آتشی که مهار شد

آتش‌سوزی در بازار تاریخی تبریز مهم‌ترین خبر آخرین روزهای هفته گذشته آذربایجان ‌شرقی بود. سرای ایکی قاپیلی‌لار در بزرگ‌ترین بازار سرپوشیده جهان دوباره سوخت و حدود 130 مغازه با خسارت‌های قابل توجهی روبه‌رو شدند.
به گزارش همشهری، ۱۳ آبان سال 88 هم قلب سرای ایکی قاپیلی‌لار به دلیل انفجار والور نفتی حدود 2 روز در زبانه‌های آتش سوخت. پس از آن اقدامات مرمتی قابل ‌توجهی در این بازار انجام شد.
مدت‌ دومین آتش‌سوزی بازار تبریز بسیار کوتاه‌تر از قبلی بود، آتش‌سوزی خارج از ساعت کاری رخ داد البته نصب دستگاه‌های هشداردهنده در دالان‌ها و راسته‌های بازار می‌توانست از گسترش آتش جلوگیری کند. 

گلایه‌های بازاریان تبریز 
مغازه‌داران خسارت‌دیده از آتش‌سوزی سرای ایکی قاپیلی‌‌لار درمانده و مستاصل در بین خاکستر سرمایه‌های سوخته‌شان چشم امید به حمایت مسئولان دوخته‌اند. آنها در شرایط سخت اقتصادی، نگران آنچه در آینده پیش‌رویشان است، هستند؛ سرمایه‌هایشان از دست رفته است و تجربه تلخی از وقوع چنین حوادثی دارند. یونس صادقی، یکی از مغازه‌داران سرای دودری بازار تبریز، که همه چیز خود را در این آتش‌سوزی از دست داده است، می‌گوید: 10 سال پیش هم چنین حادثه‌ای روی داد و با وجود این‌که اعلام کرده بودند اتحادیه‌ها خسارت مغازه‌داران را پرداخت می‌کنند، ریالی به کسی پرداخت نشد. در آن زمان بازسازی مغازه‌ها انجام شد، اما سرمایه و مدارک موجود مغازه‌داران در داخل مغازه‌ها از بین رفت و کسی از ما حمایت نکرد.
حسین پروینی، مغازه‌دار دالان متقالچی، هم با انتقاد از نبود شیر آب، امکانات و تجهیزات آتش‌نشانی در این بازار اظهار می‌کند: میراث فرهنگی مانع لوله‌کشی گاز شهری به این بازار می‌شود و مغازه‌داران مجبورند از وسایل گرمایشی نفتی برای گرم کردن خود استفاده کنند.
حسن نظری، یک مغازه‌دار دیگر، هم می‌گوید: شدت آتش چنان بود که امکانات اولیه آتش‌نشانی نمی‌توانست آن را خاموش کند. این در حالی است که اگر ماشین‌آلات سنگین آتش‌نشانی زودتر می‌رسیدند، آتش زودتر خاموش می‌شد. امسال هم مانند آتش‌سوزی 10 سال پیش خسارت زیادی به مغازه‌داران وارد شد و با توجه به گرانی کالا هر کدام از مغازه‌داران به ‌طور میانگین از یک تا 5 میلیارد ریال خسارت دیده‌اند. انتظار داریم بیمه خسارت برآورد شده را به صورت کامل پرداخت و شهرداری هم با تعمیر زودتر مغازه‌ها زمینه داد و ستد دوباره افراد خسارت‌دیده را فراهم کند. یکی دیگر از  مغازه‌داران  بازار تبریز هم با بیان این‌که در بسیاری از ساختمان‌ها سیستم اطفای حریق وجود دارد و در زمان بروز آتش‌سوزی هوشمندانه برای خاموش کردن آتش عمل می‌کند، می‌گوید: در صورت اجرای چنین سیستمی در بازار تبریز آتش گسترش نمی‌یافت. در بازار نقش‌جهان اصفهان 10 تا 15 مغازه را تخلیه و در آن کپسول‌های بزرگ آتش‌نشانی قرار داده‌اند تا در زمان بروز آتش‌سوزی مغازه‌داران با استفاده از این کپسول‌ها به خاموش کردن آتش اقدام کنند، اما در بازار تبریز چنین امکانی فراهم نشده است.

