شکرپلو با سالاد شیرازی

سارا چشمی

کم پیش می‌آید کسی دوست داشته باشد در مسافرت هم آشپزی کند؛ یکی از دوست‌های روانشناس می‌گفت:«از ایرادهای سفرهای ایرانی شاید همین باشد که بعضی‌ها حتی در سفر هم به فکر آشپزی‌اند و این دیگر چه سفری است که در آن باز هم باید آشپزی کنی و...» حال‌و‌هوای چنین سفری شبیه طعم آش‌رشته پرملاط و کم‌آبی می‌شود که رویش پر از پیاز و نعناداغ و یک عالمه کشمش است اما با این حال، آشپز در آن زهر ریخته است! اصل موضوع اینکه در سفر، آشپزی اصلا خوش نمی‌گذرد و به این ترتیب این صفحه هم اصلا قرار نیست دستور آشپزی غذاهای شیرازی باشد؛ به‌جایش دنبال توصیف‌های جذاب از غذاهایی می‌گردد که در سفر به شیراز بدون خوردن آنها نباید به شهرتان برگردید.

در اغلب شهرهای ایران، غذایی وجود دارد که در واقع حکم همان «مرغ» معروف «عروسی‌ و‌ عزا» را دارد؛ غذایی که خوردنش عادت مردم آن شهر است. در شیراز اسم این غذا «شکرپلو» است. این غذای معروفی است که هم در مراسم عروسی و هم عزا می‌خورند و جالب اینکه شکرپلو را حتما هم با قیمه می‌خورند. شما می‌توانید در ذهنتان اینطور مجسم کنید که یک بشقاب برنج زعفرانی مقابل‌تان است و یک کاسه قیمه هم کنارش که بریزید روی برنج و... تنها تفاوت خوردن چنین غذایی در شیراز با سایر نقاط ایران این است که برنجش با شربت زعفران و شکر شیرین شده است و این همان شکرپلوی معروف شیرازی است. این غذا با یک ظرف سالادشیرازی تکمیل می‌شود که توصیفش بماند برای بخش مربوط به سالاد شیرازی در همین مطلب.

شاید غذایی مثل «آش» به‌اندازه تمام استان‌های موجود روی نقشه ایران تنوع در اسم و نحوه پخت داشته باشد. یکی از عادت‌های جالب مردم شیراز خوردن‌ آش به‌عنوان صبحانه است؛ آشی به اسم «آش‌سبزی». البته این موضوع جزو آداب‌و‌رسوم دیرینه شیرازی‌ها به‌شمار می‌رود، با این‌حال منابع موثق از شیراز خبر می‌دهند که هنوز هم عده‌ای در شیراز این عادت را صبح‌ها سرمیز صبحانه به‌جا می‌آورند.‌آش دیگری که در سفر به شیراز باید خوردنش را تجربه کنید، «آش ‌کارده» است. حداقل به‌خاطر اسم جالبش هم شده، باید طعم آن را چشید. در پخت این‌ آش از گیاهی استفاده می‌شود که ظاهرا فقط در شیراز می‌روید.

سالاد شیرازی الان دیگر یکی از سالادهای معروف ایران به‌شمار می‌رود و بعید است کسی طعمش را نچشیده باشد. بنابراین تنها 2نکته باقی می‌ماند: اول اینکه شیرازی‌ها حتما با آبغوره سالاد شیرازی درست می‌کنند و دوم اینکه از نظر یک شیرازی مواد تشکیل‌دهنده این سالاد باید ریزِ ریزِ ریز خرد شده‌باشند که در غیراین صورت دیگر سالاد شیرازی محسوب نمی‌شود.

برای کسانی که از شیرینی لذت می‌برند، شیراز یکی از شهرهای رؤیایی ایران به‌شمار می‌رود. این شهر پر از حلواست اما حلواها در واقع «طرح‌حلوا» هستند و ربطی به آن حلوای معروف ندارند که همه‌جا پخته می‌شود. این حلواها با اسامی و رنگ‌های مختلف، جزو سوغاتی‌های شهر هم به‌شمار می‌روند. نکته دیگر در باب شیرینی اینکه در شیراز کلوچه را با مسقطی می‌خورند و اگر بپرسید چرا؟ پاسخ می‌شنوید:«چون کلوچه بی‌مزه است و مسقطی شیرین.» خودتان می‌توانید در سفر به شیراز این حرکت را امتحان کنید؛ طعم تلفیقی کلوچه و مسقطی در دهان.

الان هوا گرم است و شیراز هم یکی از گرم‌ترین شهرهای ایران. نوشیدنی‌های برگرفته از عرقیجات در این فصل می‌توانند حس شبیه به خنک‌شدن روح را در شما ایجاد کنند. معروف‌ترین آنها با عرق بیدمشک و کاسنی درست می‌شود. اهالی شیراز این عرقیجات را به‌صورت آماده می‌خرند و خودشان با شکر یا شربت آماده دیگری مخلوط می‌کنند و... نتیجه‌اش شگفت‌آور است، حتما امتحان کنید.

از دیگر عادت‌های غذایی شیرازی‌ها، یکی هم خوردن خورش کنگر است. این غذا هم در دیگر نقاط ایران چندان رایج نیست، بنایراین حیف است در سفر به شیراز خوردنش را تجربه نکنیم. آش‌ماست که در اصفهان و بعضی نقاط دیگر ایران هم مصرف می‌شود- با ماست، برنج، لپه و گوشت پخته می‌شود- در شیراز از آن به‌عنوان پیش غذا یا حتی دسر استفاده می‌کنند. دیگر اینکه غذایی به اسم «لایی‌پلو» هم می‌تواند یکی از گزینه‌های مهم در سفر به شیراز باشد و بالاخره هرطور هست، از اهالی این شهر بخواهید امکان خوردن «دمبل» را برایتان فراهم کنند. دمبل گیاهی کوهی و بسیار نایاب است که ظاهری شبیه به زنجبیل و طعمی شبیه به قارچ دارد. می‌گویند این گیاه پس از نخستین رعد و برق و بارش باران در کوه می‌روید و خواص عجیبی دارد.