شیوع‌شناسی معلولیت‌ها برای نخستین‌بار در ایران انجام می‌شود

معاون پیشگیری از معلولیت‌های سازمان بهزیستی کشور، از آغاز شیوع‌شناسی معلولیت برای نخستین بار در کشور خبر داد و گفت: این شیوع‌شناسی روی 100هزار نمونه در 3 استان خراسان رضوی، گلستان و خوزستان در حال انجام است.
مینو رفیعی در گفت‌وگو با ایرنا افزود: برای اینکه بخواهیم برنامه‌های پیشگیری از معلولیت‌ها را هدفمند انتخاب کنیم، باید روی معلولیت‌های شایع در کشور متمرکز شویم و بدانیم چه معلولیتی شایع‌تر است و علت آن چیست تا با توجه به آنها، برنامه‌ریزی‌های پیشگیری را انجام دهیم. وی خاطرنشان کرد: شیوع‌شناسی معلولیت‌ها کاری نیست که بگوییم هر سال انجام می‌شود بلکه در مقطعی انجام می‌شود و براساس نتایج آن، شیوع‌شناسی بعدی 5 تا 10سال بعد انجام خواهد شد.رفیعی ادامه داد: شیوع‌شناسی معلولیت‌ها را باید در سراسر کشور انجام می‌دادیم اما هزینه بر بود و با توجه به منابع محدود مقرر شد فعلا در سه استان اجرا شود؛ 100هزار نمونه انتخاب کردیم که تاکنون شیوع‌شناسی معلولیت 30هزار نمونه انجام شده و راه طولانی تا پایان آن باقی است. معاون پیشگیری از معلولیت‌های سازمان بهزیستی کشور گفت: پیش از این برنامه‌ریزی‌های پیشگیری از معلولیت‌ها براساس آمارهای بهزیستی و کتاب‌های مرجع پزشکی انتخاب می‌شد اما شاید علت معلولیت‌ها در کشور ما با بقیه کشورها متفاوت باشد؛ به‌طور مثال در ایران آمار تصادف بالاست و شاید معلولیت‌های ناشی از تصادفات بیشتر از معلولیت‌های ژنتیک باشد؛ شاید هم آمار معلولیت‌ها به‌علت ازدواج‌های فامیلی بالا باشد، این سؤالات در ذهن ما هست و جواب آنها را نمی‌دانیم.
رفیعی افزود: از روی مشاهدات نمی‌توان درباره علت معلولیت‌ها قضاوت کرد، این قضاوت‌ها علمی نیست و می‌خواهیم محاسبات علمی اپیدمیولوژیک در این زمینه انجام شود تا برنامه منطقی برای آن داشته باشیم. وی تأکید کرد: آمارهای معلولیت شناسی باید براساس پژوهش و داده پردازی باشد؛ آمار مرگ‌ومیر تصادفات را پزشکی قانونی ثبت می‌کند و محل مرجع این آمار در پزشکی قانونی است اما اینکه چند نفر بر اثر آن معلول می‌شوند، مشخص نیست.
رفیعی درباره اینکه آیا شیوع‌شناسی معلولیت در کشور با همکاری سازمان‌های دیگر و از طریق آمارگیری انجام می‌شود، گفت: شیوع‌شناسی بهزیستی براساس روش‌های اپیدمیولوژیک و نمونه‌گیری خوشه‌ای تصادفی انجام می‌شود؛ یک گروه نمونه برای رسیدن به‌علت و تشخیص انتخاب معاینه می‌کنیم و آمارگیری نیست بلکه کار صد در صد تخصصی است.معاون پیشگیری از معلولیت‌های سازمان بهزیستی کشور افزود: کار ما در این شیوع‌شناسی، آمارگیری نیست که به در خانه برویم و بگوییم فردی معلول است و در فرمی تیک بزنیم بلکه این شیوع‌شناسی، فرایند پرسشگری فنی و تخصصی است که در آن، تیم فنی متشکل از کارشناس توانبخشی، گفتاردرمان، شنوایی شناس، پرستار و پزشک برای تشخیص معلولیت حضور دارند.
رفیعی خاطرنشان کرد: پرسشگری تخصصی شیوع‌شناسی معلولیت تا آخر خرداد‌ماه تمام می‌شود، سپس پنج استان دیگر را برای اجرای شیوع‌شناسی معلولیت‌ها در نیمه دوم 98 انتخاب می‌کنیم.وی یادآور شد: در نهایت نتیجه شیوع‌شناسی معلولیت هشت استان در پایان امسال با تیم‌های اپیدمیولوژی، آمار و تخصصی به بحث گذاشته می‌شود و بررسی می‌شود که آیا لازم است شیوع‌شناسی دوباره در تمام کشور اجرا شود یا به‌علت شرایط یکسان استان‌ها، قابل تعمیم به سراسر کشور است. براساس آمار بهزیستی هم‌اکنون مشخصات یک میلیون و 560هزار معلول در سامانه بهزیستی ثبت شده است.