حمایت از معادن لرستان پس از سیل

فاطمه حافظی|   خرم آباد - خبرنگار:


معادن لرستان پیش‌تر جزو فعال‌ترین معادن کشور بودند و مواد معدنی باارزش زیادی برای فروش و صادرات داشتیم اما در سال‌های اخیر، به دلیل بارش‌های کم و خشکسالی، بسیاری از معادن شن و ماسه‌ استان با مشکلاتی از قبیل کم شدن میزان استخراج یا افزایش غیرمجاز برداشت و وارد آمدن خسارت به رودخانه‌های استان مواجه شدند که البته با برخوردهای قانونی از فعالیت برخی‌ از آنها جلوگیری شد.

اکنون نیز با وقوع سیل، بسیاری از معادن لرستان دچار آبگرفتگی، ریزش دیواره‌ها و از بین رفتن ماشین‌آلات و ادوات استخراج شده‌اند. بر اساس پیش‌بینی‌ها و ارزیابی‌ها تاکنون بیش از 40 میلیارد تومان به حوزه معادن و مواد معدنی این استان خسارت وارد شده است.
اما از یک طرف هم این سیل سالی خوب و پرکار را برای معادن شن و ماسه رودخانه‌ای رقم زده است زیرا بارش‌ها آوردهای بسیاری برای استان داشته‌اند.گذشته از این، لرستان برای جبران خسارت‌هایی که به زیرساخت‌ها، خطوط انتقال انرژی، تولید، ادوات و... وارد شده پیشنهادهایی مبنی بر خروج حقوق دولتی معادن و ارزش افزوده آنها برای جبران این خسارت‌ها دارد که منتظر اعلام نظر نهایی هستند.


عمده خسارت‌های حوزه معادن استان

معاون معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت لرستان می‌گوید: عمده خسارت‌های وارد شده به معادن استان در زمینه زیرساخت‌هاست. برآورد اولیه در این زمینه بالغ بر 20 میلیارد تومان است که بعد از بازگشایی راه‌های دسترسی، با ارزیابی‌های بیشتر و دقیق‌تر، قطعا میزان خسارت‌ها بیشتر می‌شود.

«جمال مومیوند» بیان می‌کند: جاده، راه دسترسی، ابنیه (مثل پل)، خطوط انتقال آب، برق و گاز و... معادن استان آسیب‌های جدی دیده‌اند.
وی ادامه می‌دهد: عمده معادنی که در این بخش آسیب دیده‌اند معادن دوره چگنی، خرم‌آباد، دورود، پلدختر و معمولان هستند که بر اثر بارندگی و وقوع سیل راه دسترسی خود را از دست داده‌اند. بین معادن استان، معادن سنگ تزئینی بیشترین خسارت‌ها را متحمل شده‌اند.

معاون امور معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت لرستان همچنین اظهار می‌کند: در زمینه ماشین‌آلات (کمپرسور، بولدوزر، ماشین‌آلات معدنی و... )، ادوات استخراج و... نیز بیش از 20 میلیارد تومان به استان خسارت وارد شده است.
وی می‌افزاید: از سوی دیگر، برخی معادن موجود در شهرستان دوره چگنی بین 8 تا 10 متر دچار آبگرفتگی شده‌اند که تخلیه آب آنها نیز هزینه‌بر است.

مومیوند عنوان می‌کند: از مجموع 20 واحد در حوزه صنایع معدنی موجود استان، 14 یا 15 واحد اعلام خسارت کرده‌اند. همچنین، در استان 25 معدن فعال داریم که همگی خسارت و آسیب دیده‌اند.
وی توضیح می‌دهد: این واحدها دچار ریزش دیواره‌های کارخانه‌ بر اثر سیلاب در مناطق بالادست، آبگرفتگی شدید و یا خسارت تاسیسات شده‌اند. البته تخریب دیواره‌های کارخانه را می‌توان بلافاصله جبران کرد.