بازار ایمنی لازم را ندارد
فرماندار تبریز هم با بیان این‌که آتش‌سوزی بازار تبریز در ساعت 10:30 چهارشنبه شب آغاز و با تلاش همه‌گیر عوامل آتش‌نشانی و امدادی ساعت 3 شب مهار شد، به همشهری می‌گوید: این آتش‌سوزی تلفات جانی نداشت، اما حدود 130 مغازه دچار خسارت‌های کلی و جزئی
 شدند. بهروز مهدوی می‌افزاید: با توجه به این‌که اکثر مغازه‌های این بازار بیمه بودند، قرار شد شرکت بیمه در محل آتش‌سوزی حاضر شود و به برآورد خسارات‌ها بپردازد. بنابراین لازم نیست کاسبان به دفاتر بیمه مراجعه کنند. مهدوی با تاکید بر این‌که دلیل آتش‌سوزی هنوز به صورت قطعی مشخص نیست و نیروهای آتش‌نشانی هم به نتیجه مشخصی درباره علت اصلی آتش‌سوزی نرسیدند، اظهار می‌کند: چند سال قبل هم که آتش‌سوزی در بازار تبریز اتفاق افتاد، دقیقا در همین محل فعلی بود. دلیل آتش‌سوزی چند سال قبل انفجار والور نفتی بود.
وی با اظهار تاسف از ایمن نبودن بازار تبریز توضیح می‌دهد: عوامل نیروی انتظامی اعلام می‌کنند راسته‌ها و دالان‌های بازار بدون نگهبان است. در محل آتش‌سوزی مغازه‌های عطرفروشی وجود دارد و گویا دلیل اصلی گسترش آتش هم انفجار کپسول‌های گازی این مغازه‌ها بوده است.

 اعلام دلیل آتش‌سوزی تا چند روز دیگر 
مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تبریز هم با بیان این‌که علت آتش‌سوزی بازار تبریز در چند روز آینده اعلام خواهد شد، می‌گوید: ماموران آتش‌نشانی با برخورداری از تجربه سال 88 و با مدیریت به‌موقع در کمترین زمان توانستند آتش را به‌طور کامل مهار و خاموش کنند. 10 سال پیش خاموش کردن آتش چند روز طول کشید در حالی که این آتش ظرف حدود 5 ساعت خاموش شد و عملیات لکه‌گیری آن هم 17 ساعت ادامه داشت. محمد قلی‌زاده با تاکید بر این‌که خاموش کردن این حجم و شدت آتش در این مدت نه تنها در ایران بلکه آسیا نیز بی‌نظیر است، می‌افزاید: برای خاموش کردن این آتش علاوه بر ماشین‌آلات و امکانات 14 ایستگاه آتش‌نشانی، ماشین‌آلات اطفای حریق راه‌آهن و پتروشیمی و شهرهای سهند و سردرود هم به محل اعزام شده بود.

ارزیابی برای مرمت
مدیر کل میراث ‌فرهنگی، صنایع‌ دستی و گردشگری آذربایجان‌ شرقی هم از آغاز بررسی و ارزیابی برای اجرای اقدامات مرمتی در بازار تبریز خبر می‌دهد و می‌گوید: نیروهای یگان حفاظت میراث فرهنگی استان، کارکنان پایگاه میراث جهانی و اداره کل میراث فرهنگی آذربایجان ‌شرقی از ساعت اولیه حریق در محل حضور داشتند. مرتضی آبدار با بیان این‌که وجود فاضلاب و آب و شیرهای هیدرانت و همچنین سنگ‌فرش بودن این سرا هم در مهار آتش تأثیر بسزایی داشت، می‌افزاید: احیا و مرمت اصولی طاق و گنبد و استفاده نشدن از سقف چوبی در مغازه‌هایی که به‌صورت مدرن ساخته شده‌اند، موجب کاهش حجم آتش نسبت به آتش‌سوزی دوره قبل شد. به گزارش همشهری و طبق اظهار نظر مسئولان، در دالان سقط‌فروشان سرای ایکی قاپیلی‌لار خسارت‌های معماری نسبت به آتش‌سوزی ۱۰ سال پیش کمتر و در حد ۵۰ تا ۶۰ درصد است. در دالان میانی 2 طاق فروریخته و صدمه‌های مالی صددرصد بوده و در سرای ایکی قاپیلی‌لار هم بیش از ۱۰۰ مغازه به طور کامل سوخته است. 

   آخرین خبرها

  محمدرضا پورمحمدی، استاندار آذربایجان‌شرقی در گفت‌وگو با همشهری از واگذاری 100 مغازه رایگان به مدت یک ‌سال به صاحبان مغازه‌های سوخته بازار تبریز خبر داد.

  بهروز مهدوی، فرماندار تبریز با بیان این‌که اکثر مغازه‌های بازار تبریز بیمه بوده‌اند به همشهری گفت: شرکت بیمه برای برآورد خسارت در محل آتش‌سوزی حاضر می‌شود. لازم نیست کسبه به دفاتر بیمه مراجعه کنند.

  ایرج شهین‌باهر شهردار تبریز، به همشهری گفت: در آتش‌سوزی اخیر با کمبود امکانات مواجه نشدیم و آتش‌نشانان ظرف 5 ساعت موفق به اطفای حریق شدند. اطفای آتش ۱۰ سال پیش، ۲روز طول کشیده بود.