ایمپلنت مغزی برای ترک اعتیاد

برای اولین‌بار در جهان از روش کاشت ایمپلنت مغزی برای درمان اعتیاد استفاده شده است؛ اتفاقی که هرچند برای درمان بیماری‌های دیگر نتایج قابل‌قبولی داشته ولی حالا برای نخستین‌بار برای درمان مشکلات ناشی از اعتیاد روی یک شهروند اهل چین و توسط دانشمندان در این کشور آزمایش شده است.


 نخستین انسان تحت آزمایش
بیمار معتاد که به‌خاطر حفظ حریم شخصی‌اش با هویت «یان» از او یادشده، به‌خاطر اعتیاد به «شیشه» توانایی حرکت متعادل را از دست داده، سر و زانوهایش مرتب لغزش دارند. او در بیمارستانی در شانگهای تحت عمل قرار گرفته تا سیگنال‌های الکتریسیته به‌طور مستمر به مغزش ارسال شوند. یان نخستین بیماری است که به‌خاطر درمان اعتیاد تحت چنین عملی قرار می‌گیرد.

عمل جراحی به زبان ساده
کل روند آزمایش و عمل جراحی در بیمارستان شانگهای حدود 72ساعت طول خواهد کشید. در این مدت دو سوراخ بسیار ریز در جمجمه «یان» ایجاد می‌شود که از طریق آن دو ایمپلنت (قطعه فلزی کوچک)‌ وارد بخش‌هایی از مغز بیمار می‌شود؛‌بخش‌هایی که قرار است سیگنال‌های الکتریکی رویشان تأثیر مستقیم بگذارد.استفاده از جریان الکتریکی و کمک گرفتن از الکترودها ایده جدیدی نیست. پیش‌تر برای بیماری‌هایی مثل اختلال حرکتی (پارکینسون)‌ و موارد مشابه استفاده می‌شد. ایده‌هایی نیز مطرح شده که احتمال معالجه آلزایمر را با روشی مشابه توجیه‌پذیر می‌کند.


الکترودهایی برای برقراری ارتباط
این الکترودهای کوچک مثل یک سری ضربان‌ساز عمل می‌کنند. آنها قرار است پالس‌های الکتریکی را طبق روالی از پیش تعیین شده به مغز بفرستند. این پالس‌ها بخش‌هایی از مغز را که بر اثر اعتیاد فعالیت‌شان دچار اختلال شده روشن خواهد کرد. این سیگنال‌ها دقیقا طوری تولید شده‌اند که مشابه سیگنال‌های مغزی یک فرد سالم باشند. با این حساب، مغز خیال می‌کند که ارتباط از دست رفته‌اش با بخش‌های دیگر دوباره برقرار شده و تلاش می‌کند این ارتباط را ترمیم کند. در بعضی موارد نیز، ارتباط از طریق همین سیگنال‌ها به‌صورت مصنوعی ایجاد می‌شود.

درمان اعتیاد با سیگنال 
به گزارش همشهری، در مورد درمان اعتیاد روش درمان اندکی پیچیده‌تر خواهد شد چون به جز افزایش ارتباط بخش‌های مختلف مغز با یکدیگر، این ایمپلنت‌ها با هدف کاهش نیاز مغز به دوپامین (یکی از عوامل ایجادکننده اعتیاد) تأثیر می‌گذارند. در نتیجه، ایمپلنت‌ها دقیقا در جایی کار گذاشته می‌شوند که به‌گفته دانشمندان، به‌احتمال زیاد مسئول کنترل عبور و مرور مواد به مغز است. این روش درمان پیش‌تر روی موش‌های آزمایشگاهی بررسی شده است. این موش‌ها که از قبل به هروئین معتاد شده بودند، بعد از تحریک بخش‌هایی از مغزشان تمایل کمتری به استفاده از هروئین نشان دادند. با وجود این‌ نتایج مثبت، برای اینکه چنین روش درمانی همه‌گیر شود، باید نمونه‌های انسانی نیز بررسی شوند. نخستین نمونه انسانی همین بیمار چینی است و با توجه به ساده‌تر بودن امکان پیاده‌سازی این نوع آزمایش‌ها در این کشور، به‌نظر می‌رسد بیشتر آزمایش‌های انسانی در همان‌جا انجام شوند.

درمان گران‌قیمت
این پژوهش پیش‌تر در آمریکا نیز ارائه شده بود اما به‌خاطر گران بودن روند جراحی با ایمپلنت‌های مغزی (دستگاه‌هایی که حدود 100هزار دلار قیمت دارند)‌، چین بیشتر به چنین عمل‌هایی روی آورده است. در عوض، آمریکایی‌ها تلاش کرده‌اند روش‌های مشابه دیگری را برای درمان بیماران به‌کار بگیرند. پژوهشگران انستیتو فناوری ماساچوست در آمریکا اخیرا روش جدیدی برای تحریک مغزی بیماران پیدا کرده‌اند که نیازی به عمل جراحی ندارد. در این روش پالس‌های فرکانسی قوی از بیرون به داخل مغز فرستاده می‌شوند. هر دو فرکانس در محل مشخصی که باید مورد تحریک قرار بگیرد، با یکدیگر برخورد کرده و به انرژی تبدیل می‌شوند. همین انرژی کوچک کاری را انجام می‌دهد که ایمپلنت‌های سنتی به خاطرش طراحی شده بودند. این روش جدید به‌خاطر حذف ریسک عمل جراحی و امکانی که به پزشکان برای کنترل دقیق‌تر هدف و میزان پالس‌های ارسالی دارند، معمولا بیشتر توصیه می‌شود.