تهران - ترکیه؛ 200مسافر!

محمد باریکانی/خبر‌نگار

قطار مسافری ایران-ترکیه تا چند هفته دیگر در اوایل تیرماه ریل گردشگری ایران ـ ترکیه و بالعکس را می‌پیماید تا علاوه بر کاهش هزینه‌های سفر مسیر گردشگری ایران و ترکیه را هموار کند.
این قطار به مقصد 2 شهر وان و آنکارا در کشور ترکیه حرکت می‌کند و براساس اطلاعات رسیده به همشهری قرار است در وهله نخست مسیر تهران ـ وان به‌عنوان مقصد اول حرکت این قطار راه‌اندازی شود.
تصمیم راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران برای راه‌اندازی مجدد قطار 
ایران - ترکیه پس از آن صورت گرفته است که بهمن‌ماه سال گذشته مهم‌ترین هلدینگ گردشگری ترکیه در ایران همراه با توراپراتورهای ترکیه به تهران آمدند و با امضای موافقتنامه‌ای در حضور معاون گردشگری کشور، با بخش خصوصی گردشگری ایران به توافق رسیدند که علاوه بر تبلیغ جاذبه‌های گردشگری ایران در ترکیه، گردشگران آن کشور را نیز ترغیب به سفر به ایران کنند. از این منظر راه افتادن مجدد قطار ایران-ترکیه به مقصد وان اگرچه زمینه سفر آسان و کم‌هزینه‌تر ایرانی‌ها به ترکیه را فراهم می‌کند اما به‌نظر می‌رسد هیچ دستاوردی در ورود گردشگران ترکیه به ایران نداشته باشد.
راه‌اندازی قطار بدون مشورت با معاونت گردشگری و وزارت خارجه
پیگیری‌های همشهری مشخص کرده است که ظرفیت قطار ایران - ترکیه که قرار است اوایل تیرماه بر ریل سفر قرار بگیرد به تعداد 200مسافر است که درصورت افزایش تقاضا امکان افزایش ظرفیت این قطار وجود دارد.
تصمیم راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران برای راه‌اندازی مجدد قطار گردشگری ایران - ترکیه بدون مشورت با معاونت گردشگری کشور اتخاذ شده و هفته گذشته نیز معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی با دعوت از مسئولان راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران ناخشنودی سازمان میراث‌فرهنگی را از این تصمیم یکجانبه اعلام کرد.
ولی تیموری، معاون گردشگری کشور در گفت‌وگو با همشهری گفت که راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران یکی از دستگاه‌های همراه با گردشگری کشور است اما در مورد تصمیم اخیر، سازمان میراث‌فرهنگی و معاونت گردشگری ملاحظاتی دارد که باید به آن توجه شود. تیموری تأکید کرد: در موضوع راه‌اندازی مجدد قطار تهران - وان معاونت گردشگری موافق این تصمیم نیست چون معتقد است این مسیر تنها به خروج گردشگر از کشور کمک می‌کند و دستاوردی در گردشگری ورودی برای ایران ندارد. او البته قطار تهران - آنکارا را از این موضوع جدا دانست و گفت: مسیر 
تهران ـ آنکارا از آن دسته مسیرهایی است که احتمال ورود گردشگر از ترکیه به ایران را تقویت می‌کند.
با این حال معاون گردشگری کشور تأکید دارد که تصمیم به راه‌اندازی مجدد قطار مسافری ایران - ترکیه یک تصمیم سه‌جانبه است که باید نظر معاونت گردشگری کشور و وزارت خارجه نیز به‌دلیل آنکه این موضوع به روابط خارجی و گردشگری مرتبط است در آن لحاظ شود.
تیموری با اعلام اینکه ممکن است این تصمیم به ارزان‌سازی سفر کمک کند، افزود: معاونت گردشگری کشور نسبت به این موضوع ملاحظاتی دارد و با اقدام به راه‌اندازی قطار تهران - وان مخالف است.

