28 تالاب منشأ ریزگرد شدهاند
معاون محیطزیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیطزیست گفت: 28تالاب در کشور دچار آسیب جدی شدهاند که بررسیها نشان میدهد بین 40 تا 90درصد این تعداد تالاب، به منشا گردوغبار در کشور تبدیل شدهاند.
به گزارش همشهری، حمید ظهرابی در حالی از تبدیل شدن تعدادی از تالابها به منشا گردوغبار خبر میدهد که بنا به آماری که سازمان جنگلها و مراتع کشور چندی قبل اعلام کرد یک میلیون هکتار از عرصههای تالابی بهدلیل عدمتأمین حقابه به کانونهای گردوغبار تبدیل شده است. با وجود این، هنوز وزارت نیرو از تأمین حقابه تالابها با توجیه کم آبی دریغ میکند. عدمتأمین حقابه تالابها از یک سو و از سوی دیگر عدمتأمین حقابه منابع طبیعی مهمترین عامل بروز گردوغباری است که اکنون خوزستان و بسیاری از مناطق دیگر کشور را تهدید میکند. معاون محیطزیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیطزیست، دیروز در نشست خبری به مناسبت روز جهانی تالابها با بیان اینکه تالابهای کشور شرایط بسیار نامناسبی دارند، افزود: 250تالاب در کشور شناسایی شدهاند که از این تعداد 105تالاب بهطور دقیق مورد مطالعه قرار گرفته و مشخص شده است که 28تالاب آسیب جدی دیدهاند.
آن طور که در گزارش ایرنا آمده است، ظهرابی با اعلام اینکه یکسری اقدامات مانند فشار بیش از توان ظرفیت به حوضههای آبخیز، برداشت بیرویه و بیش از تحمل از محیط و برخی سوءمدیریتها این شرایط را برای تالابهای کشور رقم زده است، گفت: بهعنوان مثال 900میلیون مترمکعب بیشتر از توان حوضه آبریز دریاچه ارومیه آب برداشت شده همچنین برداشت بیرویه آب، وضعیتی مشابه را برای تالاب گاوخونی و زاینده رود رقم زده است؛ تالابهای واقع در ارومیه و خوزستان هم وضعیت مشابهی دارند. بهگفته وی، بهرهبرداری ناپایدار از منابع که بهرهوری زیادی هم برای ما نداشته، تالابها را در شرایط بدی قرار داده است.
ظهرابی به دوم فوریه( 13بهمنماه) روز جهانی تالابها اشاره کرد و یادآور شد: روز جهانی تالابها مقارن است با روز شکلگیری کنوانسیون رامسر که به اعتقاد بسیاری از صاحبنظران قدیمیترین معاهده بینالمللی دنیا در زمینه محیطزیست بوده که در شهر رامسر ایران شکل گرفته است.
معاون محیطزیست طبیعی سازمان حفاظت محیطزیست اظهار کرد: شعار امسال روز جهانی تالابها «تالابها برای آینده شهرها» است.
وی افزود: حدود 3میلیون هکتار تالاب در کشور وجود دارد که از این میزان 1.5میلیون هکتار در کنوانسیون رامسر ثبت شده است، همچنین 35تالاب در قالب 24عنوان در این کنوانسیون به ثبت رسیدهاند.
وی به تهیه طرح مدیریت زیست بومی و اکوسیستمی برای حفاظت از تالابها اشاره کرد و گفت: در این روش تمام مسائل و مشکلات تالابها از ابتدای کار با حضور جوامع محلی و تمام ذینفعان انجام میشود و بر این اساس تاکنون برنامه مدیریت جامع 10تالاب تهیه و مصوب شده، 6تالاب در مراحل تصویب و 2تالاب هم در حال تهیه برنامه است.
ظهرابی افزود: یکی از وظایف سازمان حفاظت محیطزیست درخصوص تالابها، محاسبه نیاز زیستمحیطی تالابهاست که 8تالاب مورد مطالعه قرار گرفته و هماکنون نیاز آبی آنها مشخص شده است.
معاون محیطزیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیطزیست ادامه داد: نیاز آبی سالانه تالابهای حوضه آبریز دریاچه ارومیه، شادگان، گاوخونی، هورالعظیم، هامون، گندمان، چغاخور و تالابهای 14گانه لرستان هم مشخص شده است.
وزارت نیرو حقابه تالابها را تامین نکرد
وی با تأکید براینکه مدیرانی که رویکردشان تا چند سال پیش ایجاد سد برای توسعه کشاورزی بود باید رویکرد خود را تغییر دهند، تصریح کرد: در این راستا تلاش شد وابستگی مستقیم معیشتی به آب و تالاب بهویژه در حوضههای آبریز تالابهای مهم مانند ارومیه کاهش یابد. بر این اساس طرح معیشت جایگزین در 11روستا در حوضه آبریز دریاچه ارومیه و 2روستا در جنوب کشور اجرا شد. همچنین طرح کشاورزی پایدار در 160روستا در این حوضه اجرا شد که هدف آن کاهش مصرف آب ضمن ارتقای تولید و اشتغال است.
ظهرابی درباره همکاری وزارت نیرو برای تأمین حقابه تالابها هم گفت: وزارت نیرو مانند سنوات گذشته حقابهای را برای تالابها اعلام کرده که طبق آییننامه مصوب هیأت دولت، وزارت نیرو موظف به اجرای آن است، البته در این قانون تأکید شده که برای احیای تالابها و حفظ محیطزیست حقابه زیستمحیطی بعد از شرب قرار گیرد اما در شرایط اقتصادی کنونی در بسیاری از حوزهها، فعالیتهای کشاورزی و صنعتی بالاتر از محیطزیست قرار گرفته که باید رفع شود.
وی با اشاره به اولویت بندی در تخصیص آب گفت: با توجه به شرایط آب و هوایی و کاهش حدود 60درصدی بارندگی در کشور، بسیاری از حوزهها در زمینه تأمین آب شرب هم با مشکل مواجه شدند، اما در هر صورت با توجه به تأکید رئیسجمهور بر تأمین حقابه تالابها، اصرار ما بر رعایت این اولویتبندی است. معاون محیطزیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیطزیست اظهار کرد: تاکنون آنطور که انتظار داشتیم حقابه محیطزیستی تالابها تأمین نشده اما امیدواریم با وجود داشتن قانون و تأکید رئیسجمهور شاهد اجرای صحیح تأمین حقابه تالابها باشیم.