ورزش
بی‌مهری به ورزش باستانی
تعداد کم زورخانه‌ها، قدیمی بودن ادوات آنها و شرایط مالی نامناسب مرشدان از مشکلات این ورزش باستانی در البرز است
ورزش زورخانهای، باستانی یا پهلوانی نام ورزشی با اسباب و آداب و رسوم خاصی است که در محدوده تاریخی و فرهنگی ایران از گذشته‌های دور رواج داشته است.
به گزارش فارس، ورزشهای زورخانهای نام دیگر ورزشهای باستانی ایرانیان است و در مکانی به نام زورخانه انجام میشود؛ علاوه بر انجام ورزش زورخانهای در زورخانه، کشتی پهلوانی نیز در این مکان گرفته میشود.
با تلاش فدراسیون ورزش پهلوانی و زورخانهای ایران و با همکاری سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری، پرونده ثبت جهانی آیین‌های پهلوانی و زورخانهای آماده شد و این آیین در تاریخ 25 آبان سال 89 برابر با 16 نوامبر 2010 در فهرست میراث معنوی یونسکو از سوی ایران به ثبت رسید.
ورزش باستانی از دهه ۳۰ وارد استان البرز شد و پس از گذشت چند دهه، میان جوانان و نوجوانان استان رایج شد؛ فرهنگ پهلوانی و ورزش زورخانهای نمادی از تاریخ و فرهنگ ورزش باستانی و 70 ساله کشور است.
این ورزش باستانی با آداب و رسوم خود مانند احترام به بزرگ‌تر و پیشکسوت زنده است؛ در بدو ورود ورزشکار برای داخل شدن از در‌های کوچک سر خم می‌کند و این معماری زورخانه برای ایجاد روحیه تواضع و فروتنی در ورزشکاران نسبت به پیشکسوتان و فضای مقدس زورخانه طراحی شده است.
ورزشکاران برای ورود به گود رخصت میگیرند و پس از اجازه مرشد به احترام بزرگ‌ترها گود را می‌بوسند و وارد می‌‌شوند. سپس سادات در بالای گود می‌ایستند و پس از آن به ترتیب سن پیشکسوتان در کنار سادات در بالای گود در جایگاه خود قرار میگیرند.
آموختن فرهنگ ورزش زورخانهای
«مهدی محبی» سرپرست هیأت ورزش پهلوانی و زورخانهای استان البرز عنوان کرد: باید فرهنگ فتوت، مردانگی، گذشت و بخشندگی را در بین جوانان گسترش دهیم و بدانیم که فرهنگ ورزش زورخانهای ساختنی نیست، بلکه آموختنی است و باید برای اشاعه رفتاری که موجب رشد این فرهنگ میشود در جامعه به‌خصوص در استان البرز تلاش کنیم.
سرآغاز ورزش باستانی در البرز
نایب‌رئیس سابق هیأت ورزش پهلوانی و زورخانهای استان البرز بیان کرد: ورزش باستانی از حدود سال‌های 30 تا 40 توسط پهلوانان سیدیوسف میرکریمی و محمود نوروزی که معروف به محمود شیربرنجی بود در کرج آغاز شد.
«مهدی قریشی» اظهار کرد: نخستین زورخانه در کرج توسط پهلوان سیدیوسف میرکریمی در ملک شخصی وی در خیابان دانشکده جنوبی ساخته و بعدها به تعداد زورخانه‌های شهر افزوده شد.
وی با بیان این‌که ۱۳ زورخانه در استان البرز وجود دارد، اظهار کرد: 8 زورخانه در شهر کرج پذیرای ورزشکاران نوجوان، جوان و بزرگسال در این رشته باستانی است و حدود ۷۰۰ تا ۸۰۰ نفر از ورزشکاران البرزی در این رشته فعالیت می‌کنند که این تعداد نسبت به رشته‌های ورزشی دیگر در استان کم است.
قریشی مطرح کرد: تیم جانبازان ورزش باستانی کرج تقریبا جزو تیم‌های اول این ورزش در استان البرز به شمار می‌رود و ورزشکاران این رشته، رتبه‌ها و مقام‌های ارزشمندی را به خود اختصاص
داده‌اند.
