برند سازی؛ نیاز گردشگری مرکزی

آوا صادق|  اراک- خبرنگار:


مناطق حفاظت شده و وضعیت محیط زیست منحصر به ‌فرد این مناطق، از شریان‌های حیاتی اکوسیسـتم کشور و جزو سرمایه‌های گردشگری استان‌ها به حساب می‌آید. این در حالی است که استان مرکزی به دارا بودن زیستگاه‌های غنی حیات وحش به عنوان یکی از استان‌های تأثیرگذار در این رابطه به شمار می‌رود که دارای ظرفیت‌های متنوعی همچون تالاب میقان و «هفتادقله» است. 


یکی از این مناطق بکر و زیبا که در ۲۵ کیلومتری شمال‌ شرقی اراک در بین شهرستان‌های اراک، محلات و خمین قرار گرفته، منطقه‌ حفاظت شده‌ «هفتادقله» است که ناحیه‌ای وسیع با مساحت ۹۷ هزار و ۴۰۷ هکتار را شامل می‌شود. این منطقه به عنوان یکی از غنی‌ترین مناطق حیات ‌وحش استان مرکزی به شمار می‌رود که ظرفیت‌ مطلوبی در زمینه توسعه گردشگری پایدار، پژوهش علمی و زیست‌شناسی دارد و سالانه میزبان صدها پژوهشگر‏، گیاه‌شناس‏، حشره‌شناس و... است. با وجود این، بسیاری از کارشناسان محیط زیست بر این باورند که هنوز اقدام مناسبی برای بهره‌مندی از این ظرفیت تفریحی، گردشگری و پژوهشی در منطقه حفاظت شده و منطقه نمونه گردشگری هفتادقله صورت نگرفته است.


ظرفیت هفتادقله برای سرمایه‌گذاری گردشگری

یک کارشناس حوزه گردشگری در این رابطه می‌گوید: بی‌تردید یکی از ظرفیت‌های بسیار مهم و با ارزش اقتصادی استان در حوزه گردشگری، منطقه نمونه و حفاظت شده هفتادقله است که می‌تواند در زمینه توسعه گردشگری با محوریت‌های مختلف تأثیرگذار باشد. «علی رئوفی» بیان می‌کند: این منطقه در چند کیلومتری شهر اراک قرار گرفته و با ویژگی‌های جغرافیایی و محیطی منحصر به فرد به زیستگاه جانوران و گیاهان تبدیل شده است.

وی به ویژگی‌های این منطقه اشاره می‌کند و می‌افزاید: علاوه بر افرادی که در زمینه علوم طبیعی و جانور‌شناسی تحقیق می‌کنند هر سال گردشگران زیادی نیز برای تماشای چشم‌اندازها و گونه‌های جانوری راهی این منطقه زیبا و بی‌نظیر می‌شوند، منطقه‌ای که مانند موزه‌ای طبیعی چشم هر بیننده‌ای را نسبت به طبیعت اطراف باز می‌کند.

این کارشناس حوزه گردشگری اظهار می‌کند: منطقه هفتادقله مجموعه‌ای از کارکردهای اکولوژیکی و ارزش‌های بی‌نظیر اکوسیستم کوهستانی و دشت را در برمی‌گیرد که جاذبه‌های طبیعی آن در واقع یک موزه و آزمایشگاه طبیعی برای علاقه‌مندان به طبیعت و علوم و دانش است. هر سال علاوه بر گردشگران مختلف از سراسر ایران، گروه‌ها و افراد بسیاری از علاقه‌مندان، ‌محققان و دانش‌پژوهان رشته‌های مختلف منابع طبیعی، محیط زیست، کشاورزی، علوم زمین و جانوری از این منطقه بازدید و استفاده می‌کنند.

وی با اشاره به این‌که در این منطقه در زمان‌های معین می‌توان به شکار پرداخت می‌گوید: از «شکار ورزشی» می‌توان به عنوان شکلی از اکوتوریسم و اهداف اولیه مدیریت منطقه حفاظت شده هفتادقله بهره برد و با توجه به ظرفیت و توان اکولوژیکی بالای منطقه هفتادقله در صورتی‌ که در آن سرمایه‌گذاری‌های لازم صورت بگیرد، بی‌شک از نظر فرهنگی، اقتصادی و گردشگری اتفاق ارزشمند و بسیار مؤثری در استان ایجاد خواهد شد.

