رویای فروش سهام دولت در خودروسازها
خبر: واگذاری سهام دولت در ۶ پالایشگاه، بانکهای تجارت، ملت و صادرات ایران، بیمه البرز و بیمه اتکایی امین، ایرانخودرو و سایپا و نیز چند شرکت بزرگ دیگر در هیأت واگذاری به تصویب رسید.
نقد: صرفنظر از بقیه شرکتهایی که در مصوبه هیأت عالی واگذاری در مورد فروش سهم دولت در آنها تأکید شده، در مورد 2 شرکت ایرانخودرو و سایپا بهنظر نمیرسد مصوبه هیأت عالی واگذاری چندان کارساز باشد و فروش سهام دولت در این دو شرکت محل تردید است. در طول سالهای گذشته دولت نشان داده به فروش سهامش در این دو شرکت خودروساز تمایلی ندارد و با وجود آنکه بارها جلسات کارشناسی مختلفی در این زمینه تشکیل شده این واگذاری هیچگاه به سرانجام نرسیده حتی مقامات وقت سازمان گسترش و نوسازی صنایع بارها تأکید کردهاند دولت سهمش را در شرکتهای خودروساز کم نمیکند. به این ترتیب، با وجود اینکه مصوبات هیأت عالی واگذاری لازمالاجراست اما سوابق گذشته نشان داده، تکالیف قانونی هم نمیتواند مقاومتها در برابر خصوصیسازی را بشکند و نمونه کامل و عملی آن را میتوان در فروش سهام پرسپولیس و استقلال جستوجو کرد که با وجود تلاشهای سازمان خصوصیسازی هنوز سهام این دو باشگاه خصوصی نشده است. در مورد شرکتهای خودروسازی هم همین رویه حاکم است و بهدلیل نفوذ و شرایط سیاسی حاکم بر این دو شرکت بهنظر بسیار بعید است که خصوصیسازی بهطور کامل در این دو شرکت اجرا شود. این دو شرکت حتی در طول سالهای گذشته از طریق خودمالکیتی یا معاملات ضربدری بخشی از سهام خود را خریدهاند و ساختار حاکمیتی خود را بر صنعت خودروسازی مستحکمتر کردهاند. در حقیقت لابیهای موجود در این صنعت به قدری پیچیده است که بهنظر نمیرسد اصلاح ساختاری مالکیتی این شرکتها از طریق فروش سهام دولت بهراحتی میسر باشد.