خسارات و انباشت مشکلات

شهلا کاظمی‌پور/ جامعه‌شناس
اساسا سیل یک بلیه طبیعی است. در هر جایی که بارش وجود داشته باشد، احتمال وقوع سیل وجود دارد. اما میزان تأثیرات و خسارات بستگی به عوامل مختلفی دارد. در واقع وضعیت نقطه‌ای که دچار سیل شده‌ است میزان خسارات و تلفات را رقم می‌زند. در همین سیل اخیر اگر زیرساخت‌ها کامل، سالم و با کارآیی صددرصد بودند، اگر همه سازه‌ها مهندسی‌ساز و متعارف بودند، اگر مکان مسکن‌ها مناسب و دور از حریم و خارج از مسیل رودخانه‌ها بود و به عبارت بهتر و کامل‌تر اگر ما جنبه‌های عمومی فقر را در ساخت‌و‌سازها و سکونت مردم نداشتیم، قطعا شاهد این حجم از خسارات و صدمات نبودیم.

با وقوع سیل و وجود این مشکلات، اکنون همه برای جبران خسارات چشم به دولت دارند. دولت هم در این زمینه خود را موظف و متعهد نشان می‌دهد، اما اگر همه دولت‌‌های قبلی از همان ابتدای شکل‌گیری محله‌ها به فکر تقویت زیرساخت‌ها  و نظارت بر ساخت‌و‌سازها بودند، با انباشت مشکلات و این میزان از آسیب‌پذیری مواجه نبودیم.

در واقع وظیفه دولت بیش از دخالت، نظارت است. اگر همه رودخانه‌ها و سدها لایروبی شده بودند و ظرفیت کافی برای انباشت آب داشتند، چنین نمی‌شد و اکنون که چنین شده است، پی به ضعف نظارت حتی در دولت‌های قبل می‌بریم.

به هر روی، در چنین وضعیتی باید به این فکر کرد که کمک‌ها و اقداماتی که جنبه مُسکن داشته باشند و بنیادی و ریشه‌ای مشکل را حل نکنند، همچنان ما را در مقابل بلیه‌های طبیعی آسیب‌پذیر می‌کنند.

تقویت نظارت‌ها و هر اقدامی که نشان از علاج واقعه قبل از وقوع داشته باشد، موجب افزایش اطمینان اجتماعی و رویکرد صحیح در زمینه مقاوم‌سازی است و نشان از عزم جدی برای حل مشکل دارد.