مشهوری هستند که برای تابستان‌گذرانی چندروزه حجم وسیعی از باغ‌ها و اراضی برنج و چای را از بین می‌برند و ویلایی طبق نمادهای غیربومی در دل جنگل‌ها می‌سازند.

پیش از این «احمد سیاوش‌پور»، رئیس کل دادگستری گیلان با اشاره به این‌که اولین خسارت به اراضی ملی را دستگاه‌های متولی وارد می‌کنند، گفته بود: اگر دستگاه‌های متولی به مقوله پیشگیری توجه کنند، شاهد این میزان خسارت به انفال و اراضی ملی و کشاورزی نخواهیم بود.

طبق آمارهای دادگستری گیلان، سال گذشته 150 هکتار از اراضی زراعی و باغی تغییر کاربری داده شد. با ادامه این روند در سال‌های آینده چیزی از این اراضی در گیلان باقی نخواهد ماند.


ورود آقازاده‌ها و سلبریتی‌ها به ویلاسازی 

در کنار غفلت بسیاری از متولیان امر، همکاری پنهان برخی فعالان در روستاها (مثل دهیاران) و صدور مجوز مثل امتیاز آب و برق برای ویلای در حال ساخت، جولان غیربومی‌ها هم در گیلان بیشتر از قبل شده است.

در هفته اخیر دادستان لاهیجان از ویلای یک نماینده مجلس در لاهیجان خبر داد و خواستار برخورد با این ویلاسازی‌ها شد. 

«رضا رحمانی» با تاسف از این‌که آقازاده‌ها و سلبریتی‌ها وارد استان شده و اراضی گیلان را به بهانه‌های مختلف خریداری می‌کنند، خطاب به مدیران استان بیان کرد: ایراد کار از ماست، مالک ویلایی چند میلیارد تومانی که با تغییر کاربری غیرمجاز، پروانه برایش صادر شده و مجوز آب و برق گرفته است، برای خود حق ایجاد می‌کند. اگر این اراضی از طرف ادارات مربوطه پروانه نگیرند، ویلاسازان چنین حقی برای خود قائل نمی‌شوند.

دادستان لاهیجان با انتقاد از عملکرد نمایندگان مجلس در خصوص حمایت نکردن از اراضی کشاورزی و ویلاسازی در آنها، چنین اقدامی را شبیه آتش کشیدن باغ‌ها دانست.

 اشاره دادستان لاهیجان به «محسن کوهکن» نماینده لنجان در مجلس بود که در روستای لیالمان ویلا ساخته است. 

شکایت از دادستان 

در پی این اظهارات «محسن کوهکن» از دادستان لاهیجان شکایت کرد. وی در این زمینه توضیح داد: حدود 13 سال قبل زمینی داخل روستا و در قالب طرح هادی روستایی خریدم. 

داخل این زمین یک ساختمان قدیمی 60 ساله و یک ساختمان مخروبه بود که همان را اصلاح کردم.نماینده لنجان در مجلس تصریح کرد: زمانی که این ملک را خریداری کردم، ساخت‌و‌ساز در آن انجام شده بود و این ساخت‌و‌ساز با مجوزهای قانونی بود.

 ضمن این‌که بعد از مدتی آن را فروختم و امروز مالکش نیستم.عضو فراکسیون ولایی مجلس با انتقاد از اظهارات دادستان لاهیجان بیان کرد: زمانی که این اظهارات را شنیدم، بلافاصله از ایشان شکایت کردم؛ چراکه اظهارات ایشان ضمن توهین، مصداق نشر اکاذیب است و می‌گوید باغ‌های چای را آتش زده‌ام. 


طرح هادی به معنای اجازه داشتن
 برای تغییر کاربری‌ نیست

برخی معتقدند تغییر کاربری‌ نتیجه اجرای طرح هادی در روستاهاست. در این زمینه مهندس «محمد اکبرزاده» مدیر کل بنیاد مسکن گیلان به همشهری گفت: در روستاهایی که طرح هادی اجرا می‌شود متاسفانه شاهد تغییر کاربری غیرمجاز هستیم که باید با اهرم قانون و تصمیم‌گیری‌های قانونی جلوی این اقدام گرفته شود.

 اجرای طرح هادی به معنای اجازه داشتن برای تغییر کاربری‌ نیست، در واقع یکی از مهم‌ترین اهداف اجرای طرح هادی در روستاها حفظ اراضی حاصلخیز کشاورزی و یکپارچه‌سازی آنهاست.

