کاهش 45درصدی تولید خودرو در فروردین

آمارهای جدید ارائه‌شده به بورس افت تولید در صنعت خودروی ایران را تأیید می‌کند. بر مبنای اطلاعات تازه مقدار تولید خودرو در نخستین‌ماه امسال 45درصد کاهش یافته است.
به گزارش همشهری، قیمت خودرو پارسال در بازار به شکل بی‌سابقه‌ای رشد کرد و این رویه صعودی امسال هم ادامه یافته است. برخلاف رویاپردازی‌هایی که در مورد دلایل افزایش قیمت خودرو می‌شود، علت اصلی رشد قیمت خودرو، کاهش تولید است. آنطور که اطلاعات دریافتی همشهری نشان می‌دهد، کاهش تولید عمدتا ناشی از تامین‌نشدن برخی قطعات خودرو تحت‌تأثیر تحریم‌ها‌ست، با این حال، بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که علت اصلی رشد قیمت‌ها نامتناسب‌بودن تولید شرکت‌های خودروساز با نیازهای بازار ناشی از ناکارآمدی سطح بالای مدیریت این شرکت‌ها در چند دهه گذشته است. به این معنا که مدیران این شرکت‌ها در سال‌های گذشته عملا نتوانسته‌اند خودرو‌ساز شوند و صرفا با انعقاد قرارداد‌های خارجی، محصولات آنها را سر هم می‌کنند و از سوی دیگر این مدیران نتوانسته‌اند نیاز خود را به قطعات حیاتی خودرو به حداقل ممکن برسانند. بازار داخلی سال‌هاست به‌صورت انحصاری در اختیار شرکت‌های خودرو‌ساز قرار گرفته اما این شرکت‌ها به دلایل متعدد که البته بسیاری از آنها حتی از محدوده عمل مدیران هم خارج بوده، هرگز نتوانسته‌اند از این بازار انحصاری که آرزوی هر شرکت خودرو‌سازی‌ در دنیا‌ست، استفاده کنند.
از نظر علم اقتصاد، علت اصلی رشد قیمت‌ها همین نا‌متعادل‌بودن کفه عرضه و تقاضا‌ست و بقیه روایت‌ها صرفا افسانه است؛ به این معنا که هر‌گاه عرضه کاهش پیدا کند، قیمت‌ها رشد می‌کند و بالعکس.

کاهش دوباره تولید
اطلاعات آماری از مقدار تولید و فروش شرکت‌های خودرو‌ساز در سال جدید نشان می‌دهد روند کاهش تولید خودرو در سال‌جاری نه‌تنها متوقف نشده، بلکه شدت هم گرفته، درحالی‌که مدیران صنعتی و صنفی از اواخر سال قبل مدام در گفت‌وگو با رسانه‌ها اعلام می‌کنند سطح تولید افزایش یافته است.
چنانچه سطح تولید با همین رویه فعلی کاهش یابد، احتمال اینکه قیمت‌ها تحت‌تأثیر کاهش عرضه دوباره در سال‌جاری افزایش یابد، بسیار زیاد است.
اطلاعات آماری نشان می‌دهد روند تولید و فروش شرکت‌های خودروساز در فروردین امسال نسبت به پارسال 45درصد کاهش یافته و از میان شرکت‌های ایران‌خودرو، سایپا، پارس خودرو و زامیاد فقط شرکت زامیاد توانسته روند تولید و فروش خود را بهبود بخشد.
این اطلاعات نشان می‌دهد شرکت‌های ایران‌خودرو، سایپا، پارس خودرو و زامیاد در فروردین سال قبل جمعا 72هزارو509 دستگاه خودرو تولید کرده‌اند که این مقدار امسال با 44درصد کاهش به 40هزارو307 دستگاه رسیده است. این شرکت‌ها در فروردین سال قبل 44هزار دستگاه خودرو فروخته‌اند که این میزان امسال با 45درصد کاهش به 24هزارو244 دستگاه رسیده است. البته در میان این شرکت‌ها، شرکت زامیاد به‌مراتب وضع بهتری دارد و تنها شرکتی بوده که توانسته است مقدار فروشش را در فروردین امسال 8درصد بهبود دهد.

کاهش 540میلیارد تومانی فروش
اطلاعات تکمیلی در مورد ارزش کل فروش شرکت‌های خودروساز نشان می‌دهد درآمد شرکت‌های خودرو‌ساز در فروردین امسال 39درصد، یعنی رقمی معادل 540میلیارد تومان کاهش یافته است. پارسال در نخستین‌ماه سال 3شرکت ایران‌خودرو، سایپا و پارس خودرو جمعا 1374میلیارد تومان خودرو فروخته بودند که این مقدار امسال تحت‌تأثیر کاهش مقدار تولید و فروش به 834میلیارد تومان رسیده است.
همه اینها در حالی است که سطح عمومی قیمت خودرو در فروردین امسال نسبت به سال قبل 25درصد افزایش داشته؛ به این معنا که با وجود افزایش قیمت نرخ فروش هر خودرو در شرکت‌های خودروساز، این شرکت‌ها نتوانسته‌اند درآمد بیشتری به‌دست بیاورند. از میان شرکت‌های خودرو‌ساز فقط شرکت زامیاد توانسته در‌آمد‌های فروردین‌ماه خود را نسبت به پارسال 72درصد افزایش دهد. مقدار درآمد شرکت ایران‌خودرو در فروردین امسال 32درصد، سایپا 28درصد و پارس خودرو 87درصد کاهش داشته است.
به‌زعم تحلیلگران ریشه تمام این مشکلات، ساختار سهامداری و مدیریتی این شرکت‌ها‌ست که به ناکار‌آمدی آنها منجر شده است. هم‌اکنون دولت از طریق انجام معاملات ضربدری در بورس به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم سهامدار این شرکت‌هاست درحالی‌که مطابق قانون فروش سهام شرکت مادر به شرکت‌های زیرمجموعه همان شرکت، غیرقانونی است و تخلف محسوب می‌شود. به باور تحلیلگران، راهکار بهبود عملکرد شرکت‌های خودروساز، فروش سهام دولت در این شرکت‌ها و خصوصی‌سازی‌ واقعی در آنهاست و شرکت‌های زیرمجموعه نباید سهامدار شرکت اصلی باشند.