در ضرورت گفتوگو
آذر منصوری، فعال سیاسی:
تقریبا میان همه جریانهای سیاسی و فکری کشور که نگران آینده ایران هستند و تحولات کشور را بهطور جدی رصد میکنند، یک توافق نسبی برای شکلگیری یک گفتوگو بهوجود آمده است؛ آثار خلأ یک گفتوگوی فراگیر در کشور در ابعاد مختلف و از شکافهایی که امروز با آنها مواجه هستیم، مشهود است. از اینرو، گفتوگو یکی از راهبردهایی است که میتوان به واسطه آن بخشی از شکافها و گسلهای موجود امروز ایران را ترمیم کرد. این گسلها مجموعهای از شکافهای فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و جنسیتی را شامل میشوند.
بر همین اساس گفتوگوها در سطح ملی باید پیرامون این گسلها شکل بگیرد. تقویت کانون خانواده، نحوه و شرایط زیست شهری و مسائل مختلفی مانند کسب و کار و اشتغال که اقلیم ایران را در معرض تهدید قرار داده است، میتوانند بهعنوان محورهای گفتوگو میان جریانهای فکری و سیاسی مختلف درنظر گرفته شوند. مسئله مورد تأکید من این است که در کنار پذیرش ضرورت شکلگیری چنین گفتوگوهایی، مسیر گفتوگوها نیز باید به درستی تبیین و روشن شود. با توجه به رویکردی که دولت آقای روحانی نشان داده و اقداماتی که در سالهای گذشته در این زمینه انجام شده و گامهایی که در این مسیر برداشته شده است، میتواند گروهی را مسئول و متولی جریانسازی این شکل از گفتوگوها تعیین کند. به اعتقاد من شکاف سیاسی موجود در کشور اصلیترین و مهمترین گسل موجود در کشور است که خود مانع از شکلگیری گفتوگوها در سایر حوزهها شده است.
بنابراین گفتوگوهای سیاسی در سطح ملی میتواند زمینه را برای حل دیگر چالشهای کشور فراهم کند. در کنار این ضرورتها و نیز با توجه به اعتراضات اخیر، هم دولت و وزارت کشور و هم کانونهایی که مجتمعکننده نهادهای غیردولتی و مدنی و احزاب هستند میتوانند برای شکلدهی به یک گفتوگوی فراگیر پیشگام بشوند. موضوع مهم دیگر، محورهای گفتوگوست و اینکه درباره چه چیزهایی باید گفتوگو شود؛ بهنظر من محورهای گفتوگو، قابل ارزیابی از طریق افکار سنجی است. مسائل و چالشهایی که تهدیدهایی را متوجه کشور میکنند، میتوانند تعیینکننده اولویتها برای گفتوگو باشند. مسئله مهم دیگر، عزم و ارادهای است که برای جریانسازی گفتوگو در فضای عمومی کشور لازم است؛ در این زمینه میتوان به نقش رسانههای رسمی و فراگیر مانند صداوسیما تأکید کرد. صداوسیما چنانچه ارادهای در اینباره داشته باشد میتواند زمینه را برای گفتوگوهای بین نسلی فراهم آورد. این گفتوگوها باید برمبنای پرهیز از هرگونه تلاش برای پاککردن صورت مسئله و سرپوش گذاشتن بر واقعیتها صورت بگیرد. هر مسئلهای که زمینهساز شکاف میان حاکمیت و مردم است میتواند مقدمهای برای گفتوگوهای بین نسلی درنظر گرفته شود؛ چرا که افزایش این شکاف به منزله یک تهدید جدی برای منافع ملی است.
گفتوگوها میتوانند در سطوح مختلف مورد پیگیری قرار بگیرند؛ در سطح حقوقی، مانند شخصیتها و نهادهایی که به لحاظ حقوقی به رسمیت شناخته میشوند و در سطح شخصیتهایی که به لحاظ میزان اثرگذاری در فضای عمومی کشور از اهمیت و وجاهت بالایی برخوردار هستند. بهطور کلی، هرنهادی که در این کشور مسئولیت دارد مانند دانشگاهها، تشکلهای دانشجویی، احزاب و نهادهای مدنی، رسانههای جمعی و... هریک به سهم خود میتوانند در راستای کاهش شکافها و گسلهای مختلف سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فکری و جنسیتی از طریق گفتوگو ایفای نقش کنند.