یورش جارچی‌ها برای جذب مسافران

جواد افتخاری|  خراسان رضوی-خبرنگار:


«کاشمر ـ تهران، کاشمر ـ تهران»، فریادهای افرادی که اینجا برای اتوبوس‌های شهرهای دیگر مسافر می‌گیرند گوشخراش و آزاردهنده است. جلوتر که می‌روی مقابلت زنجیر می‌شوند و مدام سوال می‌کنند حتی اجازه نمی‌دهند حرف بزنی و بگویی بلیت خریده‌ای. چمدانت را می‌گیرند و می‌کشند به سمت تعاونی مورد نظر خودشان. در میان هیاهوی رقابتی که بین خودشان برای جذب مسافر دارند، به زحمت خیالشان را راحت می‌کنی که بلیت خریده‌ای. وای به آن روز که بلیت نگرفته باشی، چمدانت به هر سو کشیده می‌شود و در آخر او که زورش بر بقیه جارچی‌ها می‌چربد تو را به سمت تعاونی‌ای می‌برد که قرار است هزینه واسطه‌گری‌اش را 
بدهد. واسطه‌ها در پایانه‌های مسافری برخی شهرستان‌ها از جمله کاشمر به بهانه تهیه بلیت اتوبوس ارزان‌تر با سماجت به دنبال مسافران راه می‌افتند به طوری که مسافران کلافه می‌شوند. این وضعیت باعث گلایه‌ و نارضایتی مسافران شده است. 


جوابگوی مزاحمت‌ها نیستند

رئیس اداره راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای کاشمر در این خصوص با تأکید بر این‌که باید به وضعیت حمل‌ونقل مسافران در شهرستان توجه بیشتری شده و وضعیت پایانه مسافربری ساماندهی شود، می‌گوید: در صورت ادامه‌دار بودن فعالیت واسطه‌ها در پایانه مسافربری، چاره‌ای جز استفاده از راه‌های قانونی برای مبارزه با این معضل نداریم. 

«مهدی حقیقی» با اشاره به وضعیت نامناسب حمل‌ونقل مسافر اظهار می‌کند: اکنون بین مسافران، شرکت‌های مسافربری و رانندگان تعادل برقرار نیست و رقابت برای جذب مسافر از طریق دلال‌ها مشکل‌ساز شده است و برای رفع مشکلات نیازمند همراهی همه مسئولان هستیم. معضل دلالان در ترمینال کاشمر جدی است، چراکه آنان وضعیت نابسامانی را به وجود آورده‌اند. 

او ادامه می‌دهد: با پشتیبانی دادستان در حال انجام اقداماتی برای تغییر این شرایط هستیم. در این مرحله دیگر تذکر نمی‌دهیم و باید برخورد قانونی صورت گیرد. این دلالان درآمد خود را پای اتوبوس درمی‌آورند، اینها نه بیمه دارند و نه شناخته‌شده‌اند این افراد برای این‌که درآمد کمی به دست آورند، مجبورند با کشیدن ساک مسافر و بردن آنها به‌ سوی شرکت‌های مسافربری خاص، پول در بیاورند و با این رفتار تنش‌هایی را در ترمینال ایجاد می‌کنند. متاسفانه هیچ‌کس هم جوابگوی این قبیل مشکلات نیست. نمی‌توان نظم ترمینال را نادیده گرفت و باید امکان استفاده از ظرفیت‌های قانونی برای رفع این معضل وجود داشته باشد. 

رئیس اداره راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای کاشمر با اشاره به این‌که فعالیت دلالان در ترمینال‌ مسافربری موجب گله‌مندی بیشتر مسافران شده است، می‌افزاید: با توجه به این‌که برای اتوبوس‌ها، حرکت با حداقل مسافر، مقرون ‌به ‌صرفه نیست به همین دلیل رانندگان از دلالان می‌خواهند برای آنها مسافر بیاورند و یا مسافربرهایی از سایر شهرهای اطراف برای صندلی‌های خالی مسافرگیری کنند. 