وی از پهلوانان سیدیوسف کریمی، رضا بابایی، احمد چوپانی، احمد وحید و مرحوم سلیمانی که آخرین پهلوان‌باشی کشور نیز بود به عنوان پیشکسوتان این رشته یاد کرد و گفت: از مربیان جوان و بااخلاق ورزش باستانی در البرز نیز می‌توان به رضا آب‌باریک، مصطفی واحد و احسان شرفی اشاره کرد.
نایب‌رئیس سابق هیأت ورزش پهلوانی و زورخانهای استان البرز پس از معرفی پهلوانان ارزشی کشور از نوجوانان بااستعداد این ورزش به نام محمدمهدی شوندی به عنوان سریع‌ترین چرخنده، سیدعباس حسینی به عنوان نفر اول میانداری و سید امیرحسین قریشی قهرمان کباده استان البرز یاد کرد.
وی ادامه داد: از بین مرشد‌های خوب کرج می‌توان مرشد مجید خلیلی، مرشد مصطفی، مرشد مهدی تمولی، حسین نجار و عین‌الله را نام برد.
نایب‌رئیس سابق هیأت ورزش پهلوانی و زورخانهای البرز ضمن معرفی ادوات این رشته ورزشی شامل میل، تخته‌سنگ و کباده، بیان کرد: نام‌های این ادوات از ادوات جنگی در قدیم گرفته شده است.
قریشی ضمن گلایه از مسئولان و با اشاره به مشکلات این رشته در استان البرز اظهار کرد: مسئولان به اماکن ورزش زورخانهای استان مراجعه نمی‌کنند و جویای احوال ورزشکاران این رشته نمی‌شوند و حمایتی نیز از آنها نمی‌کنند؛ این ورزش توسط خیرین ورزشی اداره میشود و با مشکلات مالی بسیاری مواجه است.
وی تعداد کم زورخانه‌های استان و فاصله زیاد ورزشکاران با زورخانه‌ها را یکی از مشکلات این ورزش دانست و عنوان کرد: زورخانه‌های قدیمی استان نیازمند بازسازی و مرمت هستند. ادوات موجود در زورخانه‌ها کهنه و یا پوسیده شده‌اند و نیاز به تعویض دارند و مرشدان استان نیز از شرایط مالی خوبی برخوردار نیستند.
امید است مسئولان جایگاه والای این ورزش باستانی را حفظ کرده و در راستای ارتقای آن تلاش کنند و چاره‌ای برای مشکلات این ورزش کهن بیندیشند و باشد که جوانان این مرز و بوم و به‌ویژه استان البرز فرهنگ باستانی خود را بهتر و عمیق‌تر بشناسند.
همچنین انتظار می‌رود مسئولان با دنباله‌‌روی پهلوانان و پیشکسوتان، ورزش باستانی زورخانهای را سینه به سینه و نسل به نسل انتقال دهند و از به یغما سپرده شدن آیین و فرهنگ پهلوانی و زورخانهای جلوگیری
کنند.
بی‌رونقی ورزش باستانی
مسئول کمیته پیشکسوتان ورزش باستانی البرز و عضو هیأت رئیسه فدراسیون ورزش پهلوانی و زورخانهای بیان کرد: در حال حاضر فعالیت این ورزش قدیمی پررونق نیست و مشکلات زیادی گریبانگیر آن است که می‌توان مشکلات مالی را در رأس آن قرار داد.
«سیدکریم میرکریمی» با اشاره به هزینه کلاس‌ها عنوان کرد: شهریه‌ها و هزینه لباس و... برای یک جوان محصل که برای سلامتی و سازندگی خود این ورزش را انجام می‌دهد، موجب میشود وی دست از فعالیت بکشد.
وی بیان کرد: در حال حاضر ورزش پهلوانی و زورخانهای در آکادمی ورزش زورخانه عیاران در استان البرز توسط نونهالان و بزرگسالان انجام میشود.ش
