دیوار لرزان تحریم نفت ایران

چند روز مانده به پایان مهلت تمدید معافیت‌های خرید نفت ایران، خبرها حکایت از آن دارد که دیوار تحریم‌ها لرزان شده و احتمال دارد مقامات کاخ سفید در اعمال محدودیت‌های اعلام‌شده تجدیدنظر کنند، زیرا برخی کشورهای سنتی خریدار نفت ایران در حال رایزنی برای گرفتن معافیت‌های جدید هستند. از سوی دیگر تردیدها درباره جایگزینی نفت دیگر کشورها به‌ویژه عربستان و امارات به‌جای نفت ایران در حال افزایش است. ضمنا رشد بهای نفت و به‌دنبال آن بالارفتن قیمت بنزین در آمریکا یک تهدید سیاسی برای موقعیت دونالد ترامپ در انتخابات پیش‌روی ریاست‌جمهوری آمریکا قلمداد می‌شود.

عربستان و امارات بزرگنمایی می‌کنند
وزیر نفت ایران با بیان اینکه تحریم‌های نفتی آمریکا بلوف سیاسی نیست، بلکه دشمنی‌های بسیار خشن علیه ملت ایران است، گفت: عربستان و امارات درباره ظرفیت‌های نفتی خود بزرگنمایی می‌کنند. بیژن زنگنه درخصوص اینکه تحریم‌های نفتی ترامپ چقدر جدی است، به خانه ملت گفت: این رفتارها و تحریم‌های نفتی آمریکا بلوف نیست بلکه دشمنی‌های بسیار خشن علیه ملت ایران است. در چنین شرایطی خبرگزاری آسوشیتدپرس از یک عقب‌نشینی دیگر کاخ سفید خبر داده و نوشته واشنگتن در حال بررسی صدور دوره تازه‌ای از معافیت‌هاست. براساس این گزارش یکی از سناریوهای در حال بررسی آمریکا این است که به خریداران نفت ایران اجازه داده شود تا پیش از دوم‌ماه می‌(12اردیبهشت) سفارش محموله‌های تحویل در آینده را ثبت کرده و پول آن را پرداخت کنند. همزمان، حامی آکسوی، سخنگوی وزارت خارجه ترکیه گفت: آنکارا در تلاش است تا آمریکا را متقاعد کند که به پالایشگاه توپراش به‌عنوان بزرگ‌ترین وارد‌کننده نفت این کشور اجازه بدهد همچنان از ایران نفت خام وارد کند. مولود چاووش‌اوغلو وزیرخارجه ترکیه تصمیم واشنگتن برای تمدید نکردن معافیت خریداران نفت ایران از تحریم‌های آمریکا را محکوم و تأکید کرد: پالایشگاه‌های ما با نفت عربستان و امارات سازگاری ندارند. شبکه خبری بلومبرگ هم گزارش داد: ترکیه به‌دلیل ارزان‌تر بودن نفت ایران، تمایلی به واردات نفت از عربستان و امارات ندارد.

جایگزینی نفت ایران آسان نیست
سیدمهدی حسینی، قائم‌مقام اسبق وزیر نفت معتقد است: جایگزینی نفت ایران در بازار به آسانی امکان‌پذیر نیست و نباید تصور کرد آمریکا به‌راحتی می‌تواند سیاست‌های خود را اجرایی کند. به گفته این کارشناس نفتی، جامعه آمریکا به فرآورده‌های نفتی مثل بنزین و گازوئیل بسیار حساس است؛ به‌طوری که اگر قیمت هر گالن بنزین به 3.5دلار برسد ترامپ باید قید موفقیت در انتخابات آتی را بزند؛ ضمن اینکه سرمایه‌گذاری در نفت شیل آمریکا نیز در قیمت‌های60‌تا‌70دلار برای نفت توجیه دارد، برای همین ترامپ قیمت 60 تا 65دلار را هدف‌گذاری کرده و فشارهایش بر اوپک هم در همین راستاست.حسینی افزود: عربستان هم نمی‌تواند در درازمدت تولیدش را در سطحی که ادعا می‌کند ادامه دهد و امارات هم نهایتا می‌تواند بین 100 تا 150هزار بشکه عرضه کند.به اعتقاد این کارشناس مسائل انرژی در بدترین شرایط آمریکا به‌مدت 3ماه ایران را تحت فشار قرار می‌دهد و نمی‌تواند صادرات نفت ما را به صفر برساند؛ هرچند روزهای دشواری خواهیم داشت و باید فکر اساسی بکنیم.

   حنای آمریکا رنگی ندارد
غلامحسین حسن‌تاش، کارشناس نفتی معتقد است: آمریکایی‌ها با ایجاد فشار روانی می‌خواهند اقتصاد ایران را از درون دچار مشکل کنند اما واکنش قیمت دلار در داخل و واکنش قیمت جهانی نفت به این اعلام جدید آمریکایی‌ها، نشان می‌دهد که این حنا اگر نگویم دیگر رنگی ندارد، بسیار کمرنگ شده است. به عقیده حسن‌تاش میزان فشار آمریکایی‌ها بستگی کامل به شرایط بازار و وضعیت عرضه و تقاضای جهانی نفت خواهد داشت. از سوی دیگر مایل توکاس، رئیس اتاق بازرگانی آلمان و ایران روابط تجاری 2کشور را «طولانی» و «به‌طور چشمگیری قوی» توصیف و اعلام کرد که رفتارهای ضد‌ایرانی آمریکا، نمی‌تواند تأثیر چندانی بر این روابط داشته باشد. وی اظهار داشت تهدیدهای آمریکا علیه ایران تا حد زیادی بزرگنمایی شده و شرکت‌های آلمانی از هم‌اکنون برای استفاده از سازوکار مالی اروپا موسوم به «اینستکس» لحظه‌شماری می‌کنند.