حقیقی از پلیس راه و راهنمایی و رانندگی می‌خواهد مانع فعالیت مسافربرهای شخصی در اطراف میادین ورودی کاشمر شوند. چون اتوبوس‌های بردسکن کرایه کمتری می‌گیرند، مسافربرهای شخصی مسافرهای کاشمر را به بردسکن
 می‌برند. وی می‌گوید: هرچند کرایه کاشمر به تهران 74 هزار تومان اعلام ‌شده است، اما با مسئولان شرکت‌ها 55 هزار تومان مصوب کرده‌ایم با این همه ماشین‌های عبوری بردسکن با 25 هزار تومان مسافرهای کاشمر را می‌برند. 


بی‌نظمی در پایانه 

رئیس اداره راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای کاشمر وضعیت حمل‌ونقل کاشمر را نگران‌کننده می‌داند و بیان می‌کند: با وجود این‌که ‏بهترین ترمینال بعد از مشهد به لحاظ امکانات و زیرساخت‌ها در کاشمر وجود دارد، اما هیچ نظمی در آن نیست. 
حقیقی با اشاره به این‌که باید بیشتر به موضوع مسافران ورود کرد، بر ساماندهی پارک‌سوار بلوار سجاد تاکید می‌کند و می‌افزاید: در حال حاضر پارک‌سوار بلوار سجاد وضعیت نابسامانی دارد. 

وی با بیان این‌که اگر در بلوار سجاد اصلاح هندسی صورت گیرد می‌توان با اتوبوس‌های متخلف در خروجی کاشمر به سمت مشهد برخوردهای لازم را انجام داد، عنوان می‌کند: نه سواری و نه اتوبوس نباید در محل فعلی توقف داشته باشند. 
رئیس اداره راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای کاشمر ادامه می‌دهد: باید زیرساخت‌های لازم در پارک‌سوار بلوار سجاد برای اتوبوس‌ها فراهم شود، و چه‌بسا اگر اقدامات لازم صورت گیرد و کیوسک تعبیه شود نیازی نباشد مسافران به محل ترمینال بروند و وقتشان را هدر بدهند. حقیقی به مسافران توصیه می‌کند: برای داشتن سفری ایمن حتماً از طریق شرکت‌های حمل‌ونقل قانونی بلیت تهیه کنند. 


کاهش مسافر و مشکلات مالی 

در ادامه کارشناس راهداری و حمل‌ونقل کاشمر می‌گوید: روزانه 43 تا 45 دستگاه اتوبوس به مشهد، 2 دستگاه به یزد، 5 دستگاه به تهران، یک دستگاه به سمت کرج، یک اتوبوس به سبزوار و 2 دستگاه به سمت بیرجند و گرگان می‌روند. 
«علی‌اکبر رجبی» ادامه می‌دهد: اگر مسافر باشد اتوبوس‌های کاشمر می‌توانند 7 هزار مسافر را جابه‌جا کنند اما اکنون تعداد مسافران روزانه به 260 نفر کاهش یافته است. 

وی با بیان این‌که اکثر افرادی که در ترمینال کاشمر به دلالی می‌پردازند کارگران و افراد بیمه‌شده شرکت تعاونی‌ها هستند، می‌افزاید: اما برخی از دلالان در ترمینال کاشمر به‌ صورت روزمزدی فعالیت دارند. کارشناس راهداری و حمل‌ونقل کاشمر اظهار می‌کند: بسیاری از دلالان یا جارچی‌ها هزینه‌های خود را از همین راه تأمین می‌کنند بنابراین با همه شرکت‌ها مکاتباتی داشته‌ایم تا در اسرع وقت برای ساماندهی این افراد اقدام کنند. رجبی با اشاره به این‌که اکنون 5 شرکت اتوبوسرانی در کاشمر فعال‌اند، می‌گوید: کم شدن تعداد مسافران موجب شده است هر فردی که وارد ترمینال می‌شود بلافاصله این افراد به سمت او یورش برند و مشکلات بسیاری را برای مسافر ایجاد کنند. 


بی‌اطلاعی مسافران از حق قانونی 

کارشناس راهداری و حمل‌ونقل کاشمر با اشاره به این‌که برخی مسافران به حقوق قانونی خود آشنا نیستند، می‌افزاید: برخی اتوبوس‌ها اقدام به سوار کردن مسافرانی خارج از ترمینال می‌کنند و به این افراد نه تنها بلیت نمی‌دهند بلکه اسم این افراد را در لیست وارد نمی‌کنند در صورتی ‌که خلاف قانون است. وی عنوان می‌کند: مسافران هرگونه اعتراض و مشکلی که دارند نه تنها می‌توانند در سامانه ثبت کنند بلکه با مراجعه مستقیم به اداره راهداری و حمل‌ونقل امکان طرح شکایت دارند. 

