هیات علمی
تعیین سقف حقوق اعضای هیأت علمی به مهاجرت نخبگان دامن می‌زند
سخنگوی کمیسیون آموزش مجلس و رئیس دانشگاه شریف در گفت‌وگو با همشهری بررسی کردند
هفته گذشته کمیسیون تلفیق مجلس در ادامه بررسی لایحه بودجه سال آینده بندی را تصویب کرد که طبق آن دولت از افزایش حقوق آن دسته از اعضای هیأت علمی که حقوق آنها بالای ۵۰میلیون ریال است، منع شده و افرادی که بیش از این مبلغ دریافت کنند براساس ماده۵۹۸ قانون مجازات اسلامی با آنها برخورد می‌شود. این تصمیم که البته برای اجرایی شدن باید در صحن علنی مجلس هم به تصویب برسد، باعث اعتراض اعضای هیأت علمی دانشگاه‌های مختلف کشور شد. تشکل‌های صنفی اعضای هیأت علمی 34دانشگاه و پژوهشگاه کشور طی نامه‌ای به علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی، به تصمیم کمیسیون تلفیق بودجه97 اعتراض و آن را مغایر مفاد قانونی تلقی کردند. در بخشی از این نامه آمده است: «قریب به اتفاق اعضای هیأت علمی که حقوق بالای ۵۰میلیون ریال دریافت می‌کنند استادان، دانشیاران و یا استادیاران با سابقه طولانی خدمت هستند. تصویب این بند به‌معنای تنبیه افرادی است که سال‌های طولانی عمر خود را وقف پیشرفت علمی کشور و آموزش جوانان این مرز و بوم کرده‌اند.»
همچنین آنها تأکید کردند: «قراردادن اعضای هیأت علمی در کنار برخی مقامات از قبیل مدیران عامل و اعضای هیأت مدیره برخی مؤسسات نیز عمل ناصواب دیگری است که در این بند انجام شده است. اگرچه ممکن است حقوق این قبیل مدیران مانند گروهی از اعضای علمی بالای ۵۰ میلیون ریال باشد، اما قطعاً تفاوت این حقوق‌ها بسیار بیشتر از آن است که بتوان آنها را با هم مقایسه کرد و قرار دادن اینها در کنار یکدیگر قیاس مع‌الفارق است.»
واکنش وزیر علوم نسبت به موضوع
بعد از این اعتراضات استادان و اعضای هیأت علمی دانشگاه منصور غلامی، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری هم به این موضوع واکنش نشان داد و گفت: «این مصوبه دارای تبعات منفی بی‌شمار است و ما مشکلات این موضوع را در کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس مطرح کرده‌ایم و رایزنی‌هایی نیز با اعضای کمیسیون تلفیق در این زمینه انجام داده‌ایم، ضمن اینکه مکاتبه‌ای هم با رئیس مجلس صورت گرفته است.» البته وزیر علوم در شرایطی این واکنش را نشان داد و با مصوبه کمیسیون تلفیق مجلس مخالفت کرد که لایحه بودجه حالا در آستانه رفتن به صحن علنی مجلس است و امید وزیر و اعضای هیأت علمی دانشگاه‌های سراسر کشور به تغییر این بند تنها به صحن و مخالفت نمایندگان است.
کمیسیون آموزش و تحقیقات مخالف است
البته اعضای کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس آنطور که سخنگوی این کمیسیون به همشهری می‌گوید با این موضوع مخالف‌اند. سیدحمایت میرزاده به همشهری گفت: وارد کردن عنوان اعضای هیات علمی به لیست مشاغلی که باید مانع افزایش حقوق آنها شد از پایه و اساس اشتباه است و نباید این اتفاق در کمیسیون تلفیق بودجه می‌افتاد. میرزاده با بیان اینکه بسیاری از اعضای هیأت علمی زیر 5میلیون تومان حقوق می‌گیرند، افزود: واقعا هیچ لزومی نداشت که این افراد در مصوبه کمیسیون تلفیق بودجه گنجانده شوند چون بسیاری از اعضای هیأت علمی دانشمندان کشور هستند که با طرح این موضوع شأن آنها زیر سؤال رفته و باعث دلخوری‌شان می‌شود. او تأکید کرد که کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس با این موضوع کاملا مخالف است و قطعا حین بحث موضوع در صحن علنی مجلس، اعتراض خود را اعلام می‌کند؛ چراکه اگر این اتفاق رخ دهد نخبگان کشور دلسرد می‌شوند، چیزی که به گفته میرزاده در رشد علمی کشور تأثیر منفی خواهد داشت.