وی با بیان این‌که 600 روستا در گیلان از طرح هادی برخوردار شده‌اند، ادامه داد: تیمی قوی برای جلوگیری از تغییر کاربری‌ها در گیلان فعالیت دارد و انسجام در حفظ و یکپارچه‌سازی اراضی کشاورزی یکی از وظایف مهم بنیاد مسکن گیلان محسوب می‌شود.


پیگیری پرونده‌های تغییر کاربری غیرمجاز

رئیس سازمان جهاد کشاورزی گیلان‌ هم گفت: ‌اکنون ۲۴۴پرونده در خصوص تغییر کاربری‌های غیرمجاز در گیلان موجود بوده و ۱۳۹پرونده در حال پیگیری است. 

«علی درجانی» افزود: با برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته از تغییر کاربری ۱۶۴هکتار از اراضی کشاورزی گیلان در سال گذشته پیشگیری شد.

 
بازنگری در قوانین و اجرای طرح‌های پیشگیرانه

یک فعال محیط‌زیست با اشاره به گفته‌های اخیر دادستان لاهیجان بیان کرد: ساخت ویلا از سوی افراد متمول و دارای موقعیت در گیلان موضوع جدیدی نیست. 

بارها دیده‌ایم در مناطق بکر یا در نوک قله کوه یک ویلای بزرگ و آنچنانی ساخته شده است و مالک فقط برای 2 روز به آنجا می‌آید. در ارتفاعات دیلمان، ماسال و... این معضل فراوان وجود دارد و علی‌رغم جلسات و تذکرات باز هم شاهد چنین مواردی هستیم.

«ماهان مه‌رو» ادامه داد: بخشی از این تغییر کاربری‌ها به دلیل قرار گرفتن اراضی در طرح هادی است و این طرح بازنگری اساسی نیاز دارد. مورد بعد اجرا نشدن طرح کاداستر است که منابع طبیعی حریم خودش را مشخص نکرده و هر کسی به عنوان مثال با سند قدیمی می‌تواند به تغییر کاربری اقدام کند. 

باید این قانون را که «اگر زمین کشاورزی خود را متروکه کنیم می‌توانیم تغییر کاربری دهیم» را لغو کنیم تا به اراضی کشاورزی اجازه تغییر کاربری داده نشود. 

وی تصریح کرد: از دیلمان تا اشکورات شاهد ویلاسازی‌های متعددی هستیم. باید در طرح هادی دقت بیشتری به خرج دهند و مسئولان با جلسه با دهیاران و بخشداران مانع رشد این تغییر کاربری‌ها شوند. 


باید نظارت و اعمال قانون جدی‌‌تر باشد

یک حقوقدان خواستار نظارت جدی دستگاه‌های اجرایی در خصوص حفظ اراضی کشاورزی و باغ‌ها شد.

«صادق پنجه‌ای» وکیل پایه یک دادگستری بیان کرد: ویلایی که امتیاز آب و برق و گاز دارد، اگر به صورت غیرمجاز ساخته شده باشد، قانونگذار می‌تواند اقدام به تخریب آن کند. 

مهم‌ترین نکته این است که وقتی جهاد کشاورزی، بنیاد مسکن و امور اراضی به عنوان نهادهای اصلی مجوز ساخت می‌دهند، بقیه هم راحت امتیاز آب و برق می‌دهند. 

در واقع در این زمینه قانون وجود دارد ولی ایراد به نبود نظارت است. سازمان بازرسی و قوه قضاییه و دیگر نهادها موظفند به این مسائل رسیدگی کنند.

وی ادامه داد: این در حالی است که شوراهای روستایی و دهیاران وظیفه دارند تخلفات را گزارش کنند. البته در بسیاری از موارد چون افراد خاص مالک این ویلاها هستند مثل مورد پیش آمده در لاهیجان، شوراها نمی‌توانند گزارش کنند. 

هر چند فرمانداری‌ها هم مقصرند و باید جدی‌تر به این موضوع ورود کنند. موردی هم که دادستان لاهیجان اشاره کرد دفاع از حقوق بیت‌المال و درست است. 

این وکیل پایه یک بیان کرد: به عنوان نمونه اگر در شهر ساختمانی تخلف دارد و گزارش شود، پلیس سریعا ورود می‌کند و اقدام به تخریب یا رفع خلافی می‌کند. به نظرم لازم است دادستان در چند مورد به طور قانونی با هرکس که قصور کرده برخورد جدی کند تا کسی نتواند به راحتی مجوز بدهد. 

پنجه‌ای اضافه کرد: در مکان‌های مختلفی مثل کوه و دریا و سواحل مجوز تغییر کاربری داده می‌شود. در اغلب موارد افراد با استمداد از افراد صاحب منصب می‌توانند به اهداف خود دست یابند.