قطار ایران - ترکیه، سفر و بلیت پرواز را ارزان نمی‌کند 
برقراری ریل مسافری بین ایران و ترکیه تا چه اندازه بر سفر گردشگران به 2 کشور و برقراری تعادل در موازنه گردشگری ایران و ترکیه تأثیر دارد و اصلا چه اندازه به ارزان‌سازی سفر برای گردشگران ایرانی کمک می‌کند؟ 
برخی توراپراتورهای فعال در مسیر گردشگری ایران - ترکیه معتقدند که قطار ایران - ترکیه بیش از آنکه به ارزان‌سازی سفر توجه داشته باشد یک اقدام تبلیغاتی است و تأثیر زیادی بر کاهش هزینه سفر ندارد.
بلیت قطار تهران - آنکارا 43یورو و با مجموع زمانی 60ساعت اعلام شده است و بلیت سفر با قطار از تهران به وان نیز 20یورو با احتساب 22ساعت زمان سفر اعلام شده است.
امیر فناییان، مدیرعامل یکی از شرکت‌های خدمات مسافرتی در مسیر ایران - ترکیه به همشهری می‌گوید: راه‌اندازی قطار مسافرتی ایران - ترکیه بر کاهش نرخ بلیت پرواز به ترکیه تأثیری ندارد که شاید تنها برای شهرهای مرزی و نزدیک به مرز ترکیه مقرون به‌صرفه باشد.
او توضیح می‌دهد: گران بودن نرخ بلیت پرواز به ترکیه ارتباطی به نبود وسایل حمل‌ونقل جایگزین ندارد، بلکه عرضه و تقاضا تعیین‌کننده نرخ بلیت پرواز است.
فناییان با اشاره به توافقنامه ایران و ترکیه درخصوص راه‌اندازی 100پرواز در هفته از ایران به ترکیه و بالعکس که به امضای رئیس‌جمهوری نیز رسیده است، گفت: براساس این توافقنامه باید در هفته 100پرواز از ترکیه به ایران و 100پرواز نیز از ایران به ترکیه انجام شود که متأسفانه سازمان هواپیمایی کشوری اجازه تنها 50پرواز به ترکیه را می‌دهد و بدین‌ترتیب نیمی از توافقنامه هوایی میان ایران و ترکیه به سود طرف ترک نقض شده و همین موضوع موجب شده که قیمت بلیت پرواز به‌دلیل کم بودن عرضه افزایش یابد.


   اقدام تبلیغاتی راه‌آهن

همین دیروز در یک جست‌وجوی اینترنتی برای پرواز تهران - استانبول از سایت‌های عمده فروش که ارزان‌تر از دیگر سایت‌های فروش بلیت هواپیما اقدام به عرضه بلیت می‌کنند، بلیت پرواز از تهران به استانبول از یک میلیون و 300هزار تومان تا 8میلیون و 700هزار تومان قیمت خورده بود. اکنون امیر فناییان، مدیرعامل یک شرکت فعال در مسیر گردشگری ایران - ترکیه به همشهری می‌گوید: راه‌اندازی قطار 
ایران - ترکیه تأثیری بر گردشگری ندارد چون یک گردشگر باید 60ساعت از زمان خود را در قطاری باشد که نرخ بلیت آن 30درصد کمتر از هزینه پرواز است. فناییان با اعلام اینکه 35درصد از هزینه بسته‌های سفر به ترکیه هزینه پرواز است که می‌تواند در صورت اجرای مناسب توافقنامه ایران و ترکیه تا 15درصد نیز کاهش نرخ داشته باشد، گفت: بلیت رفت و برگشت با قطار به ترکیه 100دلار برآورد شده است؛ درحالی‌که پرواز با هواپیما به آن کشور 140دلار است؛ بنابراین حتی در ارزان شدن سفر نیز راه‌اندازی این قطار تأثیر چندانی ندارد. او تأکید کرد: سفر به خارج از کشور با افزایش عوارض خروج از کشور حالت جریمه‌ای پیدا کرده است که بر گردشگری خروجی تأثیر زیادی داشته و این عوارض حتی با سفر زمینی و ریلی نیز افزایش دارد؛ بنابراین در شرایطی که سازمان هواپیمایی خروج گردشگر از کشور را با کاهش عرضه، محدود و گران کرده است، نمی‌توان گفت که این مسیر با قطار آزاد و ارزان شده است. به گفته او، اقدام راه‌آهن جمهوری اسلامی در راه‌اندازی مجدد قطار مسافری ایران - ترکیه تنها یک اقدام تبلیغاتی است که تأثیر چندانی بر وضعیت گردشگری ایران و ترکیه ندارد.