زیست‌بوم
آتش، بلای جان جنگل‌های ایلام
مدیرکل منابع طبیعی استان: عوامل انسانی، دلیل۹۵ درصد از آتش‌سوزی‌ها در جنگل‌ها و مراتع ایلام است
رمضان نوری | ایلام –خبرنگار
هر سال با گرم شدن هوا و خشک شدن گیاهان شاهد آتش‌سوزی‌های ناگواری در جنگل‌های استان ایلام هستیم که عمده آنها عامل انسانی دارند.ایلام ۶۴۰ هزار هکتار جنگل و ۷۸۰ هزار هکتار مرتع دارد و بیش از ۸۷ درصد مساحت این استان را منابع طبیعی تشکیل می‌دهد. جنگل‌های ایلام عمدتا کوهستانی و صعب‌العبور هستند و به همین دلیل بکر باقی مانده‌اند.
در سال‌های اخیر معضل بزرگی به نام آتش‌سوزی جنگل‌ها و مراتع استان حیات درختان بلوط و گونه‌های جانوری آن را به خطر انداخته است. معمولا با شروع گرمای هوا آتش‌سوزی‌ها در جنگل‌ها و مراتع و البته بعضی از مزارع استان بیشتر می‌شود. امسال که به دلیل بارندگی‌های بسیار خوب حجم زیادی از گیاهان در عرصه‌های طبیعی استان وجود دارد، خطر بیشتری جنگل‌ها و مراتع استان را از لحاظ آتش‌سوزی تهدید می‌کند.
شناسایی مناطق مستعد آتش‌سوزی
مدیرکل منابع طبیعی ایلام در گفت‌وگو با خبرنگار همشهری اظهار می‌کند: با آغاز فصل گرما و خشکی هوا، احتمال وقوع آتش‌سوزی در عرصه‌های طبیعی افزایش می‌یابد. «رضا احمدی» می‌افزاید: بارش‌های کم‌نظیر امسال پوشش گیاهی قابل توجهی را در عرصه‌های طبیعی استان ایجاد کرده است اما با وقوع آتش‌سوزی بر اثر گرما و خشک شدن این گیاهان، بخش وسیعی از منابع طبیعی استان آسیب می‌بیند.
وی می‌گوید: برای جلوگیری از حوادث احتمالی و جلوگیری از آتش‌سوزی در عرصه‌های طبیعی محور کار اداره کل منابع طبیعی مشارکت حداکثری مردم است. این مسئول اضافه می‌کند: ما مناطق بحرانی استان را شناسایی کرده‌ایم و با استفاده از پهپاد، روزانه پروازهایی در استان به منظور شناسایی نقاط هدف انجام می‌دهیم.
کمبود جنگلبان
احمدی می‌گوید: ما توان حداکثری نیروهای خدوم عشایری و مرتعداران و شرکت‌های تعاونی را در صورت حریق در اختیار خواهیم داشت. برای اطلاع دادن حریق جنگل‌ها و مراتع نیز شماره تماس رایگان ۱۵۰۴ امداد جنگل و مرتع به صورت شبانه‌روزی در خدمت شهروندان و هم‌استانی‌هاست.
وی با اشاره به این‌که به ازای هر 5 هزار هکتار جنگل در این استان تنها یک جنگلبان وجود دارد، ادامه می‌دهد: ضرورت دارد کشاورزان، دامداران، طبیعتگردان و تمام کسانی که در محیط‌های طبیعی و باز برای کار یا تفریح حاضر می‌شوند، از روشن کردن آتش جدا خودداری و حداکثر ملاحظات ایمنی را برای پیشگیری از وقوع حریق رعایت کنند.
نیاز به مشارکت مردم
این مسئول با بیان این‌که عامل ۹۵ درصد از آتش‌سوزی‌ها در جنگل‌ها و مراتع انسان است، اظهار می‌کند: نیروهای دولتی، انتظامی و نظامی، شوراهای اسلامی شهرها و روستاها، دهیاری‌ها و همه شهروندان عزیز با مشاهده حریق با حساسیت لازم عمل کنند و بلافاصله برای اطلاع‌رسانی از طریق کد امدادی ۱۵۰۴ منابع طبیعی و خاموش کردن آتش اقدام کنند.وی می‌گوید: حجم و تعداد آتش‌سوزی‌ها در جنگل‌های استان در تابستان ۹۶ و ۹۷ نسبت به سال‌های قبل بسیار کاهش یافت، ولی برای ریشه‌کن کردن کامل این معضل به همکاری بیشتر مردم نیاز داریم.
احداث آتش‌بر در دره‌شهر
رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان دره‌شهر نیز به خبرنگار همشهری می‌گوید: با توجه به بارندگی‌های اخیر و ایجاد پوشش متراکم گیاهی در مناطق جنگلی و درختکاری‌های حاشیه جاده، عملیات احداث آتش‌بر در حاشیه محورهای دره‌شهر به روستای فاضل‌آباد، دره‌شهر به پلدختر و دره‌شهر به روستای چمکلان به صورت رفت و برگشت به طول ۸۰ کیلومتر در حال اجراست.
«آرش مزبانی» اظهار می‌کند: با توجه به این‌که در جاده‌ها یکی از عوامل حریق بی‌احتیاطی، پرت کردن فیلتر سیگار است، احداث این آتش‌بر‌ها از سرایت آتش به مزارع کشاورزی و همچنین درختکاری‌های حاشیه جاده جلوگیری به عمل می‌آورد. وی می‌افزاید: علاوه بر حاشیه جاده‌ها در مناطق جنگلی کبیرکوه، پارک‌های جنگلی کوثر و سراب که امکان اجرای عملیات آتش‌بر وجود دارد، با روش‌های درو کردن آتش‌بر کنترل شده و شخم زدن در سطح ۱۵۰۰ هکتار در حال اجراست.
هشدارها برای طبیعتگردان
همچنین، یک کارشناس منابع طبیعی به همشهری می‌گوید: به دلیل خشک بودن پوشش گیاهی کف جنگل، شرایط برای آتش‌سوزی در آن مساعد است. بنابراین از تمامی عزیزان درخواست می‌کنیم در صورت اتراق در مناطق جنگلی یا نزدیک این مناطق به نکات ایمنی برای جلوگیری از آتش‌سوزی توجه کنند.
«علیرضا صابری» ادامه می‌دهد: مردم عزیر توجه کنند که از رها‌سازی مواد شفاف (نظیر انواع بطری شیشه‌ای و پلاستیکی)، خرده‌شیشه و اشیای مشابه در جنگل‌ها و مراتع بپرهیزند چراکه این اشیا همانند عدسی ذره‌بین عمل می‌کنند و موجب اشتعال علوفه خشک و مواد قابل اشتعال کف جنگل‌ها و مراتع می‌شوند و کانون‌های آتش ایجاد می‌کنند.
وی می‌گوید: در صورت استفاده از منقل و اجاق زغالی یا هیزمی، خاکسترهای اضافی در محیط تخلیه نشود چراکه موجب آتش گرفتن علوفه و مواد قابل اشتعال کف جنگل‌ها می‌شود. این کارشناس منابع طبیعی تاکید می‌کند: به هیچ وجه نباید داخل جنگل‌ها و مراتع آتش روشن کرد و در انجام این کار هم باید پس از اتمام استفاده از آن، از خاموش شدنش اطمینان حاصل کرد. هیچ‌وقت هم خاکسترها را بدون اطمینان از خاموش شدن کامل آتش (به وسیله آب یا مدفون کردن با خاک) رها نکنید.
