ساز مخالف 10درصدی با همراهی کر100درصدی

ندا انتظامی /روزنامه نگار


آذر سال 1396سیدمجتبی حسینی از وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی حکم خود را دریافت کرد و بر صندلی معاونت امور هنری تکیه زد. انتظار می‌رفت که زیر مجموعه‌های معاونت او که تعدادشان کم نیستند به آرامش نسبی برسند یا همان آرامش قبلی خود را حفظ کنند. از دوران مدیریت او هنوز 3‌ماه نگذشته بوده که برخلاف درخواست هنرمندان،  به پیشنهاد او و با حکم وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، مدیرکل مرکز هنرهای نمایشی تغییر کرد و روز بعد آن  علی ترابی به‌عنوان مدیرکل دفتر موسیقی انتخاب شد که این انتخاب با توجه به سابقه او با استقبال هنرمندان مواجه شد. اما بعد از گذشت 14‌ماه که از مدیریت علی ترابی می‌گذشت او استعفای خود را تقدیم معاون هنری کرد.

روزهای خوش موسیقی
علی ترابی در جایگاه مدیر فرهنگی سال‌هاست که درحوزه موسیقی فعالیت می‌کند. او سال 1398به‌عنوان سرپرست دفتر موسیقی حکم گرفت؛ درحالی‌که پیش از این به‌عنوان معاون مدیرکل دفتر موسیقی مشغول فعالیت بود. در دوران سرپرستی او بود که ارکستر ملی، فعالیت خود را بعد از استعفای فرهاد فخرالدینی آغاز کرد و از همه مهم‌تر حضور هوشنگ ظریف، حسین علیزاده،  ارسلان کامکار،  فردین خلعتبری،  علی ترابی به‌عنوان شورای فنی ارکسترها و اعتماد به بردیا کیارس،  یک جوان 31ساله به‌عنوان رهبر ارکستر بود. او یک‌سال بعد صندلی دفتر موسیقی را ترک کرد و به انجمن موسیقی رفت. سال 92جشنواره موسیقی جوان پس از وقفه‌ای ۶ساله به همت انجمن موسیقی برگزار شد تا استعداد جوانان در عرصه موسیقی شناسایی شود. اما مهم‌ترین اتفاق حضور اساتیدی در جایگاه شورای سیاستگذاری جشنواره موسیقی جوان بود. هنرمندانی همچون شهرام ناظری،  حسین علیزاده،  رامبد صدیف،  داریوش طلایی،  مجید کیانی،  علی اکبر شکارچی و محمد موسوی، چه در شورای سیاستگذاری و چه در بخش داوری شرکت کردند. نقش ترابی در راه‌اندازی جشنواره موسیقی جوان باعث شد که شهرام صارمی،  مدیر اجرایی سی و پنجمین جشنواره موسیقی فجر یک روز پس انتصاب مدیر جدید دفتر موسیقی وزارت ارشاد در استعفای خود به آن اشاره کند: «امیدوارم لطمه‌ای به سایر اتفاقات موسیقی به‌ویژه جشنواره موسیقی جوان که در سال‌های گذشته به شکلی بسیار جدی و حرفه‌ای اجرا شده،  وارد نشود.» ترابی در دولت یازدهم مشاور امور مطالعات و برنامه‌ریزی معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی شد و پس از آن به دفتر موسیقی رفت که ماجرای «اختصاص ۱۰ درصد مبلغ فروش کنسرت‌ها به فعالیت‌های فرهنگی» کنسرت‌ها باعث شد که او از این سمت کناره‌گیری کند.

استعفایی که تأیید نشد،  اما پذیرفته شد
استعفای تأیید نشده علی ترابی برخلاف انتظار بود اما نکته عجیب آن حکم سریع برای مدیر جدید دفتر موسیقی بود. به‌عبارت دیگر، این حکم این تصور را در ذهن متصور می‌کند که یا علی ترابی خیلی قبل‌تر استعفای خود را اعلام کرده است یا قبل از استعفای ترابی هماهنگی‌های لازم برای جانشین جدید او انجام شده بود. چرا که روند دادن حکم برای مدیریت، پروسه‌ای است که نیاز به زمان دارد و از اعلام استعفای ترابی تا صدور حکم برای محمد‌اللهیاری یاری فومنی،  مدیرکل جدید کمتر از 8ساعت زمان صورت گرفت.

این قانون پرحاشیه
علی ترابی استعفای خود را به اعتراض «اختصاص ۱۰ درصد مبلغ فروش کنسرت‌ها به فعالیت‌های فرهنگی» اعلام کرد. این قانون مصوب مجلس شورای اسلامی و لازم‌الاجراست و به‌عبارت دیگر، باید در هر شکلی اجرا شود. در این طرح برگزار‌کنندگان کنسرت در هر ژانری موظف هستند که 10درصد از فروش کنسرت‌های خود را به‌حساب خزانه‌داری کل کشور واریز کنند تا معادل این ۱۰ درصد در اختیار وزارت فرهنگ و ارشاد برای فعالیت‌های فرهنگی و هنری و همچنین اداره مجتمع‌های فرهنگی و هنری در شهرستان‌های غیراز مراکز استان قرار گیرد.
این طرح که اسفند سال گذشته تصویب شد از همان ابتدا با مخالفت‌های هنرمندان مواجه شد،  دلایل آن هم ساده بود؛ چرا که در این طرح همه کنسرت‌ها شامل این 10درصد شده بودند،  حتی کنسرت‌هایی که درآمدزایی ندارند. مانند کنسرت‌های موسیقی نواحی،  موسیقی سنتی و کلاسیک. برگزار‌کنندگان کنسرت، اجرای این قانون را منجر به گران شدن بلیت کنسرت دانستند. امری که علی ترابی به آن اعتراض کرد: « باید نگرانی‌هایی در این مورد داشته باشیم چرا که به‌نظر می‌رسد آن‌چنان ابعاد کارشناسی در این قانون درنظر گرفته نشده است.»  به‌نظر می‌رسد که جلساتی که علی ترابی برای حل این مشکل وعده داده بود به سرانجام نرسیده است که او راه‌حل آن را استعفا دانسته است: «در راستای منافع موسیقی به نقطه‌ای رسیدم که ممکن است نبودنم در دفتر موسیقی،  کمک به موسیقی باشد.»

همراهی با هنرمندان
محمد‌اللهیاری یاری فومنی، مدیر جوانی است که بیشتر در حوزه کتاب فعالیت داشته است. حال باید دید او می‌تواند در کنار هنرمندان قرار بگیرد و این مشکل را حل کند؟ یا پذیرفتن این سمت در این شرایط سخت اقتصادی جامعه براساس شور و حال جوانی بوده است. دفتر موسیقی مدیران متعددی را تا به امروز به‌خود دیده است اما نام نیک تنها برای مدیرانی مانده است که به حمایت از هنرمندان برخاسته‌اند.