برای فعالیت معادن شن و ماسه مانعی وجود ندارد

مومیوند با بیان این‌که بسیاری از معادن شن و ماسه رودخانه‌ای در کنار کشکان و خرمرود نیز ادوات و ماشین‌آلات خود را از دست داده‌اند و متحمل خسارت‌هایی شده‌اند اما برای فعالیتشان مانعی وجود ندارد، ادامه می‌دهد: مگر این‌که شرکت آب منطقه‌ای بهره‌برداری از کشکان و خرمرود را ممنوع اعلام کند یا برداشت از این رودخانه‌ها باعث بر هم زدن آرامش رودخانه، رژیم آن و... شود و خطراتی به دنبال داشته باشد.
وی بیان می‌کند: بارندگی‌های اخیر و سیلاب، آوردهای بسیاری داشته است که می‌تواند سال کاری خوبی را برای صاحبان معادن شن و ماسه رودخانه‌ای رقم بزند.


راه رفع مشکلات در حوزه معادن استان

این مسئول به اقدامات برای جبران خسارت‌ها اشاره و اظهار می‌کند: ارائه کمک‌های بلاعوض، تسهیلات و... را برای فعالان حوزه معدن استان در نظر گرفته‌ایم. همچنین، از طریق صندوق حمایت از سرمایه‌گذاران معدنی می‌توانیم ضمانت‌نامه بانکی صادر یا یارانه پرداخت کنیم. چگونگی انجام این کارها در هیات دولت در دست بررسی است.
مومیوند می‌گوید: در حوزه معادن استان نیز چندین پیشنهاد به مدیران و مسئولان در مرکز ارائه داده‌ایم که منتظر اعلام نظر نهایی هستیم.

معاون امور معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت لرستان به این پیشنهادها اشاره می‌کند و می‌گوید: با توجه به این‌که زیرساخت‌های استان در حوزه معادن دچار خسارت شده‌اند و سالانه 4 میلیارد تومان حقوق دولتی از معادن استان دریافت می‌کنیم، پیشنهاد این است که 5 سال حقوق دولتی دریافت‌شده از معدن‌داران استان صرف ساخت، ترمیم و بازسازی زیرساخت‌ها شود. به بیان دیگر، حقوق دولتی استان صرف رفع مشکلات استان در همان حوزه شود.
وی می‌افزاید: موضوع دیگر، مالیات بر ارزش افزوده معادن و صنایع معدنی استان است. پیشنهادمان این است که مبلغ این ارزش افزوده برای بازسازی راه‌های دسترسی و خطوط انرژی و نیرو و ترمیم خطوط و ادوات تولید به کار گرفته شود و به عبارتی در خود استان هزینه شود.

مومیوند بیان می‌کند: مورد دیگر این‌که دریافت حقوق دولتی از معدن‌داران می‌تواند بر اساس استخراج واقعی آنها صورت بگیرد زیرا بر اثر وقوع سیل قطعا معدن‌داران تا مدت‌ها نمی‌توانند بر اساس میزان تعهدات خود برای استخراج عمل کنند و عملکرد پایین‌تری خواهند داشت. وی می‌گوید: هر چند پیشنهادهای دیگری مبنی بر معافیت‌های مالیاتی، ارائه تسهیلات با سود کم و... را نیز ارائه داده‌ایم اما مهم‌ترین پیشنهادها که به نفع استان باشد، همین موارد گفته‌شده است. هدف این است که درآمد کسب‌شده از استان در حوزه معادن، از آن خارج نشود و طبق مقررات بتوانیم درآمدهای دولتی را برای استان هزینه کنیم.
معاون امور معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت لرستان عنوان می‌کند: اگر با این پیشنهادها موافقت شود و بتوانیم آنها را عملیاتی کنیم، خیلی از خسارت‌های واردشده در بازه زمانی کمتری جبران می‌شوند.


خسارت‌ها تاثیر زیادی در صادرات ندارند

معاون امور معدنی سازمان صنعت معدن و تجارت لرستان به نقش خسارت ها ی معدن در صادرات و فروش محصولات اشاره می کند و می گوید: خسارت ماشین‌آلات یا ادوات استخراج معادن شن و ماسه‌ در صادرات تاثیری ندارد زیرا محصولات این معادن تنها برای مصارف داخلی است.

«جمال مومیوند ادامه می‌دهد: تنها ممکن است در حوزه معادن سنگ تزئینی مقداری تولید به تعویق بیفتد، هر چند در کیفیت تغییر چندانی نخواهیم داشت. این تاخیر در تولید هم به بسته بودن راه‌های دسترسی و آبگرفتگی‌ها بر‌می‌گردد و بعد از رفع مشکلات می‌توان آن را جبران کرد.