این کارشناس حوزه گردشگری بیان می‌کند: ایجاد امکانات و زیرساخت‌ها و جذب سرمایه‌گذار با ایجاد سوئیت، متل، رستوران، کافی‌شاپ، رستوران ‌سنتی، قایقرانی، دوچرخه‌سواری و اسب‌سواری می‌تواند زمینه را برای استفاده از طبیعت هفتادقله و شکار در فصول مجاز برای علاقه‌مندان و گردشگران فراهم کند.


توسعه گردشگری نیاز به مدیریت واحد دارد

یکی از فعالان زیست‌محیطی استان مرکزی نیز می‌گوید: در مورد توسعه گردشگری در مناطق حفاظت شده و تالاب‌ها، باید برنامه‌ریزی مناسبی وجود داشته باشد که متأسفانه شاهد آن هستیم در تالاب میقان و منطقه حفاظت شده هفتادقله که ظرفیت‌های بسیار زیادی در حوزه پذیرش گردشگر دارند و می‌توانند برای استان درآمدزا باشند، هنوز اقدام مناسبی برای بهبود این وضعیت صورت نگرفته است.

«محمود کلنگری» بیان می‌کند: برای اجرای طرح‌های گردشگری در مناطق غنی و حفاظت شده، نیازمند مدیریت یکپارچه هستیم و در صورتی که یک سازمان به صورت سلیقه‌ای در جهت اهداف خود حرکت کند، نمی‌توان انتظار موفقیت در مناطق بی‌نظیری همچون هفتادقله و میقان را داشت.

وی ادامه می‌دهد: خوشبختانه در فصول زاد و ولد حیات وحش، ورود گردشگران به هفتادقله با موافقت سازمان محیط زیست صورت نمی‌گیرد، اما در مورد توسعه گردشگری پایدار در منطقه می‌توان با امضای تفاهم‌نامه همکاری میان نهادهای مربوطه اقدام به گسترش گردشگری محیط زیست و اکوتوریسم کرد.

این فعال محیط زیست با بیان این‌که آموزش گردشگران از اهمیت زیادی برخوردار است اظهار می‌کند: قبل از ورود گردشگران به این مناطق ابتدا باید با نصب تابلو، برگزاری جلسات و پخش بروشور، گردشگران و علاقه‌مندان به طبیعت را از عوامل تهدید‌کننده حیات وحش و چگونگی استفاده از طبیعت زیبا آشنا کرد. همچنین می‌توان امکانات زیرساختی مورد نیاز گردشگری پایدار را در این منطقه ایجاد کرد.
کلنگری می‌گوید: در صورت وجود امکانات مورد نیاز می‌توان شاهد حضور مؤثر و گسترده‌تر گروه‌های متخصص حیات ‌وحش و محیط زیست در هفتادقله و مناطق دیگر همچون تالاب میقان بود و همین عامل باعث تحقق گردشگری پایدار در منطقه خواهد شد.


توسعه گردشگری اشتغال  به همراه دارد

مدیر کل میراث فرهنگی استان مرکزی می‌گوید: توسعه گردشگری یعنی توسعه اقتصادی، اشتغال و رونق بازار کسب و کار با کمترین هزینه در جوامع محلی، که به همین دلیل باید به منظور جذب گردشگر از این ظرفیت استفاده بهینه برد.
«علیرضا ایزدی» بیان می‌کند: متأسفانه حوزه گردشگری استان با وجود ظرفیت‌های گسترده ناشناخته مانده و در حوزه معرفی مغفول واقع شده است که امیدواریم با همکاری و مشارکت همه دستگاه‌ها و اهالی رسانه، نسبت به معرفی ظرفیت‌‌های استان اقدامات قابل توجهی صورت بگیرد.

وی ادامه می‌دهد: معرفی ظرفیت‌ها و توسعه گردشگری مستلزم فعالیت‌های وسیع در حوزه تبلیغات و برندسازی است. تعدد آثار تاریخی و طبیعی شناسایی شده در استان بیش از ‌هزار و ۶۰۰ مورد است که ‌هزار مورد آن ثبت شده و هنوز بخش عمده‌ای از آن تعیین تکلیف نشده است.
مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان با ابراز نارضایتی از این‌که بسیاری از نقاط گردشگری استان در مناطق روستایی همچون وفس، هزاوه و... مغفول مانده است اظهار می‌کند: ضعف در معرفی صحیح این مناطق و دیگر مناطق گردشگری و بی توجهی به فرهنگ‌سازی و شناسایی لطمات بسیاری را به نقاط گردشگری استان وارد کرده است.