دغدغه معیشتی و مهاجرت استادان از بدیهی‌ترین تبعات مصوبه
محمود فتوحی فیروزآباد، رئیس دانشگاه صنعتی شریف هم که یکی از مخالفان مصوبه کمیسیون تلفیق است، درباره تأثیر آن به همشهری گفت: بدیهی‌ترین تأثیر این اقدام، ایجاد دغدغه معیشتی بهترین استادان کشور است که دانشگاه‌ها سال‌های سال تلاش کرده‌اند آنها را در داخل کشور دور هم جمع کنند؛ این دغدغه قطعا بین استادان جوان که تازه جذب هیأت علمی شده‌اند، بیشتر است چون حقوق‌های پایینی دارند و همین موضوع انگیزه کار و پژوهش را از آنها می‌گیرد. فتوحی که معتقد است تبعات منفی این مصوبه درصورت نهایی شدن در درازمدت بیشتر خود را نشان خواهد داد، تأکید کرد: دلسردی و کم کاری استادان هم از واکنش‌های طبیعی به این مصوبه است و از طرف دیگر بسیاری از آنها که امکان مهاجرت و تدریس در دانشگاه‌های معتبر خارجی را دارند، از کشور می‌روند و نتیجه همه اینها توقف رشد علمی کشور است.
او با بیان اینکه در حالت عادی هم حقوق استادان ایرانی و اعضای هیأت علمی نسبت به استادان در کشورهای توسعه یافته بسیار اندک است و اصلا قابل قیاس نیست، گفت: با این تفاسیر، خودتان نتیجه‌گیری کنید که چه اتفاقی بر سر توسعه علمی کشور خواهد افتاد.
رئیس دانشگاه شریف به دیگر مصوبه کمیسیون تلفیق بودجه مبنی بر کاهش پاداش بازنشستگی استادان هم اشاره کرد و گفت: همین مسئله برای دانشگاه‌های کشور تأثیرات منفی بالایی دارد چرا که بسیاری از استادان که سالیان دراز تجربه علمی دارند، خیلی سریع اقدام به بازنشستگی پیش از موعد می‌کنند و این باعث خالی شدن بسیاری از کرسی‌های دانشگاهی در کوتاه‌مدت می‌شود که جبران این خسارت، کار آسانی نیست.
چند عضو هیأت علمی داریم؟
طبق آنچه رئیس مرکز جذب اعضای هیأت علمی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری اعلام کرد، تعداد اعضای هیأت علمی کشور 80هزار نفر است که 58درصد آنها در دانشگاه‌های دولتی و بقیه در دانشگاه‌های خصوصی فعالیت می‌کنند. محمدرضا رضوان طلب این را هم گفته که سالانه بین 2 تا 2500نفر به تعداد اعضای هیأت علمی دانشگاه‌های کشور اضافه می‌شود.
با این تفاسیر، طی هفته‌های آینده قرار است لایحه بودجه به صحن علنی مجلس برود و نمایندگان درباره آن اظهارنظر کنند. باید دید که تکلیف 80هزار عضو هیأت علمی دانشگاه‌ها چه خواهد شد و آیا آنها هم مشمول عدم‌افزایش حقوق می‌شوند یا نمایندگان آنها را از این مصوبه مستثنا می‌کنند؟
