فرسایش نیروی کار ایرانی در شغل دوم
خبر: علی اصلانی، عضو هیأتمدیره کانون عالی شورای اسلامی کار میگوید: پس از افزایش دستمزد، دریافتی حداقلبگیران نهایتاً به یکمیلیون و ۸۰۰ هزار تومان رسیده که حتی از نصف مبلغ اعلام شده برای خط فقر در شهرهای بزرگ هم کمتر است؛ به همین دلیل کارگران مشمول این وضعیت برای تأمین هزینه معیشت خود به شغل دوم روی آوردهاند. به عقیده او 60تا 70درصد کارگران شغل دوم دارند و تقریباً نیمی از مسافربرهای شخصی، کارگرانی هستند که بعد از اتمام کار اول به مسافرکشی میپردازند.
نقد: ناکارآمدی نظام دستمزد در ایران سالهاست که در کوره کاهش کیفیت کار و فرسایش نیروی کار میدمد بهگونهای که بخش عمده نیروی کار با دستمزد کار همیشگی خود قادر نیستند معیشت خانواده را تأمین کنند و بهناچار شغل دوم یا درآمد دوم دستوپا میکنند. ثمره این اتفاق اولازهمه کاهش بهرهوری نیروی کار است و در ادامه بههمریختگی و آشفتگی در حوزه مشاغل، تا جایی که همه فقط برای تأمین هزینه زندگی وارد کارها میشوند و فقط منتظر گذر زمان میمانند تا مزد و حقوقشان را بگیرند آنهم بدون اینکه کیفیت کار برایشان مهم باشد. در این فرایند جدای از فرسودگی نیروی کار بهعنوان مهمترین عامل در زنجیره تولید، بنگاههای اقتصادی نیز با افت بهرهوری و افزایش هزینه مواجه میشوند چراکه در ساختار اشتباه و ضدتولید اقتصاد ایران، تولیدکننده مجبور است هم جیب واسطهها و سوداگران را پر کند و هم ارقام هنگفتی در قالب بیمه و عوارض و مالیات بهحساب دولت بریزد تا بقایش را تضمین کند؛ درحالیکه اگر ساختار اقتصاد کشور ضدسوداگری و بر پایه تولید اصلاح میشد، نیروی کار ایرانی مانند نیروی کار هر کشور پیشرفته دیگر با دسترنج خود از هرگونه حمایتی بینیاز میشد و در بازار کار نیز هر حرفهای در دست صاحبان همان حرفه باقی میماند و در این صورت نه کارگر نیازمند شغل دوم بود، نه کاهش نرخ بیکاری به دغدغه دولت تبدیل میشد و نه تولید، به شکلی که امروز هست، از نبود بهرهوری آسیب میدید.