رجبی توضیح می‌دهد: بلیت‏های بین‌راهی در اختیار همه اتوبوس‌هاست تا به ‌محض سوار کردن مسافر بلیت صادر کرده و اسم فرد را وارد لیست کنند. کارشناس راهداری و حمل‌ونقل کاشمر با تاکید بر این‌که اگر این اتفاق نیفتد مشکلات قانونی برای شخص مسافر و شرکت مسافربری به وجود می‌آید، می‌گوید: با رانندگانی که به هر عنوان از دادن بلیت به مسافر خودداری کنند برخورد قانونی می‌شود. وی می‌افزاید: انجام اقدامات لازم به منظور رفع این مشکلات برای شهرستان و شرکت‌های مسافربری ضروری است و دادستانی باید نسبت به جمع‌آوری آنها دستور دهد. 

رجبی تصریح می‌کند: لازم است برای برخورد با معضل دلالی در ترمینال مسافربری کاشمر با حضور مسئولان مربوطه تصمیمی اتخاذ شود. علاوه بر تامین نیازهای مالی نیروهایی که در وضعیت فعلی مجبور به دلالی شده‌اند، چشم‌انتظار ورود سیستم قضایی برای برخورد با دلالان و قانونمند شدن بیشتر شرکت‌های مسافربری فعال در شهرستان هستیم. 
 

ضعف مالی فعالان ناوگان فرسوده 

مجتبی جاویدنیا|  کارشناس حمل و نقل:

 
بارها ضرورت نوسازی ناوگان حمل‌و‌نقل بین‌المللی مطرح شده است. در شرایط اقتصادی فعلی، نوسازی این ناوگان یک طرح ملی محسوب می‌شود و برای رفع مشکلات آن باید گروهی از کارشناسان اقتصادی و حمل‌و‌نقل از لحاظ علمی و تجربی و به صورت میدانی این موضوع را بررسی کنند و سپس برای اجرایی شدن آن سرمایه‌گذاری شود. 
در واقع نمی‌توان بدون مطالعه و پژوهش این طرح را به نتیجه رساند، اما تاکنون بررسی و پژوهشی در این خصوص انجام نشده است به ‌ویژه آن‌که بر سر راه نوسازی ناوگان حمل‌و‌نقل بین‌الملل موانعی وجود دارد که باید همه این مسائل در اجرای طرح دیده شود و گرنه نمی‌توان این طرح را اجرا کرد. 

در وضعیت موجود، رانندگان ناوگان فرسوده به همان میزان ناوگان صفر کیلومتر کار می‌کنند، ولی درآمد‌هایشان بسیار متفاوت است. نگاه عادلانه در این طرح وجود ندارد. علاوه بر این متعادل نبودن عرضه و تقاضا در بخش حمل‌و‌نقل هم مزید بر علت است در این صورت قدرت خرید و جایگزینی وجود ندارد و صنعت خودرو‌سازی هم مضمحل می‌شود. 

شرایطی پیش آمده است که همه از سازمان راهداری و حمل‌و‌نقل انتظار دارند در خصوص رفع مشکلات فکر اساسی کند. حال آن‌که این انتظاری نابجاست زیرا سازمان راهداری و حمل‌و‌نقل یک بنگاه اقتصادی است که دولت برخی هزینه‌ها از جمله نگهداری راه‌ها را بر دوشش گذاشته البته از سویی برای این سازمان منبع درآمدی هم ایجاد کرده است به طوری که 4 درصد از حمل‌ونقل، عوارض جاده‌ای، عبور ترانزیت مربوط به سازمان راهداری و حمل‌و‌نقل است.

 این درآمدها علاوه بر بودجه سالانه به این سازمان اختصاص می‌یابد با این همه این بنگاه اقتصادی نمی‌تواند برای نوسازی ناوگان اقدام قابل توجهی انجام دهد و این مهم باید توسط تشکل‌های مرتبط با این حوزه در بخش خصوصی انجام شود. لازم است این تشکل‌ها جایگاهی داشته باشند و بتوانند تصمیم بگیرند در صورتی که اکنون این گونه نیست.